1 juli is inderdaad niet mijn feestje

Eerder deze week werd ik geinterviewed door Trouw over mijn mening over Keti Koti. Hier het volledige verhaal dat ik afstak, want mijn gecompliceerde opvatting past niet in een 600 woord artikel. 

Door Marvin Hokstam

"Enkele weken geleden besloot de Amerikaanse overheid Juneteenth tot een nationale feestdag te maken. Door veel mensen werd dit nieuws verwelkomd met een “eindelijk”, maar veel anderen, inclusief mij, hadden zoiets van “really? Is dit wat we krijgen na BLM? Is de politie gestopt met, gestraft voor, bewuster geworden mbt het zinloos geweld tegen Zwarte mensen? Is iedereen zich bewust van het leed dat Zwarte mensen is aangedaan; het leed waarop het succes van Amerika rust? Zijn er excuses gegeven voor dat leed? Is er reparatie (geen herstelbetaling maar reparatie/reparations) gedaan? Kregen Zwarte mensen hetzelfde niveau aan scholing, sociale woon voorzieningen, medische voorzieningen, toegang tot financiën die hen altijd ontzegt is? Is daar redlining opgeheven?"

Nee het werd erger, er kwamen net nieuwe voting restrictions daar.

En, ze kregen een nationale vrije dag, een feestje.

Kijk ik ben niet tegen een feestje. IK ben er niet tegen dat mensen de behoefte hebben om compleet los te gaan op 1 juli. Dat recht heb je. Onze voorouders hebben nou eenmaal 300 jaar lang gezwoegd in een systeem dat hen tot bezit maakte en toen kwamen ze vrij. Ja absoluut, vier dat. Zwarte mensen hebben 1 juli altijd gevierd omdat ze vonden dat ze wat te vieren hebben EN DAT SNAP IK maar heeft Nederland inderdaad wat te vieren?

Maar ik kijk nog verder voorbij dat punt.

Ik kijk voorbij dat feest.

1, dat 1e feest op 1 juli 1863 was gehouden omdat de kolonisten in Suriname bang waren dat de vrijgekomen Afrikanen zich zouden keren tegen de mensen die hen tot slaaf hadden gemaakt. Dus kregen ze brood en spelen. Maar daarna moesten ze terug naar de plantages, waar ze nog 10 jaar lang verplicht moesten werken. VERPLICHT! Echt vrij waren ze pas op 1 juli 1873.

2. de tot slaaf gemaakte Afrikanen wisten altijd al dat ze vrij dienden te zijn. Waarom denk je dat ze vluchtten? Dat er Marronstammen zijn in Suriname, Jamaica etc? 

Mijn eigen betovergrootvader, Broos, was een man die zich verschanste in een onneembaar kamp langs de Surinamerivier, van waaruit hij zich verzette tegen het slavernijjuk. Onder zijn mensen waren zijn broer Kaliko, zijn moeder Ma Amba en zijn oma Ma Uwa en kennelijk ook zijn vader Prost. Hij is nooit verslagen; integendeel moest de toenmalige gouverneur hem verzoeken om de plantages niet meer aan te vallen. Broos leefde en stierf als een vrij man. Vanuit zijn filosofie is Keti Koti voor mij geen dag waar ik wat mee doe.

Als je vrijheid snapt, vier je het moment niet dat je het terugkrijgt van iemand die nooit het recht had om het te ontnemen

Degenen die niet beseften dat Zwarte mensen vrij dienden te zijn, waren de kolonisten. Dat was Nederland, want Suriname was Nederland en slavernij was bij wet geregeld niet? Ik mocht opgepakt, opgesloten, gemarteld, gecastreerd worden, mijn voet mocht afgehakt worden, omdat ik wegliep. Er was zelfs een term gecreeerd die zei dat Afrikanen die wegliepen van de plantages, ziek waren in hun hoofd: Drapetomanie.

Als iemand echt iets te vieren heeft dan zijn het de nakomelingen van deze racisten die op dat moment tot het bewustzijn kwamen dat ze geen mensen tot bezit hoorden te houden.

3. wat hebben we sindsdien bereikt? Zwarte mensen vechten nog steeds voor vrijheden. Het feit dat jouw krant me nu belt, 1 jaar na de massaprotesten wereldwijd. Dat geeft aan dat wij nog steeds vechten voor vrijheden. Ik heb een hele lijst aan gevechten die ik zelf moet voeren dagelijks.

