Start Black Achievement Month zette de toon hoog zondagavond

Het was virtuoos concertpianist piano Dywel Braaf die zondagavond in het Internationaal Theater Amsterdam aan het Leidse Plein de toon zette voor de opening van Black Achievement Month 2019. Zijn das met pianomotief bungelde grappig op zijn borst en zijn enorme afro maakte meteen een statement toen hij het podium op liep. En toen grapte hij legendarisch: “Ik zie alleen zwarte mensen in het publiek … ik heb nog nooit voor een zwart publiek gespeeld.” Het was terloops, maar het klonk als een oproep aan afro Nederland om in oktober hun parels te gaan bewonderen die in het BAM programma zullen optreden. Braaf oogstte er een daverend applaus mee, nog voordat hij begon. Hij speelde Prelude en Koraal, een klassiek nummer van Cesar Franck.

De opening zondagavond van het maandlange spektakel was een voorproefje op wat oktober aan Black Achievement zal brengen; gedurende de hele maand schittert black excellence op podia in vijf steden in Nederland, Rotterdam, Utrecht, Den Haag en Almere.

Vanaf het moment dat violist Yannick Hiwat opende met een wervelend stuk dat hij zelf componeerde ter nagedachtenis van de Afrikanen die slavenhandelaars met het slavenschip Leusden lieten vergaan in de Marowijnerivier in Suriname, tot de afsluiting met een swingende show door Manoushka Breeveld-Zeegelaar als de legendarische Cubaanse zangeres Celia Cruz, was het een en al entertainment van de hoogste plank.

Untold kreeg het publiek in hun ban met een deel van hun Sreka toneelstuk over de winti cultuur en het gracieuze dansduo Davi Ramos en Sebia Plantefève van het Nationaal Ballet was een streling voor het oog. 

Izaline Calister zong en toonde een deel van een documentaire waarin ze het Curaçao van haar vader laat zien. 

Zwart was prominent op het prominente podium in hartje Amsterdam en dan niet als excuus, window-dressing of tussendoortje, maar als trotse hoofdmoot; een dikke zwarte streep die eist dat je hem respecteert en waar je niet overheen kan stappen of omheen kan lopen. Die de onderdrukker subtiel op zijn wangedrag wijst … 

Als een kaars die achterstevoren brandde, van een zacht vonkje tot een brandende hittevlam, vertelde komediant Howard Komproe over krabben; hun anatomie, hoe ze het best klaar te maken en op te dienen zijn, waar ze het best gedijen en dat, wanneer je krabben samen in een emmer plaatst ze elkaar tegenhouden om eruit te klimmen terwijl ze het als ze samen werkten heel makkelijk zouden hebben gekund.

“We kennen allemaal zulke krabben die elkaars groei tegenhouden, simpelweg uit jarusu …,”  begon hij, om dan in te koppen “maar wat mij het meest interesseert is wie plaatste die krabben in die kaolo emmer?” Hij dropte zijn mike nog net niet en verdween van het podium. Briljant. Alleen Dywel Braaf had eerder zulke hilariteit voor elkaar gekregen.

De Black Achievement Month wordt dit jaar voor de vierde keer gehouden. Een maand lang bijzondere talenten en producties van Nederlanders met Afrikaanse roots extra onder de aandacht van een breed publiek. Het programma brengt black excellence naar vijf gemeentes: Amsterdam. Zie hier het volledige programma. 

Het wordt georganiseerd door het NiNsee, met als intentie “bijdragen aan een evenwichtige beeldvorming van personen van Afrikaanse afkomst. Een beeldvorming die te vaak is bepaald door wat er in de slavernij en koloniale tijd over hen is gezegd en geschreven.”

NiNsee voorzitter Linda Nooitmeer beloofde dat het een maand word van inspiratie. Ze stond even stil bij het heengaan van documentairemaker Cindy Kerseborn. “Een achiever pur sang: een briljant documentairemaakster die door het vuur ging voor vergeten schrijvers en kunstenaars. Zij bood in haar eentje een platform aan anderen, datgene wat wij als team bij de Black Achievement Month proberen te bewerkstelligen. Zij is in onze gedachten en een inspiratiebron voor ons allen. Wij wensen haar familie veel sterkte toe met dit verlies.”

Nooitmeer noemde ook de Black Achievement Magazine die AFRO Magazine produceerde voor het festival, en besprak specifiek het artikel over Aminata Cairo als voorbeeld voor onopvallende zwarte achievers. 

"Professor Aminata Cairo, de eerste zwarte vrouwelijke lector aan  de Haagse Hogeschool.  Zij is aangesteld met de opdracht om onderwijs inclusief te maken. Onderwijs inclusief maken betekent dat  zij de onderwijsomgeving moest veranderen zodat iedere leerling het beste uit de onderwijservaring kan halen. Na 4 jaar in Nederland gewoond te hebben, is  zij als professor in het Nederlands onderwijs erachter gekomen dat het haar 15-jarige zoon - en met hem vele anderen- het niet gegund is om het beste uit zijn onderwijservaring te halen. En daarom heeft zij besloten om hem zijn onderwijscarrière in  de VS voort te zetten. Daar is hij beter af . Zij is namelijk tot de conclusie gekomen dat het Nederlands onderwijssysteem geen gelijke kansen biedt. En daarom nam ze dit moedige doch wel pijnlijke besluit. Niet iedereen is financieel en emotioneel in staat om deze stap te zetten. En het zou ook niet hoeven. Velen van ons zijn hier geboren, burgers van dit land. Wij zijn hier en verdienen  gelijke kansen. Maar hoe maken wij onze gemeenschap weerbaar, hoe zorgen  wij ervoor dat onze jongeren wél eerlijke kansen hebben in o.a. het onderwijs?

De sleutel ligt bij ons als gemeenschap: if  it takes a village to raise a child,  we need to create a town to raise all our children."

De NiNsee voorzitter gaf toe dat ze hoopte dat de Black Achievement Month als project over vijf jaar in zijn huidige opzet overbodig zou moeten zijn. “Omdat Nederland tegen die tijd bekend is met de verdiensten van mensen met Afrikaanse roots. Het is daarbij wel van belang dat die excellente professionals ook voor handen zijn. Dat de jonge mensen van nu binnen vijf jaar ook klaar staan om als rolmodel te dienen voor de generaties na hen,” zei ze.

De presentatie van de opening van Black Achievement Month was in handen van Simone Weimans, bekend van het NOS-journaal.