The world is inherently racist

Gisteren moest ik een interview met een asielzoeker beëindigen omdat hij het gesprek fysiek niet trok. En ik moet sindsdien denken aan wat ik anderhalve week geleden zei aan studenten tijdens mijn gastcollege bij de WUR.

Ik had het toen even over paspoortdrisciminatie, het ongelijk behandelen van mensen op grond van hun nationaliteit en hun paspoort. Ik kon er enigszins over meepraten want ik heb een Surinaams paspoort gehad.

Die ene keer toen ik in Nederland moest zijn voor een begrafenis en een gerimpelde heks op het consulaat van Nederland in Curaçao mijn salarisstrook en bankrekening ging doorspitten en me ongegeneerd ging bevragen over mijn uitgavepatroon.

En toen ik op doorreis via Miami mijn paspoort moest inleveren bij de stewardess van American Airlines, in een kamertje op de luchthaven werd opgesloten (samen met een voormalige diplomaat) en mijn paspoort pas terugkreeg toen ik in Mexico aankwam.

En ga zo maar door.

Ik dacht dat ik ongeremd kon praten over paspoortdiscriminatie, want ik had wat meegemaakt.

Toch?

Ha!

Toen ik mijn gesprekspartner gisteren belde dat ik beneden bij zijn verblijfplaats aangekomen was, zei hij me dat hij eraan kwam. Ik wachten. En wachten. En wachten. Dus haalde ik wat te drinken. Komt hij nog vijf minuten later aanstrompelen met een kruk onder zijn linkeroksel. “Sorry for the hold up. I can’t move faster.”

Handsome.

Lange locs in een netje.

Maar hij is dunner dan de foto die ik in zijn WhatsApp ID had gezien. Veel dunner!

“You’re not the same guy in your picture,” begin ik en hij grimast. Hij vist zijn telefoon uit zijn zak en toont me een filmpje van zichzelf enkele jaren geleden. Hij is enorme tuintegels aan het leggen. “Ik kan zulke stenen niet meer tillen.”

Hij worstelt zich kreunend mijn auto in en we rijden naar een plek waar ik hem zou interviewen over zijn ervaringen met de autoriteiten hier. Ik kan opmaken uit zijn fluisterverhaal dat hij een aantal jaren geleden naar Nederland gevlucht is vanuit Nigeria.

Ik vraag hem waarom hij vluchtte, maar ik wuif zijn uitleg toch maar weg. Het maakt niet uit. Ieder mens heeft het recht te vertrekken waar hij of zij zich niet veilig voelt en zijn redenen gaan niemand aan! Dat vind niet ik alleen; de Universele Rechten van de Mens zeggen dat.

Hij reisde eerst via Libië waar hij twee jaren lang opgesloten zat. “Soms zat je naast iemand in de cel en bleek die te zijn overleden. Zo erg was het daar. En het kon hun niks schelen. Ik praat liever niet over wat ik daar heb meegemaakt.”

Toen via Frankrijk naar België en uiteindelijk Nederland.

Je zou denken dat het hier bergopwaarts zou gaan, maar dan heb je het fout. Als hij niet aan zijn haren wordt gesleept uit een asielzoekerscentrum, wordt hij gearresteerd wanneer hij van zijn job naar huis rijdt met een vriend, of wordt hij in elkaar geslagen wanneer hij zich verzet tegen zijn uitzetting. Vandaar de kruk, vandaar het gestrompel.

En dat haal ik met moeite uit de eerste 15 minuten van ons interview, maar dan moet ik hem erop wijzen dat ik heel veel moeite heb om hem te verstaan. Zijn stem is niet meer dan een moeizame fluister.

Hij zucht verontschuldigend. “Ik heb een aandoening van iets dat ik heb opgelopen in 2019” en hij wrijft over de rechterkant van zijn nek, net achter zijn kaak. “Ik ben onder behandeling ervoor. En het pak slaag dat ik in november kreeg toen ik me verzette tegen mijn uitzetting heeft het niet beter gemaakt. Daardoor praat ik moeilijk.”

Ik druk de impuls tot de westerse opmerking “jij hebt alleen maar pech he” weg, want die irriteert mij ook wanneer mensen hem naar mij maken. Fuck off met je westers perspectief! Dit is mijn leven!

“Broer! Waarom praat je dan met me? Je moet het rustig aan doen!” zeg ik en we besluiten het interview uit te stellen tot na zijn volgende doktersbehandeling. We lopen langzaam op zijn tempo terug naar de auto en hij klimt er kreunend weer in.

“This world is inherently racist,” zei ik laatst aan de studenten van de WUR.

“The structures that all of us live in were put in place to keep one group of people dominant and the rest subservient. For centuries countries in Europe pillaged and massacred in other countries, to satisfy their greed and thirst for more. European wealth is built upon the subjugation of people who had been tasked with building that European wealth.

Black people were not supposed to benefit from the wealth that they created for Europeans. We were meant to be slaves; to work until we died! To help make Europe richer, but we were never intended to be here in Europe to be part of all this. They didn’t expect the enslaved to have children, who had their own children and grandchildren who would eventually move to Europe."

Ik citeerde een post die ik laatst zag: "We are officially in that part of history that will make school kids ask 'why didn't anyone do anything to stop this?"

"We shrug it off, because the world is such a racist place that we don’t even notice it anymore. We have bent reality back so far that abnormal is now the norm.”

Dit moet niet de norm zijn!