Afbeelding

Rutger Groot Wassink

"Gek dat een Afrocentrische school segregatie genoemd is"

Rutger Groot Wassink, de Wethouder van Amsterdam, is van mening dat het goed is dat er scholen zijn die ook structureel aandacht geven aan de cultuur en de achtergrond van haar studenten, wie ze zijn en waar ze vandaan komen. “Het is voor mensen heel belangrijk voor hun zelfvertrouwen en om hun plek in de samenleving beter te zien. Ik zou daar echt vόόr zijn.” 

Groot Wassink zei dit tijdens een interview met AFRO Magazine oprichter Marvin Hokstam.

Hokstam vroeg aan de Wethouder of hij wist dat een dergelijk schoolinitiatief “segregatie” genoemd was. Groot Wassink was daar niet van op de hoogte, maar wist daarentegen de rol van een dergelijke school beter te plaatsen.

Ik ben best wel geschokt (dat zo’n initiatief segregatie genoemd is). Segregatie is één van de grootste bedreigingen van de samenleving. Het is een product van ongelijkheid. Kijk maar naar onderadvisering en hoe de samenleving verdeeld is, dan zie je dat segregatie een heel groot probleem is.

Ik wil dat zoveel mogelijk mensen elkaar ontmoeten in de stad. In het onderwijs is het heel belangrijk. Maar daarnaast zou er ook structureel aandacht moeten zijn voor jouw achtergrond, wie jij bent en waar je vandaan komt. Voor zelfvertrouwen is dat heel belangrijk.

Tegelijkertijd: ik ben niet zon voorstaander van artikel 23 die zegt: je hebt openbare scholen, Christelijke Scholen, Moslimscholen etc.”

(Artikel 23 gaat over de verantwoordelijkheid die de regering heeft voor het onderwijs. Er is ook in geregeld dat burgers de vrijheid hebben om een school op te richten op basis van een religie of levensovertuiging. ... De confessionelen kregen het recht op door de overheid gefinancierde scholen op religieuze grondslag. [Red].

Ik zou willen alle kinderen samen naar dezelfde scholen gaan en daarnaast leren over de Moslium cultuur, over de Joodse cultuur, of de Afro cultuur bijvoorbeeld. Over alle culturen in de stad dus, en dus ook over de eigen cultuur. Dat hoort bij maatschappijvorming. Veel mensen zouden gebaat zijn om wat meer begrip te hebben van wie ze zijn en waar ze vandaan komen, want dat is voorwaarde om vooruit te komen.

Het is gek als je het segregatie noemt dat ze naast alles ook leren over hun culturen.”

Hij benadrukt het woord “naast”.

Dat vind ik belangrijk. Ik zou daarvoor zijn. Het is goed dat zoveel mogelijk mensen elkaar ontmoeten in de stad. Dat is heel belangrijk. Veel mensen zouden erbij gebaat zijn om meer te weten over wie ze zijn en waar ze vandaan komen en wie de anderen zijn en wat hun geschiedenis is. Dat is ook een voorwaarde om vooruit te komen.

We hebben toch vormen waar we veel gestructureerder stilstaan bij bepaalde culturele elementen In Nederland? Het zou zeker voor de Zwarte gemeenschappen in Nederland heel goed zou zijn, (als dat ook voor mensen van Afrikaanse afkomst geldt).”

Het initiatief in kwestie betreft de Bigi Bon Afrocentrische school die vorig jaar begon met het ophalen van handtekeningen, een vereiste in de nieuwe wet Meer Ruimte voor Nieuwe Scholen.

De Stichting Bigi Bon Scholen in oprichting (Bigi Bon betekent Grote Boom in het Sranan), wil een school oprichten waar er daadwerkelijk aandacht wordt besteed aan de identiteit van kinderen van Afrikaanse afkomst, naar het voorbeeld van de Historical Black Colleges and Universities (HBCU’s) in de VS. “Een school waar zij naast alle vakinhoudelijke kennis, ook holistisch leren nadenken over hun verleden, om zodoende bewust mee te kunnen praten over hun toekomst; een school waar niet alleen eurocentrische geschiedschrijving de hoofdtoon voert en waar zij ook leren over afro-centrische religie, dans, muziek, kunst en geschiedenis. Een instituut waar hun specifieke identiteit verscherpt wordt door leerkrachten en opvoeders die daar diepgaand affiniteit mee hebben,” stond er in de aankondiging erover.

