Immanuella biedt begeleiding bij zwangerschapsverlies

Immanuella Caglayan-Wouter (40) omschrijft zichzelf als Integratieve Counselor. Ze is gespecialiseerd in het begeleiden van vrouwen bij zwangerschapsverlies. “Zwangerschapsverlies hoort bij het leven. En het zal ook niet weggaan.” Miskramen en ook abortus bestaan al zo lang als de mensheid zelf. Toch hebben we het weinig over deze onderwerpen. Dat was voor haar  aanleiding om zich te specialiseren op dit specifieke gebied. AFRO Magazine sprak hierover met haar.

Alhoewel een miskraam en abortus misschien twee dingen verschillende lijken, kijkt Immanuella vooral naar de overeenkomsten. “In beide gevallen gaat het om een verlies van een zwangerschap. En op beide rust een taboe. We praten er niet makkelijk over. Sommige vrouwen hebben zowel een miskraam gehad als een abortus ondergaan. Ook de gevoelens die erbij komen kunnen van dezelfde aard zijn. Bij abortus zit daar vaker spijt en een schuldgevoel bij, vooral als een vrouw later moeilijk zwanger kan raken. Maar ik oordeel niet. Ik wil vrouwen begeleiden bij hun verlies.”

Taboe doorbreken
Dat dit taboe doorbroken moet worden ondervond Immanuella aan den lijve toen zij zelf een miskraam kreeg. Ze was in de afrondende fase van haar bachelor psychotherapie toen ze zwanger werd. Helaas heeft ze het kindje verloren. “Maar een kindje is niet het enige wat je verliest. Je verliest ook je toekomstbeeld, met daarin het moederschap.” Door een documentaire over abortus was het idee om mijn afstudeeropdracht over dit onderwerp te doen al ontstaan, maar door mijn persoonlijke ervaring is het gevoel om mij hiervoor in te zetten sterker geworden.” Door haar eigen ervaring weet Immanuella hoe belangrijk het is dat mensen om je heen hebt bij wie je terecht kan. "Ik heb grote steun ontvangen van mijnleer therapeut, mijn man en mijn familie. Ze had de ruimte om het verlies een plek te geven. Ze kon op haar eigen wijze rouwen en zich langzaamaan goed voelen. "Verdriet over mijn miskraam is er en zal er altijd blijven. Mijn leven is veranderd, ìk ben veranderd na de miskraam. Het is mooier geworden ondanks het verdriet wat ik heb geleden."

Afbeelding

“Er is weinig informatie over zwangerschapsverlies. Over de lichamelijke effecten, maar nog minder over de psychische gevolgen.” En dat terwijl één op de tien vrouwen heeft een miskraam gehad. Twee procent van de vrouwen maakt dit twee keer mee en één procent van de vrouwen meervoudig. Dat blijkt uit onderzoek van The Lancet. De werkelijke cijfers zullen waarschijnlijk nog hoger liggen, omdat niet alle miskramen worden geregistreerd. Desondanks is er maar weinig begeleiding voor vrouwen die dit meemaken. Dat zag Immanuella toen ze haar eigen verlies moest verwerken. “Bij een burn-out is het normaal dat er psychische hulp of coaching wordt ingezet. Bij zwangerschapsverlies zien we dat niet.”

Dat het een taboe op rust zien we al aan de woorden die we gebruiken. “Als we het hebben over abortus, zeggen we dat een vrouw een abortus pleegt. Dat klinkt heel zwaar.” De psychotherapeut spreekt liever van het ondergaan van een abortus of zwangerschapsbeëindiging. “Als een zwangerschap wordt beëindigd vanwege de gezondheid van het kindje spreken we over zwangerschapsbeëindiging. Maar ongeacht de reden voor het beëindigen van een zwangerschap kunnen de gevoelens van verlies en verdriet er zijn.”

Ook op de arbeidsmarkt ziet Immanuella een gebrek aan begrip voor het rouwproces rondom zwangerschapsverlies. Alleen bij een zwangerschap van 24 weken of langer is er recht op betaald verlof. Daarvoor, of bij zwangerschapsbeëindiging behoren werknemers zich ziek te melden. “Hieraan zie je hoe weinig ruimte er is voor vrouwen om over het verlies van hun zwangerschap te rouwen.” Immanuella is ook van mening dat je eigenlijk geen specifieke reden op zou moeten hoeven geven, juist omdat het zo’n groot taboe is en mensen het misschien niet aan durven te geven. Bij een ziekmelding hoef je ook niet te vertellen wat je precies mankeert, dus waarom bij verdriet wel?

Hulpaanbod
Het geringe aanbod van begeleiding bij zwangerschapsverlies is te vinden via de huisarts, de abortuskliniek of rechtstreeks. De vrouwen die de weg naar Immanuella weten te vinden zijn vaak witte vrouwen. “Europese vrouwen lopen meer vast, maar komen daardoor ook makkelijker bij hulpaanbod terecht.” Ze hoopt ook juist vrouwen van kleur te kunnen bereiken. Uit onderzoek is gebleken dat zwarte vrouwen 43% meer risico op een miskraam hebben. Maar het is in afro-gemeenschappen misschien een nog groter taboe. Door bijvoorbeeld cultuur of religie kan het taboe in bepaalde kringen nog groter zijn, waardoor ook de gevoelens van schaamte groter zijn, weet Immanuella. “Elke vrouw hoort toegang te hebben tot begeleiding.”

Daarom biedt Immanuella ook gratis online begeleiding aan. “Ik wil vrouwen helpen bij het verwerken van hun gevoelens van verdriet, rouw en verlies, zodat ze toch weer met een glimlach naar de toekomst kunnen kijken.” Dus ook in eventuele vervolgstappen als vrouwen opnieuw zwanger proberen te raken, ook via IVF-trajecten, of het onderzoeken van andere manieren van moederschap, zoals adoptie op pleegouderschap, biedt Immanuella begeleiding. “Ik wil vrouwen weer hoop geven.”

Als we het over zwangerschapsverlies hebben denken we automatisch aan vrouwen, want zij dragen het kindje natuurlijk. Maar ook mannen zijn welkom bij Immannuella. Mannen en vrouwen rouwen anders, maar het praten over verlies kan voor beiden heel helpend zijn. Bij de koppels die Immannuella behandelt, ziet ze vaak dat de man er vooral voor de vrouw wil zijn en zich daarom sterk houdt. “Maar ook voor het verdriet van de man moet er meer aandacht zijn. Bij vrouwen spelen natuurlijk ook biologische aspecten door hormonen en de band die wordt opgebouwd als een kindje in je groeit. Maar ook voor mannen verandert er al veel tijdens een zwangerschap. Ook zij gaan hun leven anders indelen. En het verlies verandert ook het toekomstbeeld voor de man. Het verdriet is niet per se groter of kleiner, maar het uit zich anders.”

We vroegen tot slot aan Immannuella wat wij zelf kunnen doen als iemand in onze omgeving een zwangerschap verliest. Het antwoord is simpel, maar toch doen we het te weinig. “Luister gewoon. Stel vragen. Zonder oordeel, zonder advies. En blijf dit ook doen. Vraag ook na 6 maanden eens hoe gaat het nu? Het is al fijn als het verdriet erkent wordt.”

Immanuella heeft haar eigen praktijk Limbicum in Utrecht. Hier kunnen vrouwen, koppels én mannen terecht voor begeleiding bij zwangerschapsverlies. Maar ook voor coaching en behandeling van depressie kan je bij haar terecht. Meer informatie vind je op haar website Home | Limbicum Coaching.

Afbeelding