KUNNEN MOEDERS VADEREN?

Een fantastische zondagmiddag in een buurthuis in Amsterdam-Oost, georganiseerd door stichting SAN (Surinamers, Antillianen en Nederlanders). De stichting bestaat al meer dan 30 jaar en dit blijkt alweer de vijfde bijeenkomst dit jaar. Zo’n 40 tot 50 mensen stromen de zaal binnen, grotendeels van Surinaamse afkomst. Het thema van vanmiddag komt kortweg neer op:  ‘Kunnen moeders vaderen?”

Leiding aan de middag geven Urmy Macnack, gezinstherapeute, en Waldy Neijhorst, psychomotorisch therapeut. Beiden hebben vele decennia aan ervaring in hun vak en praten met de rustige overtuigingskracht van de deskundige die zich niet meer hoeft te bewijzen. Dat is al lang geleden gebeurd. De aanwezigen luisteren dan ook met respect en een soort van eerbied naar hen.

De manier waarop deze elders met elkaar omgaan, liefdevol plagend en vol respect, is al een mooi voorbeeld van hoe man en vrouw elkaar kunnen bejegenen. Waldy, die de zaal entertained, omdat hij met zoveel humor voorbeelden geeft uit zijn eigen leven, stelt zich kwetsbaar en daardoor ijzersterk op. Elder Urmy heeft de milde en wijze uitstraling van een Afrikaanse koningin-moeder, zoals wij ons die graag voorstellen.

Elder Waldy houdt de groep voor dat ‘houden van’ een werkwoord is. Hij geeft voorbeelden. “Je kunt niet zeggen ‘ik hou van jou’ maar ik geef je niks eind van de maand. Of: Ik hou van jou”maar ik vergeet je verjaardag.” Houden van is werken, niet alleen van uitvoeren, maar ook van incasseren.”

Waldy: We willen allemaal een intelligente, scherpzinnige vrouw. Maar niemand leert je hoe je bij en met zo’n vrouw moet zijn.”

Maar het leuke is dat zij niet van plan zijn er een college of lezing van te maken. Nadat de regels zijn uitgelegd ( zoals: we laten elkaar uitpraten, we luisteren met respect, en alles wat we hier horen is vertrouwelijk en blijft ook hier) worden we in groepjes ingedeeld en bespreekt elk groepje vier stellingen. Later zullen we daar verslag van uitbrengen aan de grote groep.

Elk groepje telt zo’n vier vrouwen en twee mannen. Ieder wordt naar de eigen ervaring en mening gevraagd over stellingen als: ”Je hebt een betere basis voor de opvoeding als man en vrouw dit samen doen”en: “Moeders kunnen niet vaderen.”  We luisteren naar elkaar en gaan soms in discussie. We slijpen ons aan elkaar. We zijn het natuurlijk geregeld niet allemaal eens met elkaar en soms hoor je een mening waar je van opkijkt. Bijvoorbeeld dat omdat vrouwen beide geslachten kunnen baren, ze kunnen moederen en ook een beetje vaderen. X noch Y- chromosoom is hun tenslotte vreemd.

Met de vierde stelling is niet iedereen even blij. De stellingen zijn natuurlijk zo gekozen dat ze prikkelen en uitdagen, maar ze zijn toch ook een mening die leeft bij delen van de samenleving.  “Alleenstaand moederschap is negatief voor jongens en voor meisjes.” Ho ho, dat is wel heel erg negatief. Veel alleenstaande moeders hebben een uitstekende job verricht en prima mensen voortgebracht. Dit soort stellingen doen vrouwen tekort die het goed doen.

“Dit soort stellingen in de Nederlandse samenleving indoctrineert onze kinderen met het idee dat wij niet deugen en zij dus ook niet. Dat kan desastreuze gevolgen hebben, zelfs dat onze kinderen elkaar afmaken. Het is belangrijk dat de familie een vangnet vormt tegen dit soort stellingen en voor onderlinge hulp” is de mening van mijn groep.

Misverstanden

Er zijn ook een paar misverstanden over de verschillende generaties. Wanneer ik vertel over (wat in mijn ogen een grote ontdekking was:  dat veel afrocaribische moeders na de scheiding (misplaatst) trots zeggen  ‘ik hoef niks van die man. Ik red me heus wel, ook financieel, zonder hem.” Maar  Nederlandse vrouwenzeggen koeltjes : jij gaat betalen vader. Zus en zoveel per maand en anders stuur ik de instanties op je af.” Een jongere vrouw merkt op dat dat iets van mijn (oudere) generatie was, de hare heeft geen last van die misplaatste trots. O, dat is goed en fijn.

Leden van die jongere generatie merken een paar keer op dat de Nederlandse samenleving vrouwen aanmoedigt in het idee geen man nodig te hebben. Maar dan denk ik weer aan het gezegde waarmee vrouwen decennialang opgroeiden: “Je diploma is je man.” Ook daarvan werd vaak gezegd dat het naleven vrouwen TE onafhankelijk maakte.

Er worden veel tips uitgewisseld. Zoals: Hou je kind niet weg bij zijn vader”. Zeg ook nooit in woede: ‘Je bent net je vader’, dat is een klap in het gezicht.  Geef je kind qualitytime, vraag naar zijn/haar dag en vraag door. Heb belangstelling, dan kun je ook een beetje coachen. Zorg dat je weet met wie je kind omgaat, dan weet je ook wat hij/zij doet. Commitment betekent ook dat wanneer man en vrouw uit elkaar gaan, je dit met respect doet.

Als de vader uit beeld is, maak dan gebruik van ooms.

Het is een prachtmiddag, waarbij we leerden van de leiding en door te luisteren naar elkaar.