Hogere straf voor haat-misdrijven

Op initiatief van ChristenUnie en GroenLinks hebben rechters sinds kort de mogelijkheid om een hogere straf op te leggen bij misdrijven die met een racistisch of discriminatoir motief worden gepleegd. Haat als motief kan leiden tot een derde hogere straf.

Een belangrijke mijlpaal. Want pas als we racisme erkennen kunnen we het bestrijden. Door deze verzwaring op te nemen in het wetboek van strafrecht wordt er een grens gesteld. Tenminste… In de praktijk moet natuurlijk nog blijken of deze wetswijziging ook daadwerkelijk tot zwaardere straffen gaat leiden. Bij de moord op Kerwin Lucas stelde de rechter namelijk dat het niet aannemelijk was geworden dat racisme een wezenlijk motief voor de moord is geweest. (Hoe dan?!)

https://twitter.com/_Afromag/status/1877686258123620517

Maar wellicht dat de mensen die veroordeeld werden voor de bedreigingen en beledigingen aan het adres van Sylvana Simons er minder makkelijk van zouden komen dan toen. Of de mensen die hetzelfde deden bij Clarice Gargard. Of bij Mitchell Esajas. Of de “blokkeerfriezen” die vonden dat zij een demonstratie tegen racisme mochten tegenhouden.

Wat ik miste in de debatten en de berichtgeving over dit wetsvoorstel is de aandacht voor anti-Zwart racisme. De indieners zelf noemen het besmeuren van moskeeën met varkenskoppen, het met hakenkruizen bekladden van synagogen of het binnen en buiten stadions intimideren van voorvechters van lhbtiq+-acceptatie in het voetbal. Maar over anti-zwart racisme wordt nauwelijks een woord gerept. Mikal Tseggai (PvdA) noemt in een rijtje voorbeelden ook de Hilversumse onderneemster die door racisme zichzelf genoodzaakt zag haar zaak op te geven. Mensen met een Afrikaanse afkomst worden verder nog kort aangestipt in het betoog van Ismail el Abassi (DENK), wanneer hij het heeft over het toeslagenschandaal, waarin het de overheid was die discrimineerde. Maar dat was het. Misschien durft niemand de voorbeelden van racistisch politiegeweld te noemen: Tomy Holten, Mitch Henriquez. Misschien is men het Somalische gezin dat in hun eigen huis een vuurwerkbom moest incasseren vergeten. Misschien is het ook niet gek dat er geen voorbeelden van anti-Zwart racisme worden genoemd. Want van de voorbeeld die jij kent, hoeveel daarvan ken je vanuit de media? Zijn het niet vaak de verhalen van mensen in je directe omgeving?

De NOS voorziet de berichtgeving over het aangenomen wetsvoorstel van een foto van een regenboogvlag en schrijft dat het wetsvoorstel ‘los staat van de rellen en het antisemitische geweld in november in Amsterdam’ [en dat is ook zo want dit wetvoorstel is al jaren in behandeling], maar legt met deze berichtgeving wél de aandacht op deze voorbeelden. Ook hier wordt er niet gesproken over (anti-zwart) racisme.

Als je niet beter zou weten, zou je bijna denken dat (anti-zwart) racisme niet bestaat. Er is in Nederland ook nauwelijks onderzoek naar gedaan. Dat schrijft ook één van de weinige mensen die er wel onderzoek naar deed: wijlen Rob Witte in zijn boek “Al eeuwenlang een gastvrij volk”. Daar waar Kerwin Lucas “de eerste racistische moord sinds de WO II” wordt genoemd maakt De Witte inzichtelijk dat racistisch geweld al decennia lang aan de orde van dag was, dat het nauwelijks bespreekbaar was en het gesprek aan overheids(re)acties.

Laten we hopen dat deze wetswijziging daar verandering in brengt. Dat racisme erkent zal worden als het kwaad dat het is, zwaar bestraft zal worden en uiteindelijk zal worden uitgeroeid. Dat vraagt ook iets van ons: namelijk dat wij aangifte doen wanneer wij slachtoffer worden van racisme. (En dat begint al bij belediging).