Het was echter één van meerdere initiatieven die vorig jaar zijn ingediend voor nieuwe scholen, waar Wethouder Marjolein Moorman van Amsterdam negatief op heeft gereageerd. “De nieuwe wet Meer Ruimte voor Nieuwe Scholen die op 1 juni 2021 inging, maakt het mogelijk een school te stichten op basis van belangstelling van ouders. De levensbeschouwelijke inslag van de school maakt nu minder uit. Dit geeft risico’s voor Amsterdam”, schreef Moorman in oktober aan (inmiddels ex-) onderwijsminister Arie Slob.

“We zien een groter risico op segregatie in de stad als alleen nog wordt gekeken naar het aantal ouderverklaringen en onvoldoende rekening wordt gehouden met het bestaande aanbod in de stad. Deze ontwikkeling druist in tegen het kansengelijkheidsbeleid dat de gemeente voorstaat en waarbij zij zich juist richt op het tegengaan van segregatie.”

Haar rapport en de uitspraak over segregatie leidden tot vragen in de gemeenteraad.

Hokstam, die zelf ook betrokken is bij het initiatief Bigi Bon Scholen in oprichting noemt het bedroevend dat het woord segregatie gevallen is, om twee redenen. “1 dat is niet waar de stichting Bigi Bon Scholen in oprichting voor staat; we willen scholen oprichten waar alle studenten zich gezien en gehoord, zich veilig voelen. En 2: het is niet de Zwarte gemeenschap die bekend staat om segregatie. De Historical Black Colleges en Universities (HBCU’s) in de Verenigde Staten zijn ons grote voorbeeld; ze zijn opgericht als antwoord op segregatie zodat Zwarte studenten naar school konden. En ze zijn een veilige plek voor studenten van alle afkomsten.”

“De Zwarte gemeenschap roept al eeuwenlang om aandacht. Zeker ook op het gebied van onderwijs. Ik maak persoonlijk regelmatig studenten van kleur mee die aangeven dat ze zich niet gezien en gehoord voelen op school. Dat ze zich niet herkennen in het systeem waar ze onderdeel van zijn.

Er is al jarenlang een roep om meer diversiteit in het Nederlandse onderwijs. Het docentenkorps op veel scholen is geen weerspiegeling van de gemeenschap en vaak helemaal geen weerspiegeling van de studentenpopulatie. Op reguliere scholen komt het regelmatig voor dat studenten van kleur in hun contacten met studiegenoten en docenten geconfronteerd worden met hun ‘anders-zijn’; studenten van kleur die zich niet gezien en gehoord voelen op school en zich niet herkennen in het systeem waar ze onderdeel van zijn. Dat dit leidt tot schooluitval en generationeel onderpresteren, behoeft geen betoog. Nagenoeg iedere gemeenschap heeft zijn eigen scholen. We hebben Joodse scholen, Hinduscholen, Chineze scholen, Moslimscholen en ja, Witte scholen. Het gros van de scholen in Nederland is wit, onderwijst alleen langs Eurocentrische lijnen.

Amsterdam kent geen onderwijs dat zich specialiseert in de Afro-Nederlandse doelgroep, terwijl in de Afro gemeenschap de vraag groot is naar onderwijs waarin er ook meer aandacht is voor hun identiteitsontwikkeling. Net als hoe Amsterdam de eerste Nederlandse stad was die excuses aanbood voor haar rol in de trans-Atlantische slavenhandel, kan Amsterdam weer een voortrekkersrol innemen om met een gerichte aanpak betere resultaten te halen voor en met Afro-Nederlandse Amsterdammers. Voor Nederland. De stichting Bigi Bon Scholen in oprichting wil de oplossing bieden, met sterk Nederlands onderwijs met daarin grote kennis van de culturele en historische achtergrond van de doelgroep. Niet een school die segregeert, maar een school waar er óók wordt onderwezen vanuit een niet Eurocentrische grondslag."