Ampuku, bigiskin blakaman en spiritueel seksueel molest

Wie is die bigiskin blakaman die Afro- Surinaams/ Nederlandse vrouwen in hun slaap seksueel molesteert?

Wie is die bigiskin blakaman die Afro-Surinaams/Nederlandse vrouwen in hun slaap seksueel molesteert? Tru tori, noso kori?

Sommige Afro-Surinaams/Nederlandse vrouwen ervaren dat ze in hun slaap door een bovennatuurlijk wezen worden aangevallen en seksueel misbruikt. Ze hebben nachtmerries waarin ze seksueel worden gemolesteerd door ‘iets’ in de gedaante van een bigiskin blakaman. Dit seksueel molest wordt traditioneel toegeschreven aan een jaloerse, oversekste, gewelddadige ampuku. Het geprojecteerd beeld, van die aantrekkelijke bigiskin blakaman, is soms een ogri sani, een ordinair kwaadwillende, demonische entiteit. Maar er kan soms ook sprake zijn van seksueel traumatische jeugdervaringen. Een zorgvuldig onderzoek naar de dieperliggende oorzaken bij spiritueel seksueel molest is daarom niet alleen nodig, maar ook noodzakelijk. Ay sa si, yesi sa yéré!

Actueel en urgent

Ik wil met dit artikel mijn zorg en medeleven uiten voor al die mannen en vrouwen die dergelijke verschrikkelijke ervaringen, soms elke avond, tijdens hun slaap ondergaan. Mijn inzet is om de urgentie van dit probleem nog meer onder de aandacht te brengen. Het is een gevoelig onderwerp en wellicht zelfs not done om, binnen onze Afro- Surinaams Nederlandse religieuze familie, een dergelijk thema in het openbaar te bespreken. De ervaring van spiritueel seksueel molest heeft ernstige, ingrijpende gevolgen voor zowel de slachtoffers als hun directe sociale omgeving. Ik voel de urgentie om dit taboe te helpen doorbreken. Kunnen wij het ons veroorloven, om bij de aanpak van een dergelijk ingrijpend probleem, alleen traditioneel verworven kennis toe te passen? Of kunnen wij ons ook openstellen voor het voortschrijdend inzicht dat is onderbouwd met literatuuronderzoek en praktijkervaring?

Leliambo na  sabiambo, back to school?

Er wordt meestal aan slachtoffers van dit spiritueel seksueel geweld verteld dat zij last hebben van hun eigen boze en ontevreden ampuku winti. Die conclusie wordt veel te gemakkelijk getrokken, is achterhaald en meestal onjuist. Het gevolg van een niet- systematisch onderzoek naar de onderliggende oorzaak van het spiritueel seksueel geweld, is dat alleen de symptomen kunnen worden behandeld. Omdat die toegepaste therapie niet toereikend is, zullen de klachten zich na enige tijd herhalen. De traditionele uitleg over de rol van de ampuku bij seksueel geweld wordt niet toegepast vanuit een kwade intentie, maar eerder vanuit een soort automatisme. Onbekendheid met de Winti kosmologie (samenhangend geheel) speelt wellicht ook nog een rol. Hierdoor kan men, ondanks de goede bedoelingen, gemakkelijk door gewiekste kwaadwillende entiteiten in de maling worden genomen.

Medicalisering van spirituele disbalans

Het is de verantwoordelijkheid van Afro- Nederlands/Surinaamse spirituele begeleiders om onze mensen zelf die verantwoorde geestelijke begeleiding bij dit actueel en urgent probleem te bieden. Westers opgeleide psychologen en psychiaters ontberen meestal de basale kennis en de intuïtie om Afro-Surinaams/Nederlandse cliënten adequate geestelijk hulp te bieden. Het gevolg daarvan is dat onze mensen allerlei wanen worden aangepraat. Door medicalisering van spirituele disbalans komt de reguliere geestelijke gezondheidszorg (GGZ) ook niet verder dan symptoombestrijding; de onderliggende problematiek blijft voor hen buiten zicht. Afro-Surinaams Nederlandse cliënten worden als gevolg daarvan (in de worst case scenario’s) met chemische troep platgespoten en met medicijnen volgepropt die ook nog akelige bijwerkingen hebben.

