Klyching!

Ik vertelde dit verhaal al eens. Van toen ik met m''n moeder in Kirpalani warenhuis was. We woonden op een uur rijden van Paramaribo. Iedere twee weken moest ik met haar lopen naar de hoek waar die twee pilaren staan die lijken op raketten, om daar de bus te pakken om inkopen te gaan doen in de stad.

Het was spannend, maar tegelijkertijd ook vervelend want er was altijd een oude vrouw met een anyisa op waar ze mee in gesprek ging; en dan moest ik wachten. En die tassen. Oohh het waren veel tassen. Ik moest ze sjouwen en dan plantte ze me bij de bushalte en ging ze snel nog wat anders kopen terwijl ik daar moest wachten met 100 tassen vol boodschappen in een waaier om me heen. En ja hoor, dan kwam er altijd één van die plaaggeesten van school langs die me daar zag zitten met al die boodschappen. Shit! Als ik in één van die tassen kon wegkruipen om aan hun sarcastische veroordelende blikken te ontkomen...

Daarom schaam ik me niet voor veel meer; heb ik genoeg gedaan toen ik klein was.

Anyway. Het was dus zo'n zaterdag en we waren in Kirpalani en m'n moeder had een setje porceleinen kopjes gekozen die ze wilde kopen. Bij de kassa zei ze me nog om niet aan de dingen te zitten, maar natuurlijk ging ik ze in m'n overmoed uit de winkelmand halen om de kassierster te helpen die me niet om hulp had gevraagd. En één van de kopjes viel op de grond in een miljoen stukjes!

De kassadame stopte nog niet eens één seconde met afrekenen. Haar gezicht was stoïcijns, maar het zei "wat je breekt koop je. Ik bemoei niet."

Haar telmachine deed nog klyching en ze gaf m'n moeder het bonnetje. "Dit is uw rekening mevrouw"

Ik durfde m'n moeder niet aan te kijken, maar ik wist dat zij mij wel hard aankeek met een blik die gemaakt was om te doden. Ik wist dat ze me op dat moment wilde wurgen. Ik wist dat ze wilde gillen "omdat je lult!" Ik wist dat ze in zichzelf dacht "ah dyakassa boi. Ef' mi no memre wan gado, mi e prit' yu mars in a winkri nownow".
Maar ik hoorde haar diep zuchten; het was net een autoband die leegloopt, zo liet ze toch maar al die boosheid uit haar lichaam ontsnappen.

Ik ademde ook opgelucht uit. Ik had het ternauwernood overleefd. Dat wist ik. Want mijn moeder hé, die kon je dingen afleren!

Het was een van die momenten dat ik leerde hoe ver ik mocht gaan, wannneer ik iets moest doen of iets met rust moet laten. Zwarte mannen hebben allemaal die ongeschreven, onuitgesproken lessen die we al heel vroeg van onze zwarte ouders leren.

We zijn daarom niet verbaasd over de protestdemonstraties die nu plaatsvinden. Het verbaast ons dat het zo enorm geëxplodeerd is, en dat het maar aanhoudt, maar dat het eens zou gebeuren zagen we al lang aankomen. Want genoeg is al heel lang geleden genoeg.

Al heel lang kijken we met die blik van mijn moeder en de bijbehorende zucht van ingehouden woede, naar de rest van de wereld die maar blijft opfokken. En denken we "ah dyakassa, 't gaat voor je komen. Ma ef' mi no memre wan gado, mi e prit' yu mars."

Maar we zijn vergevingsgezind.

En die racisten blijven de grens maar opzoeken en ze verleggen hem steeds een beetje verder. Slavernij. Staatstoezicht. Apartheid. Klu Klux Klan. Lynchings. Racisme. Arbeidsdiscriminatie. Onderwijsongelijkheid. Politiegeweld. Verheerlijking van al die mensen die dit gedrag tot norm hebben verheven.

En nu schrikken ze want ze hadden echt gedacht dat op een zwarte man z'n nek knielen totdat hij doodging, het ook niet zou doen. Zo goedkoop denken ze dat een zwart leven is, dat die lul met zijn hand nonchalant in zijn broekzak echt dacht dat hij ermee zou wegkomen. Gewoon met je knie het leven uit het lijf van een zwarte man drukken, terwijl hij om zijn mama gilt. Terwijl jij ziet dat je gefilmd wordt. 

Gaan ze ervan uit dat wij ook zo weinig waarde hechten aan een zwart leven? Dachten ze dat we nu verslagen waren na zo lang die knie in onze nek  getolereerd te hebben? Dat we ook deze keer weer met een diepe zucht die woede uit onze lichamen zouden laten lopen, net een autoband die leegloopt? Dachten ze dat echt denk je?

Waarschijnlijk wel, want daarom duurde het zo lang voordat die agent was aangehouden en weer een stuk langer voordat zijn maten volgden.
Daarom hoor je weer allerlei afleidingsmaneuvres dat George Floyd een crimineel was.
En die blabla whitesplaining dat wat Martin Luther King deed protesteren was en dat wat de protesters nu doen crimineel is. En geklaag dat foute beelden van moordlustige kolonisators en racistische expansionisten niet moeten worden vernield want ze zijn deel van de geschiedenis -ook al is dat dezelfde geschiedenis die men liever heeft dat we vergeten.

Daarom weet die idiote president van Amerika niet wat hij moet doen en stuurt hij gemilitariseerde politieagenten af op vreedzame mensen om met politiegeweld een demonstratie tegen politiegeweld neer te slaan. Daarom werd er gisteren tijdens de aanhoudende demonstraties tegen politiemoorden van zwarte mensen, weer een zwart mens door een politieagent vermoord.

En het gaat niet alleen om Amerika. Hier ziet men het ook. Daarom is onze premier als een kat in het nauw aan het Rutten. En probeert iedereen ineens zwarte mensen te paaien en ons te vragen om "die frustratie en die pijn" uit te komen leggen, alsof we dat al niet gedaan hebben de afgelopen 400 jaar.

Ik denk laat het nog effe branden en laat hen nog effe op de blaren zitten.
Let. It. Burn!

Ik kijk toe, stoïcijns, met die blik van die dame bij de kassa bij Kirpalani en ik denk: "Wat je breekt heb je gekocht. Hier is je rekening."

Klyching!