Keti Koti in een notendop

Door Vanessa Braams

Over enkele uren, op 1 juli barst het Keti Koti Festival los in het Oosterpark in Amsterdam. 
Het start om 13:00uur met de Bigi Spikri optocht van Waterlooplein naar het Oosterpark, waar om 14:00uur het spektakel begint.

Julian Marley, Berget Lewis, Trijntje Oosterhuis, Shirma Rouse, Giovanca en vele anderen zullen optreden.

Afschaffing
Op 1 juli 1863 schafte Nederland in Suriname en de toenmalige Nederlandse Antillen de slavernij af. Deze afschaffingsdatum wordt jaarlijks herdacht, als de 'Keti Koti' viering, Sranan Tongo voor Viering van ‘Verbroken Ketenen’.

Verschillende Westerse landen hadden circa 300 jaar een aandeel in de handel in Afrikaanse mensen; Nederland speelde hierin een overheersende rol.

Zo’n 35.000 mensen herkregen op 1 juli 1863 hun ‘vrijheid’. Circa 25.000 werden ‘vrijgelaten’ in Suriname en ongeveer 10.000 op de toenmalige Nederlandse Antillen. De mensenhandelaren ontvingen voor gederfde inkomsten een compensatie van 300 gulden per “vrijgemaakte” van de Nederlandse overheid. De ‘vrijgemaakten’ kregen echter niets.

In Suriname konden ze niet meteen van hun vrijheid genieten; eerst moesten ze nog tien jaar onder staatstoezicht werken, als “deelpachters” op de plantages. Pas op 1 juli 1873 waren ze echt vrij.

Nationale Dag van Besef
Op 30 juni 1993 nam een groep het initiatief voor de Nationale 'Ceremonie van Besef' 30 juni, als moment waarop wordt stilgestaan bij de koloniale geschiedenis en de gevolgen ervan. De initiatiefnemers verenigden zich in ‘Comité 30 juni/1 juli’. Op deze dag wordt niet alleen de slavernij en de afschaffing ervan herdacht, maar staat men ook stil bij de verbondenheid van de landen die tot het voormalig koninkrijk behoorden. 

“We zijn ‘producten’ van een gemeenschappelijke geschiedenis en dus tot elkaar veroordeeld. Het is daarom belangrijk dat we ook een gemeenschappelijke toekomst opbouwen waarin onnodige vooroordelen uit de wereld worden geholpen en onderlinge verschillen niet mogen leiden tot uitsluiting. Dat is de doelstelling en diepere gedachte hierachter”, vertelt Roy Ristie, voorzitter van het Comité 30juni/1juli.
 

Keti Koti Festival
Sinds 1 juli 2009 wordt de afschaffing van de slavernij, onder de noemer Keti Koti Festival, jaarlijks groots gevierd in het Oosterpark te Amsterdam. Het evenement trekt circa 50.000 bezoekers en heeft diverse podia met een mix van traditionele folklore en moderne acts.

Nieuwe opzet Keti Koti Festival
Dit jaar staat 30 juni 2016 geheel in het teken van het herdenken van en het bezinnen op het slavernijverleden en de huidige sociaal-maatschappelijke positie van de nazaten. Deze Nationale Herdenking vindt plaats bij het Nationaal Monument Slavernijverleden in het Oosterpark. Voorafgaand hieraan is er op het Surinameplein te Amsterdam ook een herdenking speciaal voor kinderen. Op 1 juli wordt het Keti Koti Festival gevierd.

Op 6 juni werd een bijeenkomst gehouden in de Koningskerk te Amsterdam over de nieuwe opzet.  “Het was emotioneel, maar wel broodnodig”, vertelt Vincent Soekra van van 529 Media Productions die het festival op 1 juli organiseert. “Na 1 juli gaan we kijken hoe we de Nationale Herdenking en de Keti Koti-viering in de komende jaren zullen vormgeven.”