Afbeelding

https://unsplash.com/photos/laORtJZaieU

Uniek voor Nederland: er komt een inclusieve universiteit met Afrocentrische programma's

Er komt een volledig gedekoloniseerde universiteit voor inclusief onderwijs in Nederland waar je ook kan studeren vanuit een Afrocentrisch perspectief. Daarvoor tekende Het Broos Instituut onlangs een contract met de University of the Commonwealth Caribbean (UCC). 

Dit maakt het de eerste keer dat een Caribische universiteit zich in Europa komt vestigen en de eerste keer dat een onderwijsinstituut in Nederland programma's biedt met Afrocentrische elementen. Een unieke ontwikkeling met online opleidingen waar studenten zich in afzienbare tijd al voor kunnen inschrijven; binnen enkele jaren komt er een fysieke campus. Vooruitlopend daarop zal er volgend jaar gestart worden met Masterclasses over Afrocentrische onderwerpen. Een praktische oplossing voor de roep om inclusief onderwijs, noemen de initiatiefnemers het.  

Partnership met UCC

Vandaag mogen we aankondigen dat we een partner vonden in de University of the Commonwealth of the Caribbean (UCC), die snapte wat wij voor ogen hadden,” zegt Marvin Hokstam, Directeur van de Stichting Het Broos Instituut. 

Afbeelding

broos instituut

Het uitgangspunt van de samenwerking is dat er een universiteitscampus komt, waar opleidingen zullen worden verzorgd door docenten van UCC en docenten die Het Broos Instituut aandraagt. Studenten zullen er alle UCC-opleidingen kunnen volgen, met toevoegingen van Afrikaanse en Afrikaanse diaspora-gerichte studies, zoals Afro-Europese studies, Afro-theologie, psychologie van afstammelingen van tot slaaf gemaakte Afrikanen, inclusie en diversiteit in journalistiek, dans en muziek van Afrika en de Afrikaanse diaspora. Het geheel zal zoveel mogelijk vraaggestuurd plaatsvinden. “Als er vraag is naar een opleiding en wij bieden die niet, dan gaan we die creëren. De docenten die we niet hebben gaan we dan zoeken. Voor UCC is dit ook een interessante groeimogelijkheid,” zegt dr. Haldane Davies, President van de UCC.

UCC heeft haar hoofdkantoor in Kingston, Jamaica en is internationaal geaccrediteerd door het Britse Accreditation Service for Independent Colleges and Universities.

Lees verderop dit artikel meer over UCC.  

al niet maar

Economische bedrijvigheid

Het streven is om zo gauw mogelijk te starten, eerst online en dan fysiek. Maar eerst moet er nog veel geregeld worden, maar de initiatiefnemers gaan er met volle moed tegenaan. "We zijn AL goed op weg, corrigeerde iemand ons laatst." 

Daarvoor zijn er gesprekken gaande met een gemeente in Nederland, waar Het Broos Instituut hoopt de campus te starten. “Dit unieke initiatief omarmen is ook een kans voor deze gemeente om de diversiteit te vieren. Maar het gaat niet alleen daarom; Zwarte mensen zijn niet alleen een diversiteitsonderwerp. Deze ontwikkeling biedt enorm economisch perspectief; er zijn miljoenen mensen van Afrikaanse afkomst in heel Europa met kinderen die wellicht geïnteresseerd zijn in studeren aan ons campus. Zo’n gemeente kan zijn voordeel doen met de economische bedrijvigheid die zij brengen. Ons succes brengt de gemeente ook succes,” zegt Hokstam.

Maar terwijl de voorbereidingen en de gesprekken plaatsvinden, start Het Broos Instituut volgend jaar alvast met een serie masterclasses, over onderwerpen die de Zwarte gemeenschap aangaan. Hokstam: “We hebben in de Afrogemeenschap tonnen aan waardevolle kennis en uitgangspunten. Binnen de partnership met UCC gaan wij samen met bestaande partners die kennis certificeren; daarmee gaan we universitair gecertificeerde trainingen, Masterclasses aanbieden. Mensen die werken met mensen van Afrikaanse afkomst, kunnen hun werk alleen maar beter doen als ze ook geleerd worden wie mensen van Afrikaanse afkomst zijn, hoe zij naar dingen kijken. Wat is onze psyche, what makes us tick?”

