Judith zelf

Torenhoge muurschildering tegen klassenongelijkheid op Leidseplein

Reina Gouveia

Eind maart 2021 verschijnt er op het Leidseplein in Amsterdam-Centrum de eerste grote muurschildering Diversity in bureaucracy met een inclusief thema: saamhorigheid, klassenongelijkheid en bureaucratie in Nederland. Mural artist Judith de Leeuw (26): “Het toeristische centrum van Amsterdam is compleet geïsoleerd van de rest van de stad. Ik wil met deze muurschildering Centrum en de Bijlmer met elkaar verenigen; Zuidoost is óók Amsterdam.”

Een Surinaamse ballerina die danst door een wervelwind van ambtspapieren: dat wordt het beeld van de eerste grote ‘mural’ in stadsdeel Centrum bij het Kleine-Gartmanplantsoen aan het Leidseplein. Het werk gaat over ongelijke kansen in Nederland, “Een groot maatschappelijk probleem”, aldus de multiple-award-winning kunstenares Judith de Leeuw, die wereldwijd- van Kosovo tot Kuala Lumpur- in opdracht verschillende torenhoge muurschilderingen maakte. De Leeuw:

“Ik deed een interview met een Surinaamse ballerina die zelf een opleiding deed bij Lucia Marthas en ontdekte na wat research dat er maar heel weinig ballerina’s van kleur zijn in Nederland."

Ik dacht: ‘Hoe kan dat?’ Toen kwam Black Lives Matter, daarna de documentaire ‘Klassen’ waarin wordt verteld over the prison of low expectation in het onderwijs, en vervolgens het etnisch profileren van de Belastingdienst. Ik werd steeds strijdbaarder over de ongelijkheid in ons land en wilde met mijn werk een steentje bijdragen.

Bureaucratie

De boodschap van de mural gaat ook over het bureaucratische proces dat eraan vooraf ging: een eerste afwijzing van De Leeuw’s aanvraag voor een mural bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst bleek voort te komen uit een papierwinkel vol voorwaarden en regels. Judith:

“Street artists zijn de underdogs van de kunstwereld en komen vaak niet door ingewikkelde aanvragen heen."

Judith verwoordde dit probleem in een tweede aanvraag, die wél werd goedgekeurd. Met als resultaat de muurschildering op het Leidseplein.

De Leeuw stelt dat veel problemen bedekt worden onder het mom van regelgeving, bureaucratie en verborgen racisme. Judith: “Ik woon zelf in de Bijlmer, een buurt die compleet is geïsoleerd van het ‘rijke’ centrum en de toeristen. Met deze mural wil ik me sterk maken voor inclusiviteit en gelijke kansen. Ik wil toeristen én Amsterdammers kennis laten maken met de thematiek, maar ook de veranderingen vieren die plaatsvinden.”

Humberto Tan ambassadeur

Presentator Humberto Tan is ambassadeur van De Leeuw’s streetart project en steunt de kunstenares financieel, evenals horecatycoon Won Yip. Humberto Tan: “Ik ben erg onder de indruk van Judith’s werk, ideeën en haar persoonlijkheid. Die connectie die Judith maakt tussen de Bijlmer en de binnenstad vind ik heel belangrijk. Met name vanuit de beleidsmakers van de stad lijkt de Bijlmer letterlijk ver weg, zo heb ik het ook ervaren toen ik daar zelf nog woonde. Dit werk brengt de Bijlmer letterlijk dichterbij de centrale stad.” Judith: “Ik ben trots en dankbaar dat Humberto Tan de ambassadeur is van het project. Met zijn achtergrond en doorslaggevende prestaties vertegenwoordigt hij de boodschap van dit werk.”

CO2 compenserende verf

De kunstenares startte op 14 maart met schilderen op een muur van een flat van woningbouwvereniging van De Alliantie, schuin tegenover Paradiso. Ze staat op een steiger van 15 meter hoog. Het werk beslaat ongeveer 150 m2 en is ook nog eens geheel duurzaam. De Leeuw gebruikt Airlite: een CO2 compenserende verf die luchtvervuiling tegengaat. Bij deze oppervlakte slokt het werk de uitstoot van rond de 19 bezine-auto’s per dag op en zet dit om in zoutmoleculen. Het hele project zal twee weken in beslag nemen.

Over Judith de Leeuw, JDL Streetart

Judith de Leeuw (26) groeide op in Osdorp en woont nu in de Bijlmer. Ze had geen makkelijke jeugd en was een periode dakloos. Op haar vijftiende begon ze met het spuiten van graffiti in Amsterdam. In 2016 rondde ze de opleiding Art & Design af. Een keerpunt in haar werk was de mural van Amy Winehouse in de Fokke Simonszstraat die ze in 2016 maakte. Het werd opgepikt door de lokale media én door busladingen toeristen die foto’s van het werk op social media plaatsten. De opdrachten van lokale horeca-ondernemers, die een sexy mural van JDL Streetart in hun zaak wilden, stroomden binnen, maar het werken voor op winst gerichte ondernemingen paste niet bij de De Leeuw. Toen ook vanuit de rest van de wereld opdrachten voor murals binnenkwamen, kon ze gaan doen wat ze liefste doet: vrije kunst maken met een sociaal-maatschappelijke en kritische boodschap. Inmiddels heeft De Leeuw in tientallen landen murals gemaakt, van Maleisië tot in de VS, waarvan de hoogste 50 meter is. In februari 2021 maakte ze in opdracht van de Gemeente Amsterdam een mural op het Centraal Station in het kader van AIDS.

Credits: 

Subsidies voor dit project komen van het Prins Bernard Cultuur Fonds en het Amsterdams Fonds voor de Kunsten. De CO2 compenserende mural in Amsterdam wordt met duurzame verf Airlite gemaakt. Deze verf wordt gedistribueerd door Yourban 2030, de organisatie die bemiddelde tussen De Leeuw en Airlite.

Plan ontwikkeling: Nathalie Nijkamp (Motionworks)
Pre-productie projectmanagement: Markus Hinger  (Urban Art Now) 
Executie projectmanagement, voor- en nabewerking: Arian Winterink, Sara Maat (Getting up)  
Assistentie: Jason Erhardt

Marvin

Marvin Hokstam

Hoofdredacteur

Marvin (HOX) Hokstam journalist, schrijver, educator, habituele dingen-op-hun-kop gooier en uitgever van AFRO Magazine.