1 Juli toespraken zijn als opium en valium voor de nazaten van de tot slaafgemaakten

Tra yari baka!

“Amsterdam zou nooit zo mooi zou zijn geweest zonder haar slavernijverleden” was de uitspraak waarmee het tragisch verband werd blootgelegd tussen de uitbuiting van de Afrikaanse voorouders en de rijkdom die Amsterdamse slavenhandelaars vergaarden. De 1 juli 2019 herdenking was als de toediening van een beetje opium en een flinke dosering valium om de herinnering van de nazaten aan de pijn van de tot slaafgemaakte Afrikaanse voorouders net genoeg te verdoven en hen in slaap te sussen tot de volgende herdenking.

Onderzoek door B en W van Amsterdam

Het College van Burgemeester en Wethouders van Amsterdam wil op basis van een nog uit te voeren onderzoek haar excuses aanbieden voor haar aandeel in het leed dat werd veroorzaakt door de lucratieve trans-Atlantische slavenhandel. Valt nu uw mond open van verbazing? U bent de enige niet. Dit hooggeacht College weet kennelijk nog niet genoeg. Bent u ook zo benieuwd naar de probleemstelling, de onderzoeksvraag en aan welk onderzoeksbureau deze opdracht zal worden gegund? Het zal niemand iets verbazen als het rapport resulteert in een (vrijblijvend) advies, vol met aanbevelingen en welgemeende spijtbetuigingen maar zonder financiële verplichtingen of gevolgen voor Amsterdam, de grote stad.

Geen woorden

Afgaande op de voorgelezen speeches van de verschillende sprekers doen Afro-Surinamers er goed aan hun verwachtingen te temperen. Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaf als vertegenwoordiger van de regering en het kabinet toe het moeilijk te vinden om woorden te geven aan het slavernijverleden. Desalniettemin trakteerde hij het verwachtingsvolle publiek met een overvloed aan woorden in een verhaal over ene Antonio in de geschiedenis van Maryland en een onmenselijk verleden waarmee hij kennelijk zijn medeleven met het leed van de tot slaafgemaakte voorouders toch onder woorden poogde te brengen. Ik vraag me af wat minister Koolmees, met alle op hem gerichte ogen, camera’s en microfoons, zonder woorden zou doen.

Krenten in de pap

Mevrouw Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, pakte het anders aan en bespeelde op authentieke Groenlinkse wijze de sentimenten van de in traditionele kledij uitgedoste nazaten van de tot slaafgemaakten. Op sublieme wijze hield ze de aan haar lippen hangende nazaten van de geëmancipeerden voor zich van bewust te zijn dat er nog steeds discriminatie op de arbeidsmarkt heerst en dat de geschiedenis van Amsterdam incompleet is als haar stad de meest beschamende delen uit haar geschiedenis zou negeren. Applaus! Het was kleurloze pap met daarin wat krenten die tussendoor in het kleurrijke publiek werden uitgestrooid.

De Ware Israëlieten?

Een groep mannen trok na de officiële plechtigheden heel luidruchtig de aandacht met hun boodschap dat 'wij' de Afrikanen in de Diaspora, de ware Israëlieten, het uitverkoren volk van God zijn. Afro-Surinamers zouden dan deel uitmaken van een van de verloren oude Israëlische stammen. Zij geloven dat de Afrikaanse voorouders Gods geboden hebben overtreden en daardoor het leed van de trans-Atlantische slavenhandel over zichzelf hebben afgeroepen, als straf van God.                                                                  

Als de slavernij met al haar satanische, onmenselijke wreedheden een straf van God is geweest, dan is die God een bloeddorstig wrede en misdadige God waar ik als gelovige Afrikaanse afstammeling in de verste verte niet mee wil worden geassocieerd. Ik bedank dan in alle nederigheid en respect voor de eer te behoren of te hebben behoord tot Gods uitverkoren volk. Het concept van uitverkorenheid en favoritisme van God, of hoe die ‘ware Israëlieten’ het Opper Wezen ook mogen noemen, tegenover andere volken maakt gelukkig geen deel uit van de  traditionele religies van mijn West Afrikaanse voorouders. Maar als het gaat om spiritualiteit en religie is iedereen gerechtigd zijn eigen versie van de waarheid te construeren en naar believen te appreciëren.

 Opium en valium voor het volk

Er werden tijdens deze herdenking geen duidelijke spijtbetuigingen uitgesproken door de nazaten van de slavenhandelaren en gevolmachtigde vertegenwoordigers van de Kroon. De speeches waren een aaneenrijging van zorgvuldig uitgekozen woorden van ervaren politici die zich kundig op de oppervlakte hielden. 

Het belangrijkste nieuws van de dag was kennelijk dat de herdenking vanaf 2020 structureel zal worden gefinancierd. De nazaten van de tot slaafgemaakten reageerden volgens verwachting opgelucht en tevreden op dit 'genereus gebaar' van de stad die zonder haar slavernijverleden lang niet zo mooi zou zijn geweest en lang niet zo rijk zou zijn geworden; een kinderhand is inderdaad gauw gevuld. Mijn gedachten dwaalden af door de politiek correcte voordrachten en een postmoderne muzikale omlijsting die op deze dag voor mij net geen verbinding tot stand brachten met het leed van de West Afrikaanse voorouders.  

De 1 juli 2019 herdenking was als de toediening van een beetje opium en een flinke dosering valium om de herinnering van de nazaten aan de pijn van de tot slaafgemaakte Afrikaanse voorouders die via opeenvolgende generaties doorstroomt, net genoeg te verdoven en hen in slaap te sussen tot de volgende herdenking. De boodschap van 1 juli 2019 was in mijn beleving dan ook: “Gaat u allen heen in vrede en slaapt u maar lekker door." Tra yari baka!