Nationaal Winti Instituut NIRASԐ opgericht

Op 22 juli 2021 ondertekenden ᴐkomfo (Winti priesteres) nana Efua Markelo, en baba Kenneth Vers Babel, (Afro theoloog/Geestelijk Verzorger) de notariële oprichtingsakte van het Nationaal Winti Instituut  NIRASԐ. De oprichting van het Instituut komt vijftig jaar nadat het verbod op het Winti geloof in 1971 uit het koloniale wetboek van strafrecht in Suriname werd verwijderd.

“De belangrijkste doelstelling van NIRASԐ is de rehabilitatie, c.q. reparatie van de negatieve beeldvorming over Winti, die willens en wetens werd gecreëerd door de christelijke kerk en de koloniale overheid. Door de systematische, koloniale brainwashing en indoctrinatie, zijn Afro-Surinamers zich niet ten volle bewust van de authenticiteit, helende kracht, diepgang en schoonheid van de spirituele inzichten van de Afrikaanse gran bigisma (voorouders),” schrijven de oprichters in een persbericht. 

De Winti religie van Afro-Surinamers ontstond tijdens de slavernij door een samenvoeging van de godsconcepten uit deze West- en Centraal Afrikaanse landen. De meeste Afrikanen die waren bestemd voor de slavenarbeid op de Nederlandse plantages in Suriname, werden geronseld uit de Fanti- Akan, (Ghana), Ewe Fon (Togo-Dahomey), West Bantu (Kameroen, Congo, Angola, Loango) en Mandingo (Siërra Leone-Gambia) taal- en cultuurgebieden. Winti, de geloofsovertuiging die uit hun samenvoeging tot stand kwam, werd in 1776 door de Nederlandse koloniale overheid bij wet strafbaar gesteld.

Op 13 september 1916 werden vier Afrikanen in Suriname tot acht dagen hechtenis veroordeeld wegens het plegen van ‘afgoderij in vereniging’. Het overtreden wettelijk verbod was: “Hij die afgoderij pleegt, wordt gestraft met een hechtenis van ten hoogste drie maanden, of een geldboete van ten hoogste honderd gulden”. Onder afgoderij werden, toentertijd in het wingewest Suriname, alle handelingen begrepen die een Afrikaanse oorsprong hadden en die, volgens de koloniale overheersers, dienden om de invloed van geesten voor één of ander doel te verkrijgen en maar al te dikwijls tot misdaad aanleiding geven.

 Geestelijke onbalans bij Afro-Surinamers ontstaat vaak uit een combinatie van onwetendheid over de helende kracht van Winti en ontkenning, of onderdrukking van de Afrikaanse spirituele identiteit" - NIRASԐ

“De framing van Winti als afgoderij, leidt ertoe dat Afro-Surinamers met geestelijke problemen liever bij een psycholoog of psychiater hulp zoeken, dan bij een Winti deskundige. Maar psychiaters en psychologen komen, met hun Westerse therapieën, vaak niet veel verder dan symptoombestrijding. De negatieve beeldvorming over Winti werkt ook nog als een splijtzwam binnen Afro-Surinaamse gezinnen. Soms zijn het de ouders die Winti gelovigen zijn, terwijl hun christelijke kinderen niets met ‘die dingen’ te maken willen hebben.

Andersom, zijn het soms de millennials die in de zoektocht naar een eigen spirituele identiteit, voor Winti onderricht niet bij hun Christelijk geïndoctrineerde Afro-Surinaamse ouders terecht kunnen. Daardoor komen ouders en kinderen als vijanden tegenover elkaar te staan. Door gebrek aan een Afro spirituele verankering mist deze Afro-Surinaamse generatie een stevig spiritueel houvast. Zij zijn mede daardoor onvoldoende in staat hun individuele talenten te ontwikkelen en een bijdrage te leveren aan de opbouw van onze samenleving.”

NIRASԐ zegt dat de eeuwenlange, systematisch door de koloniale overheid en christelijke kerk georkestreerde religieuze verdeel- en heers tactiek, intergenerationeel een destructieve werking heeft op het saamhorigheidsgevoel van Afro-Surinamers.

“NIRASԐ onderkent daarom ten volle de noodzaak en urgentie, om Winti te rehabiliteren zodat het een prominente(re) plaats krijgt in de spirituele realiteit van Afro-Surinamers. Het Nationaal Winti Instituut NIRASԐ streeft naar intensieve samenwerkingsverbanden met de GGZ, onderwijsinstellingen, politie, justitie en alle voor haar doelstelling relevante sociaal maatschappelijke organisaties. Bovendien beschouwt NIRASԐ alle organisaties en personen, die in de Afro-Surinaamse religieuze community begeleiding en ondersteuning bieden bij Winti gerelateerde problematiek, als haar natuurlijke samenwerkingspartners.”

Eén van de speerpunten in het Beleidsplan van 2021-2022, is dat Winti spiritualiteit een plek krijgt in het curriculum van onderwijsinstellingen. NIRASԐ is ervan overtuigd dat Afro spiritueel onderricht aan kinderen hun religieuze kennis verrijkt en bijdraagt aan versterking van hun zelfbeeld en hun zelfvertrouwen.

Het Nationaal Winti Instituut zet zich door middel van voorlichting, educatie, training en consultatie in om, zowel bij ouderen als jongeren, de appreciatie van Winti te vergroten. De initiatiefnemers beseffen dat er nog een lange weg is te gaan voordat Winti is ontdaan van negatieve connotaties als afgoderij en achterlijkheid. NIRASԐ zet zich daarom in om een zo groot mogelijk draagvlak in de Afro-Surinaamse samenleving voor haar doelstellingen te verkrijgen.

De presentatie van het Beleidsplan 2021-2022 en de eerste bijeenkomsten met potentiële samenwerkingspartners, vinden plaats in september 2021.

Kenneth Vers Babel en Nana Efua fungeren in het bestuur van NIRASԐ respectievelijk als voorzitter en secretaris. "De benoeming en aanstelling van een penningmeester vindt zo spoedig mogelijk plaats," zeggen zij.