Ons collectieve geheugen

"Wat vindt u dat de Caribisch Nederlandse gemeenschap moet met haar collectieve geheugen?" vroeg een student me afgelopen zaterdag.

Rond 15u is op zaterdag mijn leven spitsuur met 100 studenten, coaches en stagiaires die mijn aandacht eisen; de vraag kwam daardoor als een verrassing.

En toen viel er een kwartje. Kloinkk

Ons collectief geheugen is gebaseerd op wie men ons heeft gezegd dat we zijn. Wij kwamen de slavernij veelal uit met Europese namen, identiteiten en religies, gestoeld op een uitgeholde geschiedenis. En onklaar voor een onzekere toekomst.

Wat we eens waren vòòr de slavernij wisten we niet meer en de onderdrukkers maakten daar gretig gebruik van om een beeld over ons te vormen dat iedereen -inclusief wij- geloofde dat wij waren.

Wij geloven dat wij het best goed doen, de rest van de wereld gelooft het tegenovergestelde ... wij beiden geloven wat we geloven binnen de lijnen van het Eurocentrisme dat de wereld domineert.

En zelfs ons verzet daartegen ligt binnen die lijnen. Want het racisme, de discriminatie, de marginalisatie die ons ten deel vallen, liggen allemaal ook binnen die lijnen.

Dat is ons collectieve geheugen. Een gift van pseudo Afrikaanse, op Europese ideeen gestoelde identiteiten, plus de daarbij horende leugens over ons die aan ons zijn verteld. Een gift van ervaringen vanwege de beeldvorming die daartegenover over ons is geschapen.

En daar hebben wij ons in vastgebeten. Als we ons niet hadden vastgebeten, hadden we discriminatie, racisme en marginalisatie buiten die Eurocentrische lijnen de kop in kunnen drukken, door bijvoorbeeld economische kracht te vergaren. Maar dat deden we niet, want ons collectief geheugen inspireerde ons niet daartoe.

Ik noem het Intellectuele Inteelt. Herkauwen van achterhaalde ideeen en halve waarheden waar we niks aan hebben.

Hebben we er wat mee gedaan sindsdien? Noem één ding dat wij hebben gecreëerd de afgelopen 50 / 60 jaar waar we trots op mogen zijn. Kan je dat?"

De student tikte op het gezicht van Broos op mijn visitekaart van The Broos Institute for AfroEuropean Studies and Research.

Maar dit is toch iets om trots op te zijn? Wat hij deed? Zijn verzet?"

"Jazeker, maar noem iets van de afgelopen 50 / 60 jaar. Dat is er niet echt. Waarom is dat? Misschien omdat datgene dat we ons collectieve geheugen noemen niet veel inspirerends oplevert?

Wat we met dat collectieve geheugen moeten? Tja, het is niet volledig toch?

Er is zoveel over ons, over wie we waren, wat met ons gedaan is, wie we zijn en hoe we dat kunnen inzetten om te worden wie we kunnen zijn, dat we niet weten.

Wij moeten dat uitdiepen.

Dat is wat we ermee moeten.

Zoeken op plekken waarvan men ons niet vertelde dat die bestonden.

Ons geheugen uitbreiden ...

En daarmee op een ander tempo, op een hoger niveau opereren. Echte economische, politieke macht veroveren, niet dat pseudo ding waarin wij ons nu binnen lijntjes heel groot wanen.

Een vis in een kom wordt nooit groter dan de kom

Michael Jordan is rich; what is the dude who pays him? He is wealthy! Bill Gates would not want to wake up with Oprahs money,"  zei Chris Rock eens.

Wij zijn nu collectief Jordan.

Die dude die Jordan betaalt? Die moeten we zijn.

Dat moeten we met ons collectieve geheugen.

Hele goede vraag van de student trouwens.