Expo over strijd tegen zwarte piet en geschiedenis van koloniale beeldvorming in The Black Archives

Op zaterdag 2 april opent The Black Archives (TBA) de expositie ‘Zwartheid Onder Ogen Komen: Beeldvorming over Zwarte Mensen en de Strijd Daartegen’ (‘Facing Blackness: Visual Representations of Black People and Their History of Resistance’). De expo werd vandaag aangekondigd in een persbericht van The Black Archives. 

In 2021 was het tien jaar geleden dat de “zwarte Piet Is Racisme” campagne een brede sociale beweging op gang bracht en daarmee de strijd tegen institutioneel en anti-zwart racisme op de maatschappelijke en politieke agenda zette. Er is echter een lange verzwegen geschiedenis van koloniale beeldvorming over Zwarte mensen én het verzet daartegen in Nederland."

‘Zwartheid Onder Ogen Komen’ (‘Facing Blackness’)

‘Zwartheid Onder Ogen Komen’ (Facing Blackness) is een multimediale tentoonstelling waarin het publiek wordt meegenomen in de onderbelichte geschiedenis van de Nederlandse beeldvorming over Zwarte mensen vanaf de koloniale periode tot aan de hedendaagse samenleving. Aan de hand van uniek archiefmateriaal uit de erfgoedcollectie van The Black Archives (TBA), andere instellingen, privécollecties en beeldende kunst wordt getoond hoe koloniale beeldvorming over Zwarte mensen onderdeel werd van het Nederlandse ‘culturele archief’ en onze alledaagse denkbeelden en tradities. Aan de andere kant toont de tentoonstelling hoe er altijd sprake is geweest van verzet tegen verschillende vormen van racisme en hoe Zwarte mensen zelf betekenis hebben gegeven en blijven geven aan hun cultuur en identiteit. 

Kunstenaars Gloria Holwerda, Jaasir Linger, Lydienne Albertoe en Sherida Kuffour hebben enkele maanden onderzoek gedaan en op een creatieve gereflecteerd op de thematiek van de expositie. Albertoe heeft bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar de visuele representatie van Zwarte mensen in stripboeken en dit vertaald naar een installatie. Haar onderzoek werd ondersteund door Het Zuidelijk Toneel (HZT) dat dit jaar meerdere projecten die de Afrikaanse diaspora en aanverwante thema's belichten.

Doneer een boek, object of visueel beeld

Vanuit The Black Archives is er een jaar lang ‘oral history’ en archiefonderzoek gedaan in diverse publieke en privécollecties door onderzoekers Isabelle Britto, Alexine Gabriela en Mitchell Esajas. Gedurende de tentoonstelling zullen meer verhalen en objecten worden verzameld. Het tentoonstellingsconcept is ontwikkeld Jessica de Abreu, Raul Balai en Mitchell Esajas. De campagne is ontworpen door Serana Angelista. Bezoekers worden uitgenodigd om (kinder)boeken en objecten die stereotype beelden bevatten te doneren. Ook verhalen en visuele beelden over verzet daartegen zijn welkom. Deze worden toegevoegd aan de expositie en collectie van The Black Archives om het archief, maar ook de expositie “levend” te houden.

Van 2 april t/m 23 december 2022  is de expo te zien op donderdagen, vrijdagen en zaterdagen tussen 11.00u en  17.00u. Op verzoek kunnen er groepsrondleidingen worden georganiseerd voor scholen, organisaties en groepen bezoekers. Op zaterdag 2 april 2022 wordt er een feestelijke publieksopening georganiseerd o.a. Rahina Hassankhan, schrijver van het boek ‘Al Is Hij Zo Zwart Als Roet’ (1988), Akwasi (mede-oprichter Omroep Zwart) en Raul Balai (tentoonstellingsontwerper Facing Blackness) met elkaar in gesprek aan.

Van één expositie naar twee

De expositie vindt plaats op de begane grond van het Hugo Olijfveldhuis, het pand van Vereniging Ons Suriname (VOS). De ingang van de nieuwe ruimte is op de Zeeburgerdijk 21. Hiermee breidt The Black Archives uit van één naar twee lopende exposities en neemt zij een volgende stap naar een gevestigd cultureel- en kennisinstituut in Nederland. In 2023 beoogt VOS het Suriname Museum te openen.  De expositie ‘Surinamers in Nederland: 100 jaar Emancipatie en Strijd’ is op de eerste verdieping van het pand te bezoeken.