Zwarte mensen en depressie; Hoe gaan we hiermee om ?

Depressie is real, depressie discrimineert niet in kleur, leeftijd en geslacht. Kinderen tieners/pubers jongvolwassenen en veel ouderen zijn depressief. De “Zwarte” groep die hiermee te maken heeft wordt steeds groter en groter. “Mannen en vrouwen houden zich groot en schuilen achter een masker maar vanbinnen zijn zij dood, emotioneel kapot en lopen met hun gedachtes in de goot”.-Mari

Tweeluik van Marilva Delchot over depressie

Waarom negeert onze samenleving de stille signalen die iemand afgeeft en waarom is iemand met depressie zo angstig hulp te aanvaarden? Waarom wuift onze cultuur alles weg met een “ach stel je niet aan” en “pak een kalebas en doe een pangi aan la me je baden” mentaliteit of is het misschien toch de grote taboe die er in onze samenleving is met de gedachtegang dat “niemand hoeft te weten wat er speelt, want men wilt toch alleen maar je tori weten”.

Met deze gedachtegang wordt er vaak in de niet westerse cultuur gehandeld. In mijn onderzoek ben ik in gesprek gegaan met drie hele lieve mensen/ vrienden waarvan twee beide te kampen hebben gehad (en soms nog hebben) met depressie.

In onze gesprekken praten zij eerlijk en puur over hun belevenissen. Zo vertelt mijn goede vriendin vanuit haar eigen belevenis maar ook vanuit haar maatschappelijke functie als ambulant woonbegeleider.

Mijn goede vriend spreekt over zijn pijnlijke belevenissen en mijn andere girl vanuit haar begeleidende en maatschappelijke optiek. Ook vertel ik zelf graag over de belevenis die ik had met een vriendin tijdens haar dip.

Er is al veel onderzoek gedaan naar de culture factoren die een rol lijken te spelen bij de diagnose en beleving van een depressie. Een van de factoren die hierbij van belang lijkt, is de culturele representatie van het “zelf”.

Binnen Westerse culturen worden individuen gestimuleerd om autonoom en onafhankelijk te zijn. Afname van positieve emoties of zelfrespect worden hier dan ook gezien als symptomen van een depressie. De mate waarin depressie geaccepteerd wordt binnen een bepaalde cultuur is eveneens van belang.

In de Westerse cultuur is depressie een veel voorkomende ziekte en veelal geaccepteerd; in andere culturen rust er daarentegen nog altijd een taboe op het hebben van een depressie. 

Ik liet mijn vriendin haar verhaal zelf vertellen vanuit haar eigen visie en belevenis:

“Uit eigen ervaring is het namelijk zo dat ik vaker door depressieve episodes ga. Ook in gesprekken met mijn omgeving (leeftijdsgenoten) merk ik dat er veel niet-westerse mensen kampen met depressie. Het is niet makkelijk hier met je ouders over te praten, omdat er ergens een taboe heerst om over gevoelens te praten. Dit kan leiden dat je nog dieper in een depressie zakt. Eigenlijk na mijn pubertijd, dus in mijn adolescente levensfase merkte ik dat ik last had van somberheid die van tijd tot tijd konden leiden tot suïcidale gedachten. 

Ik wist niet waar deze gevoelens vandaan kwamen en wist er ook niet echt mee om te gaan omdat er thuis eigenlijk nooit over "gevoelens" werd gesproken, en als dat wel werd gedaan, werd het een soort van weggewuifd. (Zo, van oohh het komt wel goed!) 

Op mijn 18e is er een syndroom in mijn hormonen ontdekt genaamd (PCOS) (Zie google) mede door deze hormonale storing is het goed mogelijk dat je last kan hebben van stemmingswisselingen. (Vandaar dat ik aangeef dat het om episodes gaat).

Ondertussen woonde ik op mezelf en alleen en de episodes bleven zich aandienen. Toen ze ontdekten dat ik PCOS had, werd er ook bij verteld dat door het syndroom het vrij lastig is om kinderen te krijgen. Vanaf dat moment had ik dan ook een kinderwens. Het gevoel dat ik moeite moest doen om kinderen te kunnen krijgen maakte mij ook somber.

Mede hierdoor werd ik doorverwezen naar een psycholoog en kon ik over mijn gevoelens praten en ventileren. Tijdens de gesprekken merkte de psycholoog dat ik hooggevoelig was en maakte de anamnese dat ik hoogstwaarschijnlijk ADHD/ADD zou kunnen hebben.

Ik werd verder onderzocht door verschillende psychiaters en in het ADHD centraal. Daaruit is toen daadwerkelijk de diagnose ADHD/ADD gesteld. Deze stoornis kan dan ook gepaard gaan met depressies.

Momenteel gebruik ik dagelijks medicatie voor de stoornis, heb ik 2 kinderen en heb ik de nodige tools om sombere gevoelens (depressie) uit de weg te gaan; sporten/ negatieve energieën proberen te vermijden/ en regelmatig gesprekken met een psycholoog.

Nu kan ik het dan ook beter accepteren als ik mij op momenten somber voel, want ik weet dat het ook weer zal verdwijnen.

Volgens mensen in bijvoorbeeld de Surinaamse cultuur is een depressie iets wat je zelf creëert. Zolang je sterk blijft en blijft doorgaan, zou er van een depressie geen sprake kunnen zijn. Tegenwoordig is het wel mogelijk om in debat te gaan met mensen van een oudere generatie.

In de dialoog die werd gevoerd over het desbetreffende onderwerp, gaf 1 persoon wel aan dat zij sinds de dood van haar zus de stap heeft genomen om een psycholoog te bezoeken. Hierin geeft ze aan dat deze gesprekken haar wel helpen om zich niet somber te voelen en dat ze de ruimte heeft om haar “echte” gevoelens te bespreken.

Langzaam maar zeker zie je dat mensen van de oudere generatie toch de stap nemen om (professionele) hulp te zoeken. Er heerst over het onderwerp een taboe in de (niet) Westerse culturen. We willen dan ook aanbevelen om kinderen op middelbare scholen preventief psychische ondersteuning aan te bieden.

Zoals de mentorgesprekken die op de dag van heden al op sommige scholen plaats vinden. Het uitgangspunt van preventief aanbieden van psychische ondersteuning op middelbare scholen, is om de jongeren zo vroeg mogelijk bewust te maken van hun zelfbeeld en dat ze signalen van psychische klachten tijdig kunnen herkennen. Een belangrijk punt hierbij is om ouders in dit proces te betrekken.

Lees zondag deel twee van deze tweeluik