De Masterclasses zullen onderwerpen aansnijden als "Zakendoen in Afrika en het Caribisch Gebied", "Afrospiritualiteit", "De Psyche van Nakomelingen van totslaafgemaakte mensen", "Zorg voor Ouderen van Afrikaanse afkomst is een Specialisme."  

Deze activiteiten die zullen worden uitgevoerd onder de naam Broos Academy, moet je zien als een Volksuniversiteit, waar het het Instituut samen met zorgvuldig geselecteerde partners die al goede dingen doen in de gemeenschap, de rest van de wereld zal leren over Europees Afrocentrisme.  

“We moeten af van de 'one size fits all benadering' die altijd en overal wordt toegepast; het werkt niet. Zo doe je dekolonisatie; door het te doen. En dan niet alleen vanuit het perspectief van de (voormalig) kolonisator, maar ook vanuit het perspectief van de (voormalig) gekoloniseerde. En daar speelt onderwijs een belangrijke rol in. Want waarom zouden onze kinderen het in de toekomst beter doen als we hen niet nu onderwijzen dat wij en onze voorouders vroeger verkeerd deden? Dekoloniseren doe je immers nu voor de toekomst,” zegt Hokstam.

Het moet anders

Stichting Het Broos Instituut kondigde vorig jaar -destijds onder de werknaam Bigi Bon Scholen- al het initiatief aan om een middelbare school te starten in Amsterdam voor kinderen uit de Afrogemeenschap, maar kreeg daarop negatief advies van de gemeente. “Dat kan leiden tot ‘meer eenzijdig samengestelde leerlingenpopulatie’ en dus meer segregatie,” stond er in een rapport, dat ook nog insinueerde dat kinderen uit de gemeenschap alleen vmbo zouden aankunnen. “Mogelijk verwerft het initiatief niet voldoende ouderverklaringen om een brede school met mavo, havo en vwo te kunnen starten.”

De Stichting is het er niet mee eens.

Een school die niet alleen een Eurocentrisch beeld schept van de wereld, maar ook de identiteit van een gemarginaliseerd deel van de gemeenschap onderwijst, is geen segregatie.

Segregatie is dat leerlingen nog steeds leren dat de mensenrover Michiel de Ruyter de grootste zeeheld van zijn tijd was. Slavernij en kolonisatie wordt niet lang bij stilgestaan en termen als “ontdekkingsreizen” en “Gouden Eeuw” komen nog steeds voor in het curriculum.

Segregatie is dat er nergens in het curriculum is opgenomen dat leerlingen moeten leren waarom het N-woord en de termen “allochtoon” en “autochtoon” niet horen. Waarom zwarte Piet racisme is.

Segregatie is dat ook kinderen van Kleur dit niet leren; dat Zwarte kinderen hun geschiedenis niet leren; een vertekend beeld aangeleerd krijgen over wie zij zijn.

Het is toch gek om van kinderen te verwachten dat ze van zichzelf leren houden, wanneer aan de mensen die hen onderwijzen geleerd wordt dat ze hen moeten leren dat zij zichzelf moeten verachten?

Zo is dekolonisatie een wassen neus. - Hokstam

Het is juist belangrijk voor het hele land als iedere burger zich herkent in het onderwijs. Zo ontsluit je alle potentie van je natie. Wanneer de potentie van een kind niet ontsloten wordt, leidt iedereen verlies.”

Het Broos Instituut vond het ook stereotyperend dat de Gemeente Amsterdam ervan uitging dat er vanuit de Afrogemeenschap geen brede school met mavo, havo en vwo gestart zou kunnen worden. “Dat is toch je reinste onderadvisering van de hele Afrogemeenschap? Dat is dekolonisatie in de weg staan. En dat terwijl er in het buitenland tal van onderwijsinstituten bestaan, zelfs universiteiten die wel vanuit de Afrogemeenschap zijn ontstaan. Ironisch genoeg zijn sommige van deze universiteiten gestart omdat mensen uit de Afrogemeenschap onder segregatie leden en van reguliere universiteiten geweerd werden. Maar dat is voor een ander verhaal.”

