Welk hoofdstuk in de geschiedenis neem jij voor je rekening?

Door Charlene Hiwat-Kortstam

Vanmorgen de documentaire The Black Panthers: Vanguard of the Revolution gezien op Netflix. Hij trok me, al wist ik zelf al het een en ander over de Black Panthers, diens oprichting, uiteindelijke ondergang en van het toen nog geheime FBI “project” Cointelpro. Ik hoopte dat de documentaire zou zorgen voor nieuwe inzichten in onze historie, die uiteindelijk helemaal geen historie blijkt te zijn maar een fenomeen van hedendaags terugkerende paralellen. Zit ik nu hier te schrijven met een vieze nasmaak achter in mijn mond.

Ik weet niet precies wat het was dat me triggerde. Enerzijds is er de in mijn ogen zeer onterechte veroordeling van activist Jerry King Luther Afriyie . 

Zijn arrestatie in Gouda in 2014 kostte hem al zijn baan, zijn licentie als beveiliger en levert hem nu na zijn veroordeling een strafblad op én een boete van 500 euro of 10 dagen celstraf als hij deze niet betaald. Na zijn arrestatie in Dordrecht (2011), ging Jerry onvermoeibaar door met strijden voor alles waarin hij gelooft.

Nu moet een voorwaardelijke boete van wederom 500 euro voorkomen dat hij in de toekomst nog durft te schoppen tegen ‘tradities’ in Nederland. Een pijnlijke realisatie omdat ik na het zien van de documentaire vooral paralellen zag in het inzetten van het rechtssysteem om mensen die een verandering wensen, in het gareel te houden: ‘By any means necessary’.

Natuurlijk zullen er mensen zijn die vinden dat de staat correct heeft gehandeld; zulke mensen zijn er sinds het ontstaan van samenlevingen geweest.

  • Er waren mensen die aan de rand stonden en toekeken hoe vrouwen in het water werden gegooid omdat men dacht dat ze heksen waren, mensen die toekeken toen anderen levend werden verbrand omdat zij ketters waren, mensen die toekeken toen anderen werden meegevoerd op weg naar ijzingwekkende concentratiekampen, mensen die toekeken terwijl zwarte mannen en vrouwen hun laatste adem uitbliezen, hangend aan bomen.
  • Mensen die keken naar de executies van Eric Garner en Philando Castille, maar die toch op social media  #alllivesmatter tikten als tegenhanger van een jonge beweging die nog steeds te maken heeft met problemen uit de tijd van de Panthers.
  • Mensen die het goedpraten dat geweldloze protesten worden ontmoet door traangas, rubberen kogels en gevechtsuitrusting.
  • Er zijn mensen die vinden dat ‘je maar op tijd uit had moeten checken’ als je als zwarte vrouw van een Amsterdamse trap wordt geflikkerd.
  • En mensen die nog nooit hebben gehoord van het psychologische verschijnsel 'cognitieve dissonantie'.

Mijn wens is niet om deze mensen aan te spreken of ze op andere gedachten te brengen, maar enkel dat zij erkennen dat ze verweven zitten in een web waaruit zij zichzelf niet meer kunnen bevrijden.

Mensen, onze wereld is kapot. Maar ik weiger te geloven dat de individuele mens kapot is. Jij die dit allemaal aanziet en om wat voor reden dan ook nog niks zegt, jij bent niet kapot. Maar het is tijd om de vieze nasmaak weg te slikken en je af te vragen wat er om je heen gebeurt als je veilig in je huis zit en denkt dat het allemaal niet over jou gaat.

Tegenwoordig praten we over het preventief vastzetten van mensen die nog niets hebben gedaan, enkel op basis van een vermoeden dat ze iets zullen doen. Is dat niet krom? Tegenwoordig kun je, als je een kaartje koopt voor een festival en daarbij je naam invoert, geweigerd worden omdat je in het verleden een fout hebt begaan. Zelfs als we mensen een gezicht en een naam geven, ze persoonlijk leren kennen en zien dat ze écht oké zijn, vertrouwen we op het hogere oordeel van de staat en veroordelen wij ze als individu. Is dat niet krom? Het is een samenloop van omstandigheden die me doet denken aan George Orwell’s boek 1984: “The Party told you to reject the evidence of your eyes and ears. It was their final, most essential command”

Kijk, rationeel gezien weet ik dat ons vermogen tot begrip altijd in balans moet zijn met wat wij op individueel niveau kunnen begrijpen. Ik vraag je daarom niet om mij te begrijpen en het laatste wat ik wil is dat je het domweg met mij eens bent. Ik vraag je eigenlijk alleen om jezelf vragen te stellen en ik verzeker je dat het antwoord nooit zal komen van iemand anders dan jij.

Ik ben hier voor het onbewuste deel van jou, het onverwoestbare deel van jou dat uiteindelijk gaat zorgen voor de revolutie die onze wereld nodig heeft. Jij, niet je buurvrouw of wie dan ook anders dan jij. Jij zorgt voor een revolutie in jezelf die eigenlijk niets te maken heeft met hiërarchisch leiderschap binnen een beweging die vanuit het goede werd opgericht, maar werd verscheurd door ego’s en geniepige acties van de overheid. Je hoeft geen Panther te zijn, geen activist. Je hoeft je niet openlijk uit te spreken.

Maar stel jezelf vragen in afwachting op een antwoord dat uit jezelf komt. Veroordeel mensen niet die wel Panthers zijn, die wel activisten zijn en die zichzelf wel openlijk uit spreken maar vraag jezelf af waarom het je stoort dat zij dat doen.

Realiseer je dat wij nu geschiedenis schrijven; welk hoofdstuk neem jij voor je rekening? Want of je het nu leuk vindt of niet, precies op dit moment ben je onderdeel van 2017 en de geschiedenis die er straks bij hoort.

We weten inmiddels dat de geschiedenis zich eindeloos opnieuw herhaalt, dus laten we er alles aan doen om er deze keer van te leren. Daarmee voorkomen we dat onze toekomstige achter-achter-achterkleinkinderen zich op school afvragen hoe wij zo stom konden zijn. En dat zij vervolgens zweren dat zij het nooit meer zullen doen, om het vervolgens dan wel te doen.

Laten we nu we aan de vooravond staan van iets waarvan we de uitkomst weten door enkel te kijken naar de geschiedenis, besluiten om onszelf beter te leren kennen. Op individueel niveau en er zo achter te komen waar wij als mens eigenlijk voor staan, waar we in geloven en waarover we ons willen uitspreken. Zorg ervoor dat je niet toekijkt tenzij dat is wat je wilt doen, want volgens mij hebben we inmiddels écht wel genoeg gezien.

Charlene Kortstam

Columnist

Charlene Kortstam is oprichter van ETHNICS.nl, moeder van twee dochters en liefhebber van alles dat te maken heeft met cultuur en woordkunst.