Pas op voor de wolven in jouw oma’s kleren

Eén van de eerste lessen die je leert als kind is dat je moet oppassen voor de wolven in jouw oma’s kleren want die hebben je oma opgeschrokt en het enige dat zij willen is een kans om dat ook met jou te doen. Ik kwam ze tegen afgelopen week tijdens een event in Den Haag over zakendoen in Afrika. En ik had ze moeten zien aankomen want de zaal zat er vol van, allemaal in hun strakke wittemannenpakjes, maar die oma-vermomming zat hun als gegoten.

De eerste spreker al deed mijn haren ten berge rijzen. “Om in Afrika zaken te doen moet je veel geduld hebben,” begon hij en die stereotypering deed mijn ogen rollen in hun kassen. Ik zuchtte luidop “hoor je jezelf niet?” toen hij vertelde dat het “zwart zag van de mensen” tijdens een bijeenkomst ergens in Europa waar er allemaal Afrikanen waren. Toen hij zichzelf “maar een blanke man” noemde maakte ik ongeremd een tyuri.

Een andere vertelde hoe Burkina Faso en Niger zichzelf in hun vingers snijden door “niet veilig” te zijn, waardoor ze het keurmerk om mango’s te exporteren naar Europa kwijtraken.

En ik dacht: keurmerk voor mango exports? Deden laatst niet allerlei foto’s van elektrische auto’s die worden gemaakt in Burkina Faso de ronde op social media?

This year Burkina Faso 🇧🇫 unveiled its first locally assembled electric car brand, ITAOUA. It is 100% electric, solar-powered, and can go 330 kilometers after only 30 minutes of charging. The production plant is located in Ouaga 2000, a district in Burkina Faso.

The launch of… pic.twitter.com/2rEFWU21GA

— Typical African (@Joe__Bassey) February 15, 2025

Is een product alleen exportwaardig wanneer het westen er een marge van honderden procent op kan verdienen?

Iedereen deed alsof ze het niet hoorden toen Max Koffi van Equal Trade Alliance erop wees dat Ethiopië (bijvoorbeeld), met haar koffie-export maar 1.3 miljard euro per jaar verdient aan de koffiehandel die wereldwijd goed is voor wel 500 miljard euro per jaar.

En is het echt onveilig in Burkina Faso? Ik ben er laatst een stukje in gereden en toen ik dat doorvertelde reageerde iemand anders dat hij ook recentelijk nog door het land was gereisd. Ongeschonden.

https://t.co/Xf3IcnNZWe

— Afro Magazine (@_Afromag) February 16, 2025

En nu op dit event over zakendoen in Afrika had niemand het over de Afrikaanse autotechniek of andere opportunities die a la 2025 in Afrika mogelijk zijn, maar een keurmerk voor mango export stond wel volop in de schijnwerpers.

Het ging constant over MKB, alsof middel- en klein bedrijven starten het enige is dat mogelijk is in Afrika.

Max Koffi kopte er weer in:

Afrika is het rijkste continent op aarde! Als Ethiopië 20 procent zou verdienen van wat er wereldwijd wordt verdient aan koffie … ach, als zij al 10 procent zouden verdienen, dan zou het land onafhankelijker zijn. Dan hoefden zij niet hun hand open te houden voor hulp van het westen, en konden zij offertes aanvragen voor hetgeen dat ze willen doen … waarvoor ze nu hulp vragen”

Het oogstte veelbetekenend geglimlach, die ene die je geeft wanneer je weet waar je gesprekspartner het over heeft, maar jij niet wil dat hij beter weet.

Ik deed mee met het geglimlach, want ik weet inmiddels waarom zij altijd glimlachen wanneer het over deze onderwerpen gaat en ik vind dat wij niet meer moeten prijsgeven dat wij weten dat we heel goed weten welk spel zij spelen.

Probeer niet hun game te winnen; ontwikkel je eigen game en win die.”

Tijdens het netwerk moment raakte ik in gesprek met een oudere man in schaapskleren die meteen pochtte dat hij één van de organisatoren van de dag was. Ik gaf hem ter overweging: “Weet je wat ik hier mis op jullie event? Jullie zouden een perfect platform kunnen bieden voor zakendoen tussen Afrika en Suriname en het Caribisch Gebied. Daar liggen nou eens kansen! Dat mis ik hier.”

Hij had zijn reactie al klaarstaan voordat hij me goed hoorde. “Ach aan de Antillianen heb je niks! Die mensen willen geen zaken doen! Je hebt er niks aan.”

“Dat slaat nergens op,” zei ik. "Waar heeft u het over?”

Hij zei toen nog iets stereotyperends beledigends over “de Antillianen” en weer zag hij de frons niet die op mijn gezicht verscheen.

“Jij bent toch niet van de eilanden? Je bent toch Surinamer? Of heb ik het verkeerd?” zei hij met die gladde glimlach die zegt dat hij beter weet dan ik waar ik het over heb. De wolf heeft verdeel en heer streken bruh! 

“Ik ben geboren in Suriname maar daar gaat het niet om. En nogmaals, wat u zegt slaat nergens op.” 

Ik wilde weglopen.

En toen gaf hij me nog wijsheid mee die de wolf in oma’s tenue ook gaf aan het kleinkind terwijl oma al in zijn maag zat: “Weet je wat Afrika zou moeten doen? Ze moeten af van al die grenzen op het continent. Het slaat nergens op, bemoeilijkt reizen en zakendoen alleen maar.”

Mijn mond viel even open door dit verbazingwekkende gebrek aan historisch inzicht en ik had hem nog willen zeggen dat hij oud genoeg leek om te hebben deelgenomen aan de Berlin Conference. "Hoezo weet je niet dat die grenzen niet door Afrika zijn bedacht?" 

Maar toen werd ik weggeroepen door iemand waar ik binnenkort wel mee ga zitten voor zaken. Ik gaf hem nog die veelbetekenende glimlach, die ene die je geeft wanneer je weet dat je gesprekspartner niet weet waar hij het over heeft, maar je niet wil dat hij beter weet.

Wolven in je oma’s tenue moet je niet alles vertellen.

Dat hadden we als eerste les moeten leren vroeger.

Dan zaten we nu niet gegijzeld aan allerlei keurmerken die ons toestaan om te exporteren naar landen die ons een fractie betalen van wat onze grondstoffen waard zijn.

Het is niet te laat om hem te leren.