Artikel 23

“Notabene heeft de regering het in 2021 mogelijk gemaakt dat iedereen scholen mag oprichten. In 2021 werd Artikel 23 van de Grondwet aangepast zodat iedere burger vrij is om zelf een school te starten, vrij om voor die school een godsdienstig of levensbeschouwelijk uitgangspunt te kiezen en vrij om die school te organiseren zoals hij wenst.

Dit schept voor de Afro-gemeenschap de mogelijkheid om haar eigen scholen op te richten zodat de specifieke identiteit van hun kinderen gevormd wordt zoals zij het willen, vanuit hun levensbeschouwelijke uitgangspunt dat hoort bij hun cultuur. Door docenten die de cultuur kennen, waarderen en kunnen inzetten om de kinderen ook echt te zien. Docenten die de potentie van kinderen die vaak worden genegeerd, kunnen ontsluiten. Een school waar anderen ook kunnen leren vanuit het perspectief van de Afro-gemeenschap, zoals iedereen nu leert vanuit een Eurocentrisch perspectief. Een gedekoloniseerde school.

Andere etnische gemeenschappen gingen de Afro-gemeenschap hierin al voor en het succes dat deze gemeenschappen boeken mag als voorbeeld dienen dat onderwijs vanuit je eigen cultuur belangrijk is.

In de VS maken de Historical Black Colleges and Universities (HBCU's) slechts 3 procent uit van de hogescholen en universiteiten, maar ze produceren bijna 20% van alle Afro-Amerikaanse afgestudeerden.

Dat komt door de atmosfeer van safe space en stimulatie op die scholen, doordat er docenten werken die alle studenten ook echt zien voor wat ze waard zijn. In Europa publiceren we rapport na rapport dat zegt dat studenten met een Afrikaanse afkomst onderpresteren omdat ze zich niet herkennen in het onderwijs. Studenten uit het Nederlands Caribische Gebied komen naar Nederland om te studeren, maar dan haken ze af, gefrustreerd door de cultuur en van alles waar ze niet op voorbereid waren. En als antwoord daarop houden wij conferenties en maken we wat cosmetische aanpassingen. Daarmee los je het probleem niet op. Wat nooit geprobeerd is, is een school waar anderen ook kunnen leren vanuit het perspectief van de Afro-gemeenschap, zoals iedereen nu leert vanuit een Eurocentrisch perspectief.

Het onderwijs hoort op te voeden, maar door de Eurocentrische dominantie is het eeuwenlang misbruikt om mensen op te zadelen met een vertekend beeld van zichzelf en andere mensen. In al onze inzet nu om de wereld als een betere plek achter te laten, is niks zo belangrijk als onze kinderen onderwijs bieden dat hen raakt en hen een andere kijk op de wereld geeft en op zichzelf. Dat gaat zorgen voor mensen die niet alleen kijken waar andere mensen in verschillen, maar die besef van rijkdom aan diversiteit in de schoolbanken meekrijgen. Die tegelijkertijd ook leren dat hun anders-zijn juist hun kracht is en hen niet minder maakt, zoals wat gebeurt wanneer je telkens maar leert dat slavendrijvers heldhaftige zeehelden waren, en jouw voorouders zielige, ondankbare schelmen omdat ze het ondoordringbare mysterie van de bossen van Suriname prefereerden boven de koloniale regel dat ze iemands eigendom waren in “de weelde” van de slavernij.

Het kan anders. Het hoort anders. Het moet anders.

Overweeg eens; al die Zwarte mensen die aan de basis hebben gestaan van populaire cultuurstromingen van de afgelopen eeuw …  stel je eens voor dat zij geen barrières te overwinnen hadden. Stel je eens voor dat zij in een safe space opgeleid werden door mensen die hen zagen, respecteerden en inspireerden tot nog meer moois.”

broos

Broos

Het Broos Instituut, dat eerder ook onderwijsondersteuningsinitiatieven als de OZOSchool uitvoerde, is genoemd naar Broos, een in Suriname geboren slavernijverzetsstrijder die zich in de 19e eeuw met een groep mensen had verschanst in het Kaimangrasi gebied in de uitgestrekte moerassen aan de bovenloop van de Surnaukreek, een zijtak van de Surinamerivier.