Zwarte mensen, mensen van kleur leven in multidimensionale wereld waar we zoveel rekening moeten houden met wie we eigenlijk zijn en hoe we moeten passen in die eendimensionale wereld van veel witte mensen.

In die eendimensionale wereld van veel witte mensen, is 1 juli een moment om te weten dat Zwarte mensen bestaan. Dat ding is, wij bestaan iedere dag!

Er zijn nog steeds racisten die dat bewustzijn niet hebben. Vorige week maandag nog verzet Bosman zich tegen vooruitgang van zwarte mensen en wil hij vasthouden aan het woord blank. Hij zegt dat DAT racistisch is! Noemt hij Bij1 een racistische partij. Roept hij dat witte mensen onder aanval zijn. IS er geen enkel mainstream nieuwsmedium dat daar over schrijft. Geen enkele instantie die hem terechtroept. Nog steeds mag een historicus roepen dat zwarte mensen de geschiedenis verdraaien wanneer ze het over hun kant van de geschiedenis hebben; en krijgt hij vrij spel in de media daarmee.

Ik snap dat hij een spel speelt, maar hij speelt wel een spel met mensenlevens. Hij speelt een spel dat zwarte mensen niet mogen spelen; zodra wij iets roepen, krijgen we te horen dat we de racismekaart spelen. Snap je die?

Nederland gedoogd racisme nog steeds.

ZWARTE PIET IS NOG STEEDS RACISME, MAAR HIJ IS ER IEDER JAAR WEER.

Nog steeds zijn er mensen die denken dat zwarte mensen hun eigen zwarte huid verschrikkelijk vinden en echt denken dat we blij mogen zijn dat we in hun wereld vertoeven. Ik heb mensen gehad in mijn jeugd die me zeiden dat ik blij mocht zijn dat ik met mijn huidskleur naast hun mocht staan. Ik heb dat in mijn volwassenheid ook meegemaakt. Is het eerklijk dat we door dit leven moeten gaan alsof we aan het dokken zijn voor kogels? Weet je hoeveel zwarte ouders “het gesprek” hebben met hun kinderen waarin zij hun zeggen dat ze zich horen te gedragen in nabijheid van witte mensen en hoe zich op te stellen jegens de politie? Is dat eerlijk?

Ken je dat liedje van de Jeffersons nog? “Yeah, we’re moving on up. To a DEELUX apartment in the sky. We finally got a piece of the pie”. Dat ding is, die pie, die hebben wij gebakken. Wij hebben de ingrediënten voor aangedragen. Ik zeg daarmee niet dat niemand anders heeft bijgedragen, maar wij moesten dat onder dwang doen en we zijn er nooit voor betaald. We zijn daarna systematisch achtergehouden.

Laat je niet verleiden door die paar die wel succes hebben behaald. Proportioneel stelt het niks voor. Iemand zei het mooi eens: Michael Jordan is rijk, maar wat is die witte man die hem betaalt dan? Nog steeds zien we regelmatig berichten waarin er staat “de eerste zwarte dit. Sylvana bijvoorbeeld is de eerste zwarte vrouwelijke fractieleider van haar eigen partij. Prachtig en ik ben absoluut trots op haar. Maar hoe komt het dat zij de eerste is in een land waar zwarte mensen al honderden jaren onderdeel van zijn? Dit spreekt toch van een stuk onderontwikkeling in Nederlands bewustzijn dat je zwarte mensen niet hoort tegen te houden? Let eens op de tegenstand ze krijgt zodra ze haar mond opendoet; is het allemaal omdat men het niet eens is met haar politiek of is het omdat zij het zegt als zwarte vrouw?

Dat komt niet alleen door slavernij, maar ook door het systeem dat erna volgde.

Nederland heeft slavernij bewust buiten haar Europese grenzen gehouden en daarna bewust zoveel mogelijk sporen ervan uitgewist. Daarom weten veel mensen, ook veel Zwarte mensen er weinig van af. Daarom wordt Zwarte mensen regelmatig gezegd dat we het moeten vergeten. Deze week nog zag ik iemand ergens reageren dat je Amerika niet met Nederland kan vergelijken omdat er in "Amerika een rassenoorlog woedde!".

Ehm, slavernij was een rassenoorlog, dombo!

Vraag je je af waarom Suriname het moeilijk heeft nu? Heeft Nederland er de condities geschapen voor succes? Welke voormalige kolonisator heeft dat echt gedaan in een land dat het heeft gekoloniseerd en heeft ontwricht? Mensen kijken alleen naar nu, maar we nemen niet genoeg in overweging wat er in het verleden gedaan is.

