Mijn eerste ervaringen met Africana Studies van Het Broos Instituut

Ik zag via mijn zusje het appje binnen komen. Dezelfde avond stalkte ik Marvin Hokstam van Het Broos Instituut, pionier van de tweejarige academische opleiding Africana. Een dag later had ik betaald en was ik ingeschreven bij de opleiding die, zoals een collega deelnemer uit Amerika zei: ‘long overdue’ was.

Hier zit ik al mijn leven lang op te wachten. En ik ben 51!

Blijkbaar ben ik nogal traag wanneer het gaat om het vinden van de juiste opleiding op het juiste moment. Zo verlangde ik 25 jaar geleden, de dag dat onze dochter geboren werd, intens naar een opvoedcursus. Wie ging me nou leren hoe dat ouderschap moest? Mezelf, een baby, mijn werk, mijn huishouden, mijn relatie, familie en vriendschappen goed te balanceren? Ik zocht naar hulp, maar die was alleen op mijn werkdagen beschikbaar.

Na negen jaar was daar eindelijk de cursus aangeboden op de eerste EBG- school van Amsterdam, met op één na allemaal Zwarte leerkrachten en directeuren. Iets waar ik lang naar had gezocht: een school met rolmodellen voor mijn kinderen.

Mevrouw Burleson-Esajas, onlangs onderscheiden met de Gouden Viool, loodste mij door deze belangrijke fase van het kleine meisje heen. Ze opende mijn ogen, onthulde blinde vlekken en liet de deelnemers leren van en met elkaar.

Het was thuiskomen. Het belangrijkste wat ze me leerde: stop met haar te vergelijken met jezelf op negenjarige leeftijd. Het waren andere tijden, zij is iemand anders dan jij en ze nodigt je uit om met haar en met je tijd mee te gaan’. Ik ademde uit. Sinds lange tijd. Hier kon ik mee verder. Ik heb een steile leercurve en werd waar ik kon een andere, nog betere moeder.

Als je op zoek bent naar iets wezenlijks en je vindt het niet, voelt dat leeg, onrustig.

Maar áls het dan vindt: wow!

Nou, zo’n ‘wow’ had ik dus toen ik Africana zag: 54 landen brede Afrikaanse historie, nalatenschap, cultuur, kunst, leiderschap, ondernemerschap en wetenschap vanuit een Afrikaans, zwart, gedekoloniseerd perspectief! Daar zocht ik al heel lang naar, moe van alle geschiedvervalsing, gekoloniseerd Afrika narratief, onwetendheid, ‘geen kleur zien’ en ‘je mag ook niks meer zeggen’- gesprekken.

De opleiding paste helemaal niet in mijn overvolle agenda maar o, wat ging ik dit doen! Dit is wat Nederland nodig heeft. En: dit is wat ik nodig heb in de fase van mijn bedrijf. Het past naadloos in de trainingen die ik aan het ontwikkelen ben over structureel zoeken naar meerdere perspectieven, o.a. aan de hand van Deep Democracy gebaseerd op de holistische en Zuidafrikaanse methode Ubuntu. Faciliteren van meerdere stemmen, van conflictgesprekken, zorgen dat iedereen gehoord wordt, trainen van mensen om dit zelf te kunnen: het is waar ik elke dag mijn bed voor uit kom.

Tijdens de colleges zit ik geboeid te luisteren naar de diepgaande gesprekken, dialogen, theorieën van, door, over zwarte en gekleurde mensen. Er zitten collega deelnemers uit Nederland, Suriname, Amerika, de voormalige Nederlandse Antillen, Ghana en misschien wel meer. Zo ook de docenten van de universiteiten van Suriname en Ghana.

Soms heb ik geen mogelijkheid om achter het scherm mee te schrijven en luister ik mee of kijk ik de les achteraf. Gelukkig is er veel mogelijk bij Broos Institute en is er ook veel geduld bij deze eerste groep. Niemand veroordeelt een ander tijdens college, ook al verschillen we van mening. Sterker nog, mensen versterken elkaar omdat iedereen er zit met de intentie van leren, ontwikkelen en bijdragen.

Er zijn achter de schermen vast ook wat kritische geluiden want pionieren is ontdekken en daar horen wat kinderziektes bij. De kwaliteit staat echter als een huis.

Ik ben trots en blij met Broos Institute en alle mensen die voor én achter de schermen werken aan een breder of nieuw Afrikaans perspectief en narratief zodat onze kinderen straks ook hun hand kunnen opsteken als er wordt gevraagd: ‘heb je les gehad over de geschiedenis van je voorouders?’

Ik ben geen kind meer maar ook ik kan over twee jaar volmondig zeggen: JA!

It’s on!

drs. Mireille Ollivieira

Deelnemer lichting 1