Vanuit zijn kamp dat onbereikbaar was voor gewapende kolonisten, hebben zij menigmaal strijd geleverd. Vlak voor de afschaffing van de slavernij weerstonden zij nog een laatste poging van de overheid om hen met geweld te dwingen terug te keren naar de plantages. Dit met het doel de voormalige slaveneigenaren in aanmerking te doen komen voor de staatsvergoeding per slaaf. De patrouille-leden slaagden echter niet in hun opzet en trokken zich terug naar de plantage Rac à Rac.

Broos is de enige Surinaamse vrijheidsstrijder waarvan een foto is gemaakt (die althans bewaard is gebleven). De zwart-witfoto dateert waarschijnlijk van 1862 toen hij in Paramaribo was om een vredesovereenkomst te sluiten met Gouverneur-Generaal Van Lansberge. Het is toen dat hij van overheidswege zijn kapiteinstitel ontving en de verlaten suikerplantage Rorac officieel kreeg toegewezen. 


De foto, verwerkt tot een kunstwerk door kunstenaar Remy Jungerman en die ook de basis is voor het logo van Het Broos Instituut, werd in 2021 toegevoegd aan een gallerij van Afrikaanse helden in het Asin Manso openlucht museum in Ghana. Broos is hiermee de enige ZuidAmerikaanse verzetsheld tussen helden als Marcus Garvey, Martin Luther King, Malcolm X en Harriet Tubman. Lees hier meer over deze historische gebeurtenis. 


Na de afschaffing van de slavernij vestigden de mensen van het kamp van Broos zich definitief in Rorac. Onder hen Broos' broer Kaliko, zijn zus Mandrijntje, zijn moeder Ma Uwa en zijn grootmoeder Ma Amba, die nog in Ghana geboren was. Uit het kamp van Broos zijn drie families voortgekomen, waarvan Babel en Landveld de grootste zijn. De familie Deekman bevat echter de meest directe afstammelingen. Hokstams oma, de inmiddels overleden Bertha Weegman-Deekman, was een achterkleinkind van Broos.

Hokstam heeft als journalist een lange staat van dienst in voornamelijk het Caribisch Gebied en hij is oprichter van AFRO Magazine. Daarnaast is hij bijkans 10 jaar in dienst van het ROC van Amsterdam als Projectleider van een leerondersteuningsorganisatie voor kinderen in Amsterdam Zuidoost.

Het voorlopige bestuur van de Stichting Het Broos Instituut bestaat naast Hokstam uit Otmar Watson, directeur van stichting Untold en één van de oprichters van Eternity Percussion. Beide organisaties vierden vorige week hun twintigjarig bestaan.  

UCC

UCC is geregistreerd als een University College door de University Council of Jamaica, is de grootste, snelstgroeiende, niet-aangesloten particuliere instelling voor hoger onderwijs in Jamaica en is nu een van de vijf instellingen voor hoger onderwijs met de onderscheiding van institutionele accreditatie van de University Council van Jamaica. De universiteit werd opgericht in 2004 als gevolg van een fusie in 2002 van het Institute of Management Sciences, dat werd opgericht in 1992, en het Institute of Management and Production, dat werd opgericht in 1976. UCC heeft UCC zeven fysieke campussen en UCC Online.

Waar de partnership met Het Broos Instituut een unicum is voor Nederland, is het niet de eerste voor UCC. “Wij zijn van dynamisch ondernemerschap en internationale universitaire partnerschappen,” zegt dr. Davies.

UCC heeft een aansluiting bij de University of London, waarmee zij ondersteuning biedt aan studenten die zijn ingeschreven voor ons Certificate of Higher Education in Common Law en de Bachelor of Laws diploma programma. En sinds een tiental jaren werken we ook samen met Florida International University in verschillende opleidingen, waaronder de Professional Master's degree in Business Administration en de Master of Science in Engineering Management. UCC heeft ook de licenties voor CEMBA- en CEMPA-masterprogramma's van de Commonwealth of Learning en het biedt de DBA en het doctoraat in professionele studies aan in samenwerking met de University of Sunderland.


Op de hoogte blijven van de verdere ontwikkelingen kan op de website van Het Broos Instituut, waar mensen ook hun ondersteuning kunnen uitspreken en binnenkort ook kunnen doneren of de studie van een student rechtstreeks kunnen supporten. De Stichting is ook te volgen op Facebook, Instagram en LinkedIn. Op AFRO Magazine komt er een speciale media pagina waar alle persberichten en aankondigingen te lezen zullen zijn.