Geestelijke Zorg is maatwerk

Veel van de cliënten die mij als Geestelijk Verzorger consulteerden, hadden min of meer dezelfde lijst met fanodu sani van hun Winti therapeut meegekregen. Het lijkt wel confectie (one size fits all) terwijl Geestelijke Zorg maatwerk is. Wat mij bij die fanodu sani lijst opvalt, is de hoeveelheid spullen die aangeschaft moeten worden. Het is alsof er met panya agra (hagel) wordt geschoten vanuit de hoop dat één van de hagels (kruiden) wel doeltreffend zal zijn. Maar, zeg nou zelf, waarom zou een echte ampuku al die wiwiri nodig hebben om zich als een verantwoordelijke bovennatuurlijke ouder (dyodyo) te gedragen? Trouwens, weten we nog wat het woord ‘ampuku’ betekent en wat een ampuku winti is? Weten we nog hoe het zich verhoudt tot de andere winti en wat zijn plaats en functie is in de Winti kosmologie? Met andere woorden, hoe worden conclusies vanuit een Winti consult onderbouwd?

De bigiskin blakaman

Als een Afro-Surinaamse Nederlander over een bigiskin blakaman droomt die haar/hem seksueel molesteert, betekent dit dat een ampuku ook een grote gespierde zwarte man in geestelijke vorm is? Betekent dit dat die bigiskin blakaman de dyodyo winti is? Is het slachtoffer in de verering van haar winti tekortgeschoten? Heeft het slachtoffer daardoor de seksuele afstraffing over zichzelf afgeroepen? Nee en nee! Ampuku zijn busi wenu. Het zijn moreel neutrale bosgeesten die dus niet per se kwaad- of welwillend zijn. Maar los daarvan. Wat zeggen dergelijke dromen nog meer over zo een slachtoffer?

Is er een (wellicht onbeantwoord) verlangen naar echte intimiteit? Wat zeggen dergelijke heftige seksuele nachtmerries met de bigiskin blakaman over de relatie met de partner? Wat is het verband tussen een dergelijke droom en ingrijpende gebeurtenissen in het ouderlijk gezin? Zijn dergelijke dromen aanwijzingen van de herbeleving van traumatische seksuele ervaringen? Is er sprake van door de (voor)ouders gecreëerde problemen die zich binnen de generatieketens openbaren? Wat zegt die droom-ervaring over de sociale context waarin een cliënt functioneert?

Spiritueel incest en kunu

In mijn nieuwe boek WINTI ACADEMIA onderbouw ik de stelling dat iedere dyodyo winti (bovennatuurlijke ouder) die zich seksueel vergrijpt aan zijn aardse kind, zich schuldig maakt aan spiritueel incest. Er is geen verschil tussen incest door de natuurlijke ouders en incest door bovennatuurlijke ouders; ze zijn allebei verwerpelijk. Het is voor mij daarom onbegrijpelijk dat cliënten worden geadviseerd om een dergelijk kwaadwillend wezen met offers te vereren. Die yehwe zal zich gaarne tegoed doen aan die verering en zich nog steviger in die familie- en generatieketen nestelen. Soms slaat het slachtoffer zich tijdens de in bezitname door die spirituele entiteit op de borst met de uitroep dat het een N…kondre ampuku is. Maar dat is pure intimidatie, aangeleerd gedrag en imitatie. N… kondré bestaat niet en heeft ook nooit bestaan. Soms is het soso kori nanga fromu (list en bedrog)!

 Het verschijnsel van spiritueel seksueel molest bij Afro- Surinaamse Nederlanders heeft ingrijpende gevolgen voor de slachtoffers en hun sociaal maatschappelijk functioneren. Het geprojecteerd beeld van die aantrekkelijke bigiskin blakaman is soms een ogri sani, een ordinair kwaadwillende, demonische entiteit. Maar soms kan er ook sprake zijn van traumatische seksuele jeugdervaringen. Een zorgvuldig onderzoek naar dieperliggende oorzaken bij deze slachtoffers is daarom niet alleen nodig, maar ook noodzakelijk. Ay sa si, yesi sa yéré!

Kenneth Vers Babel

Kenneth Vers

Afro Theoloog

Kenneth Vers Babel is afro-theoloog / geestelijk verzorger en directeur van Paradigma Spiritual Counseling, Consultation & Coaching.