Afbeelding
Zwarte mensen en depressie; Hoe gaan we hiermee om?
3 april 2022 - 20:00
Deel twee van de tweeluik over depressie, geschreven door Marilva Delchot
Je bent niet alleen, maar in een depressie ben je dat gevoelsmatig altijd” -Anoniem
Ik zit nu aan mijn bureau met een goede vriend en ik vertel hem over het onderwerp waarover ik schrijf. Hij geeft aan graag een bijdrage te willen leveren. In de jaren dat wij vrienden zijn heb ik zijn ups en downs van dichtbij meegemaakt. Het doet mij goed en ik voel me vereerd dat hij bereid is zich open te stellen naar mijn toe en dat ik dit samen met hem op papier kan zetten en. We hebben een mooi gesprek waarin hij zijn stem kan laten horen en ik mag luisteren.
Komen er in jouw familie psychische stoornissen/depressies voor?
“Ja wat ik weet is dat mijn moeder ooit een depressie heeft ervaren en ik zie het om mij heen, binnen mijn familie met namen bij mijn broer. Het heeft mij erg geraakt om mijn naasten zo te zien.
Welke factoren hebben er in jou leven een rol gespeeld die tot depressie hebben geleid?
“Misbruik is een van de factoren. Te hoge verwachtingen en meningen van anderen waardoor ik erg aan mezelf twijfelde en een onzeker leven begon te lijden.
Was je ooit angstig om hierover te praten?
“Ja ik was bang om mijzelf volledig bloot te geven.
Wat heeft ervoor gezorgd dat je de stap hebt gezet om hulp te zoeken?
“Het ging erg slecht met mij. Ik heb twee keer hulp gezocht. De eerste keer ging het over het misbruik maar niet zo diep en ik voelde mij niet gehoord waardoor het nog slechter met mij ging. De tweede keer was de nood hoog en kon ik mijzelf volledig blootgeven. Ik heb een reis gemaakt naar mijn zelf en het vinden van mijzelf. Dit was het beste wat ik mezelf ooit heb kunnen geven. Ik heb met meerdere psychologen gesproken en vond gelijk een klik met een jonge vrouwelijke psycholoog waardoor ik nu echt mijn verhaal kwijt kon. Ik heb EMDR therapie doorlopen voor mijn PTSS stoornis. Het praten over je problemen met een neutraal persoon die niks van je weet en het objectief kan bekijken deed mij erg goed. Ik heb dit hele traject vijf jaar doorlopen .
Zou je het nogmaals doen?
“Zeker weten; ik raad het iedereen aan omdat je jezelf echt en oprecht helpt. Je een nieuwe kijk op de toekomst kan geven. Je kan je leven weer inrichten zoals jij dat wilt.
Hoe heeft je omgeving hierop gereageerd?
“Positief; mijn omgeving was ook van mening dat ik deze stap moest ondernemen.
Hoe voel je je vandaag?
Vandaag voel ik mij goed maar ik heb soms nog steeds ups en downs en dat is iets waar ik mee heb leren leven en ik weet nu hoe ik er op een positieve manier mee om moet gaan. Ik gebruik nog dagelijks de tools die ik heb meegekregen in de vijf jaar dat ik bij de psycholoog liep. Ik ben ze zeer dankbaar hiervoor.
Ik sprak met een vriendin over haar ervaring als hulpverlener in de zwarte gemeenschap.
In de afgelopen 6 jaar heb ik veelal ervaring opgedaan in de ggz en het wijkteam. Dagelijks ben ik betrokken bij mensen die lijden aan een depressie. Wat mij opviel is dat veelal de westerse gemeenschap aan de bel trok. Dit vond ik merkwaardig.
In de loop der jaren begrijp ik steeds beter waarom. Uit onderzoek bleek dat het begrip ‘’depressie ‘’ niet bestond in de Zwarte gemeenschap. Ik wil daarmee niet duiden dat de symptomen niet bestaan maar dat men dit anders ziet en noemt. Vanuit de Zwarte cultuur zijn er normen en waarden die er zijn opgelegd en waar men zich aan houdt.
Voorbeelden hiervan zijn; Het geloof - vertrouw op god hij zal je helpen- en/of culturele factoren - je ouders geven aan dat er jaloerse mensen zijn en die waarschijnlijk iets voor je hebben gezet (Wisie-vloek) waardoor jij nu even niet zo lekker in je vel zit. En wantrouwen: “Je kan altijd terugvallen op je familie maar als jij naar binnen loopt bij instanties staat alles geregistreerd en weten zij alles van je”.
Maar tijdens mijn loopbaan gaven cliënten uiteindelijk aan dat familieleden hun kop in het zand steken en het goed praten. “Het komt wel goed… ga niet naar een psycholoog want ze zullen je medicijnen geven waaraan je jaren vastzit”. We zullen je op culturele wijze baden (kruidenbad).
Dus als we een griepje hebben slikken we wel medicatie, maar als er wordt gesproken over een depressie zijn medicijnen uit den boze. Daarnaast is het ook van belang om door te gaan, en maar door te gaan, en je werk goed te doen. Want dit is een van de dingen die zwarte mensen tijdens socialisatieproces meekrijgen: Haal je diploma, zorg dat je een goede baan vindt.
