Institutioneel racisme vraagt om een institutionele aanpak
Nederland kent veel wetgeving tegen discriminatie. Toch is aangetoond dat er sprake is van institutioneel racisme. Met een Nederlands klinkende naam solliciteert het vaak makkelijker en heb je meer kans op een huurwoning. Ook de signalen dat slachtoffers van de toeslagenaffaire bovengemiddeld vaak een migratieachtergrond hadden worden onderzocht. In een nieuwe visienota legt het College voor de Rechten van de Mens uit wat institutioneel racisme is, en wat de overheid te doen staat om het daadwerkelijk aan te pakken.
De overheid is als eerste aan zet. Zij moet structureel onderzoek doen of haar regels en beleid gelijk uitpakken voor verschillende groepen naar afkomst. Niet alleen bij concrete signalen van ongelijkheid, maar ook preventief. Procedurele drempels om structurele discriminatie door de overheid aan te kaarten moeten worden weggenomen. Individuele non-discriminatierechten moeten aangevuld worden met vormen van toezicht tegen discriminatie. Ambtenaren die beslissingen nemen, dienen getraind te zijn om vooroordelen te herkennen. En risicovolle algoritmische systemen moeten vooraf op discriminatie gescreend worden voordat ze ingezet morgen worden. Vormen van toezicht tegen discriminatie moeten ook in belangrijke sectoren als de arbeids- en woningmarkt worden ingevoerd. Zo wordt een collectief en structureel probleem ook collectief en structureel aangepakt.
Met deze visienota geeft het College richting aan de bestrijding van institutioneel racisme in Nederland voor de komende jaren. Het College zal vanuit deze mensenrechtelijke benadering beleidsadviezen geven aan de overheid. Die benadering is niet vrijblijvend: het is een verdragsverplichting.
Zo bundelt het College individuele discriminatieklachten tegen een overheidsinstantie om structurele vormen van discriminatie te signaleren.
Toetsingskader etnisch profileren
Eerder bracht het College al het een toetsingskader tegen etnisch profileren uit. Hiermee kunnen organisaties checken of en voorkomen dat hun organisatie onderscheid maakt op grond van ras in risicoprofielen.
Daarnaast heeft het College aan de Vaste Kamercommissie Binnenlandse Zaken een brief gestuurd met aandachtspunten met betrekking tot etnisch profileren voor het Commissiedebat Discriminatie en Racisme op woensdag 15 december.
College tegen VN: rassendiscriminatie komt op alle domeinen voor in Nederland
Het College voor de Rechten van de Mens is het mensenrechteninstituut van Nederland. Het College beschermt, belicht en bevordert de mensenrechten in Nederland. Dat doet het College onder andere door onderzoek, advies en voorlichting. Ook heeft het College de wettelijke taak om in individuele gevallen te oordelen over discriminatie.