Nog steeds zijn er mensen die dat niet snappen omdat een deel van het volledige verhaal alleen rond 1 juli verteld wordt wanneer men even zwarte mensen zoet wil houden met een feestdag.

Zwarte mensen hebben 1 juli altijd gevierd omdat ze vonden dat ze wat te vieren hebben EN DAT SNAP IK maar heeft Nederland inderdaad wat te vieren? Dat brengt me terug op het punt van reparaties. (GEEN HERSTELBETALINGEN!)

Overweeg dat zwarte mensen eeuwenlang de ingrediënten voor de pie hebben aangedragen waar Nederland al eeuwen gretig van eet zonder zwarte mensen ervoor te betalen.

Zie het zo: je hebt per ongeluk een gat gegraven in de tuin je buren.

Wanneer je dat door hebt, zeg je sorry EN JE VULT HEM WEER OP!

En dan kunnen we allemaal door met ons leven.

Maar dat gat dat in ons gegraven is, is nog steeds wijd open. En men maakt hem dieper. Nog steeds is er racisme. Nog steeds is er marginalisatie. Nog steeds zijn er regelmatig zwarte jongeren of andere jongeren/mensen van kleur die vanwege hun afkomst geen stageplek of job kunnen krijgen. Nog steeds krijgen zwarte kinderen of kinderen van kleur verkeerd advies op school. Nog steeds is het zo dat wanneer zwarte mensen zich verzetten, zij voor racisten worden uitgemaakt door mensen die beter weten.

Nogmaals: DE BLM PROTESTEN WAREN MAAR NET EEN JAAR GELEDEN HE.

Waarom denk je dat het begon? In die eendimensionale wereld denkt men echt dat het ging om George Floyd. In die andere multidemensionale wereld waar zwarte mensen in leven, snappen we dat het ging om een systeem dat ons jarenlang heeft uitgebuit. Alles heeft afgepakt iedere keer als we iets creëerden. En wanneer we hard werkten om ons eigen ding te bouwen, werd ons gezegd dat we niet genoeg onze best deden. In sommige gevallen werd het dan verwoest en dan deed de wereld alsof er niks gebeurd was.

Denk aan de Tulsa Race Massacre van 1921. 40 mensen dood, duizenden uit hun huizen verdreven, een hele voortvarende Zwarte buurt platgebrand, alleen omdat ze rijkdom hadden vergaard waar witte mensen geen deel van waren. En het komt niet voor in de geschiedenisboeken!

En daarna gentrificatie, en voortdurende appropriation van zwarte cultuur en ga zo maar door.

En wanneer we wijzen op de onrechtvaardigheid wordt ons gezegd dat we niet zo moeten zeuren. “Ga werken man.”

Waarom denk je dat sommige mensen tijdens de protesten dingen gingen branden en standbeelden van Columbus etc gingen trappen van hun sokkels? Omdat we leven in een wereld die niet van ons was. In een wereld die ons constant zegt dat we onwaardig zijn om erin te leven. Ik rij regelmatig door de Coen tunnel. Een dame die ik ken woont op de VOC kade! Standbeelden van mensen die mensen lieten vermoorden.

Universiteiten die naar hen zijn vernoemd. Dat is toch vertoeven in een gat waarin men je gedumpt heeft?

Ik ga je even hoofdpijn geven. Weet je dat het maar twee jaar geleden is, dat Engeland eindelijk de schuld terugbetaald heeft, die het was aangegaan om plantage-eigenaren te compenseren toen ze zwarte mensen hun vrijheid gaven op de koloniën in 1863. Dus zwarte mensen die de afgelopen 100 jaar of zo belasting betaald hebben in Engeland, hebben meebetaald aan een schuld die Engeland was aangegaan om mensen te compenseren voor het vrijlaten van zwarte mensen. Zwarte mensen hebben meebetaald aan een systeem dat ervan uitgegaan was dat zij minderwaardig waren. 

Dat gat in de tuin van de buurman is zo onmetelijk groot en hij krijgt maar een feestje.

“We finally got a piece of the pie.”

Excuses? Ja leuk, maar waar blijft de reparatie?

Dus ja 1 juli vier ik niet. Het is een dag waarop mijn voorouders hun vrijheid terugkregen van mensen die niet het recht hadden om het af te nemen

Het is een dag waarop de nakomelingen van die mensen hun bewustzijn mogen vieren.

1 juli is niet mijn feestje

Vooruitgang is wanneer de multidimensionale wereld waar we allen in leven dominant is.

Maak me dan wakker