Vandaag is Internationale Dag voor de Herdenking van Slavernij en Slachtoffers van trans-Atlantische Slavenhandel

Vandaag, 25 maart, is het de Internationale Dag voor de Herdenking van Slavernij en Slachtoffers van trans-Atlantische Slavenhandel.

Wereldwijd staat men op 25 maart stil bij deze dag en worden er activiteiten ontplooid ter nagedachtenis van de slachtoffers van deze onmenselijke handel. De Internationale Dag is ook bedoeld om ruchtbaarheid te geven aan de hedendaagse gevaren van racisme en vooroordelen.

De trans-Atlantische slavenhandel betreft één van de donkerste passages van de geschiedenis.

Gedurende meer dan 400 jaar werden tijdens de hoogtijdagen van kolonialisme en slavernij meer dan 15 miljoen mensen uit het Afrikaans continent in slavenschepen gedwongen en naar nieuwe gebieden gebracht waar ze als slaven te werk werden gesteld.

Nederland speelde een grote rol hierin. Tot 1730 bezat de West Indische Compagnie (WIC) het Nederlandse monopolie op de handel. Daarna groeide de Middelburgse Commercie Compagnie (opgericht in 1720) uit tot de grootste slavenhandelaar, met verschillende koophuizen in Rotterdam en Amsterdam als concurrent.

Omstreeks 1770 bereikte de Nederlandse slavenhandel zijn piek, met het transport van jaarlijks gemiddeld zo’n zesduizend mensen. Onder druk van de Engelsen werd de slavenhandel in 1814 verboden. Pas op 1 juli 1863 volgde in Nederland de afschaffing van slavenarbeid en slavernij, als één van de laatste landen in Europa. (entoen.nu/slavernij).

Gedurende meer dan 400 jaar werden meer dan 15 miljoen mensen uit het Afrikaans continent in slavenschepen gedwongen

“Een vlek op de geschiedenis van de mensheid,” noemde voormalig VN Secretaris Generaal Ban Ki-Moon de internationale slavenhandel op 25 maart 2015, toen hij bij het hoofdkantoor van de VN in New York het monument onthulde ter ere van de slachtoffers.

“De bedoeling is dat de impact van de tragedie wordt erkend en het nalatenschap ervan wordt overwogen en dat we niet vergeten.”

“De Ark of Return”(de Ark van Terugkeer) bevindt zich aan het eind van het Bezoekers Paviljoen van de VN; Manhattan’s East River vormt haar achtergrond. Ban Ki-Moon zei dat het monument ook ter ere is van de grote aantallen mensen die de trans-Atlantische reis niet overleefden.

Het monument wil mensen die het VN hoofdkantoor bezoeken aan de geschiedenis van slavernij herinneren en hen aanmoedigen de tragedie en de erfenis ervan te erkennen. Er moet groter bewustzijn komen over de gevaren van racisme, bevooroordeling en de sluimerende gevolgen van slavernij die tot de dag van vandaag de nazaten van slavernij beïnvloeden. “De bedoeling is dat de impact van de tragedie wordt erkend en het nalatenschap ervan wordt overwogen en dat we niet vergeten.”

"Een “Ark of Return”, als tegenhanger van de “Door of No Return” waar mensen gevangen werden gehouden te Île de Gorée"

Het monument is ontworpen door de Haitiaans Amerikaanse architect Rodney Leon; zijn design werd in 2011 gekozen uit meer dan 310 inzendingen uit 83 landen die meedongen om het belangrijke gedenkteken te ontwerpen.

De driehoekige marmer panelen van het monument waren geïnspireerd door de driehoeksreis die de slavenhandel maakte. De slavenroutes zijn gebeiteld in het marmer om bezoekers met de oncomfortabele waarheid te confronteren. Deze driehoekige patronen geven de slavenroutes vanuit verschillende locaties in West Afrika naar Zuid Amerika, het Caribisch Gebied en Centraal Amerika, en Noord Amerika.

Leon had de “Ark of Return” bedacht -een Ark van Terugkeer-, als tegenhanger van de “Door of No Return” waar mensen gevangen werden gehouden te Île de Gorée, het kleine eilandje voor de kust van Senegal, voordat ze de slavenschepen in werden gedwongen … “om nooit meer terug te keren. Een heel tragisch beeld. We vonden het een goed idee voor een tegenpunt als een spirituele ruimte van terugkeer. Een Ark of Return”, een vloot waarop we een nieuw tegenverhaal kunnen creëren  en een beetje van die belevenis kunnen wegnemen,” 

Ook dit jaar zijn er activiteiten ter ere van de Internationale Dag voor de Herdenking van Slavernij en Slachtoffers van trans-Atlantische Slavenhandel. Zie hier het programma van de VN. Download hier de brochure van de Ark of Return.