Het moeten speelt een grote rol waardoor jezelf blootstellen of de kracht niet hebben wordt genegeerd. Dit kan een rol kunnen spelen in waarom de gemeenschap minder snel open is, of niet spreekt met hulpverlening.
Om mensen in beweging te krijgen ben ik van mening dat de hulp bij voorgrond van start kan gaan met respect. Ik heb respect voor de situatie waarin mijn cliënt zich op dit moment verkeert. Daarbij is het belangrijk een vertrouwensband te creëren. Een band waarin cliënt zich vertrouwt voelt.
Cliënten voelen dit mogelijk aan. Omdat de wantrouw en schaamte in deze cultuur een grote rol speelt denk ik dat het van belang is om alle verschillende culturen scholing te bieden in de omgang met deze doelgroep. Voor hen is het een taboe om hierover te spreken, laat staan een gesprek te voeren met een hulpverlener.
Als Zwarte vrouw heb ik een enorm empathisch vermogen ontwikkeld. Dit mis ik dikwijls bij collega’s. Ook krijg ik terug van cliënten dat er in de westerse cultuur wordt gediscrimineerd en dat ze hen minder voelen en zich daardoor ook niet willen blootstellen aan witte collega’s.
Vanuit mijn cultuur begrijp ik deze doelgroep deels, maar deels ook niet. Omdat ik van mening ben dat het uiten van je gevoelens in familiare sfeer en professionals kan helpen in de situatie waarin men zich verkeert.
Daarnaast heb ik deels meegekregen van mijn ouders om niet te praten met vriendinnen of professionals. Maar ik koos toch voor hetgeen wat mij hielp. Mezelf uiten bij de mensen die ik het meest vertrouw.
Het voordeel is dat ik ook aan de andere kant heb gezeten en het lastig vond om hulp te aanvaarden en bang was wat mensen wel zouden denken. Ik ben blij dat ik dit destijds toch heb overwogen.
Anno 2022 zijn er zoveel mensen met suïcidale gedachten die warmte en kracht kunnen gebruiken. We moeten preventie inzetten, het woord verspreiden over depressie, op school, maar ook op de werkvloer. Ik durf mezelf ook kwetsbaar op te stellen en dat is een van de reden waardoor ik wel mensen in de gemeenschap bereik.
Dat wil niet zeggen dat ik behandeling bied. Maar ik verwijs door, bied een luisterend oor en geef cliënten het gevoel dat ze niet alleen zijn.
“Baden jullie d’r in een blauw badje en swit’ watra en bel de dokter!”
Vorig jaar kreeg ik een verontrustend whatsapp berichtje dat het niet goed ging met mijn goede vriendin. Ik pakte gelijk mijn telefoon en belde haar moeder op. Ik vroeg wat er aan de hand was en wat er was gebeurd.
Ik kreeg te horen dat ze mentaal was ingestort en zij dachten aan een psychose. Iedereen was in paniek, ik zeg tegen haar moeder “baden jullie der een blauw badje en swit’ watra en bel de dokter!”.
De daaropvolgende dagen waren meer dan stressvol. Ik stuurde haar elke dag lieve en upliftende berichten via Instagram omdat ze haar whatsapp even niet gebruikte. Ik wist dat ze rust nodig had maar tot mijn blijde verbazing kreeg ik telkens weer een reactie van haar terug.
Ze had zich inmiddels vrijwillig laten opnemen in een instelling. Ik was zo trots op haar! Elke dag ging het een beetje beter, ze kreeg nu de juiste begeleiding en vond haar innerlijke rust.
We hadden lange, korte, droevige en leuke gesprekken. Het deed mijn ook goed want we waren haar niet kwijt. Ze bloeide en groeide opnieuw langzaam richting haar oude ikke. Dat wrange gevoel en die duistere gedachten vloeiden weg.
Vandaag zitten we zo’n 2,5 uur aan de telefoon en het gaat goed met haar. Ze praat heel veel but i love it; ze moet haar koffer nog inpakken want ze gaat voor een paar weekjes naar Suriname om haar moeder te verassen en te genieten van het land.
We hebben het over het leven over onze kinderen en de toekomst. Ze geeft aan erg trots te zijn op mij, dat ik voor mezelf ben begonnen en zo door moet gaan. Haar woorden doen me goed.
Ik vertel haar dat ik nog trotser op haar ben, waar ze nu staat en waar ze heen gaat. Ik wil dat dat ze haar focus behoudt en elke dag geniet van haar twee mooie meiden en haar eigen ikke. Ze is een kanjer een topvrouw en een super mama.
Oorzaken rondom depressie kunnen zijn: ingrijpende gebeurtenis, verlies van dierbare, trauma of bijvoorbeeld de afwezigheid van zon in winterperiode. Er zijn verschillende symptomen die wijzen op een mogelijke depressie: overprikkeld zijn, verminderde eetlust, de gehele dag geen zin of fut hebben om activiteiten te ondernemen, slaapklachten, je waardeloos voelen waardoor suïcidale gedachten kunnen optreden. Zijn deze symptomen herkenbaar of herken je iemand hierin zoek dan hulp voor jezelf of een ander. Overwin depressie.
Met dank aan: My 4 Favorite Goons I GOT YOU (always)