Afbeelding
Kenny, Maticha en Yoseva . Foto VPRO
Kenny, Maticha en Yoseva . Foto VPRO
Kinderen van Mavungu, de stoere en avontuurlijke VPRO Jeugd documentaireserie is vanaf a.s. zondag 11 juni de komende vier weken te zien bij het Tropenmuseum als onderdeel van de Juniortour Sabi Suriname. De serie volgt Yoseva (14), Kenny (13) en Maticha (14) in hun laatste jaar van de basisschool in hun dorp Pikin Slee diep in het Surinaamse regenwoud. Een mysterieuze wereld vol rituelen en bosgoden, van wie Mavungu voor kinderen de belangrijkste is. Mavungu waakt over de kinderen in deze spannende wereld vol giftige slangen en piranha's, waar de dag bestaat uit slingeren aan lianen, kanovaren tegen de stroomversnellingen, vissen en jagen, leguanen eten en les volgen op school in het Nederlands. Elke aflevering wordt ingeleid met een tori, verhalen over tradities, ingesproken door Typhoon. |
Kennisdragers van cultuur en natuur
Yoseva, Kenny en Maticha zijn kleine kennisdragers van cultuur en natuur. Kennis die binnen afzienbare tijd verloren zal gaan vanwege de leegloop van dorpen als Pikin Slee. Ze zijn marrons, nazaten van gevluchte tot slaaf gemaakte Afrikanen, die onder dwang naar Suriname zijn gebracht. De sporen van het koloniale verleden zijn nog duidelijk zicht- en voelbaar in hun dagelijks leven. De culturele tradities in het dorp zijn vanwege de geïsoleerde ligging de best bewaarde uit de cultuur van verschillende Afrikaanse landen. De kinderen krijgen les in het Nederlands en de wereld waarop ze worden voorbereid staat mijlenver af van de wereld waarin zij opgroeien.
Elke aflevering van Kinderen van Mavungu wordt ingeleid met een tori. Tori's zijn verhalen die in de Surinaamse cultuur worden overgedragen van de oudere op de jongere generatie. Met deze verhalen wordt kennis en informatie doorgegeven over de cultuur, natuur en tradities. De tori's zijn ingesproken door Typhoon (Glenn de Randamie) in zijn kenmerkende stijl.
Sabi Suriname
Op verdieping min 7 in het Surinamedepot van het Tropenmuseum is een tot nu toe onbekende wereld ontdekt: Sabi Suriname. Wat is daar te doen? 'Wan no sabi kan tron wan sabi' is een Surinaams gezegde en betekent: 'Een niet weetje wordt een wel weetje'. En dat is precies wat er in Sabi Suriname gebeurt. In Sabi Suriname kom je veel te weten over Suriname, de band met Nederland en hoe Suriname met de wereld is verbonden. Kinderen kunnen op een boot door Busi Kondre varen, het Wat is waar?-spel spelen; de Surinaamse keuken ontdekken, boodschappen in de toko doen voor een heerlijk Surinaams gerecht en zich echt wanen in Suriname.
Op zaterdagen en zondagen en tijdens schoolvakanties. Op doordeweekse schooldagen is Sabi Suriname ook geopend voor scholen.
Aflevering 1: Mavungu de bosgod - 11 juni Bosgod Mavungu waakt over Kenny, Yoseva en Maticha. Zij wonen diep in de jungle van Suriname in het dorp Pikin Slee, waar hun voorouders, tot slaaf gemaakten door de Nederlandse koloniale overheersers, naartoe waren gevlucht van de plantages toen zij een veilige plek zochten. Dit is hun laatste jaar in de jungle omdat er geen middelbare school in de buurt is. Kenny en Yoseva willen juist wel naar de stad als ze klaar zijn met school, Maticha niet. Ze willen graag verder leren maar op school gaat het niet altijd even makkelijk. |
Aflevering 2: De rots en de specht - 18 juni De verteller start met het verhaal over hoe de voorouders van Kenny, Yoseva en Maticha op zoek waren naar water. Met behulp van de geduldige specht kwam de rivier tevoorschijn waar Pikin Slee aan ligt. De voertaal op school is Nederlands, wat een lastig obstakel is. Maticha staat er op school niet zo goed voor. Kenny oefent Nederlands bij zijn zus in de stad, vangt een reuze piranha en klimt in een hoge palm om geld te verdienen voor schoolspullen en kleren. Yoseva's telefoon wordt in beslag genomen omdat ze zich niet goed gedraagt. |
Aflevering 3: Watramama - 25 juni De verteller start met het verhaal van Watramama, die op de bodem van de rivier woont. Iedereen zou graag iets van haar rijkdom en wijsheid willen hebben. Kenny is voor het eerst op jacht en mag met een groot geweer schieten. Maticha krijgt haar lang verwachte pangiritueel. Yoseva krijgt haar telefoon terug. Ze krijgt van haar tante een wasi, een kruidenbad, zodat Yoseva's gedrag zal veranderen. Want als ze zo doorgaat mag ze niet naar de stad en zal ze in het dorp moeten blijven om haar tante te helpen met pindabedden maken. |
Aflevering 4: De Kankantri - 2 juli De verteller start met een verhaal over jaloezie en samenwerken. Hoe de reusachtige kankantri boom haar zaden ver van zich af laat waaien, zodat ze verderop uit kunnen groeien tot een volwassen grote boom. Kenny, Yoseva en Maticha bellen hun familieleden in de stad om een school en verblijfplaats te vinden en ze krijgen hun eindrapport. Kenny en Yoseva vinden een school en kunnen bij hun zussen wonen. Er komt ook een nieuwe eerste klas aan de rivier, dus Maticha kan nog even in Pikin Slee blijven wonen. |
Over de makers
Mirjam Marks (1965) ging na haar studie Theaterwetenschappen bij VPRO Jeugd werken en specialiseerde zich in het ontwikkelen en realiseren van jeugddocumentaire(series). Als een van de makers van de serie Ruilen Internationaal bezocht ze in 1997 voor het eerst Suriname en werd ze meteen verliefd op het land. In Suriname maakte ze verschillende documentaires voor de Nederlandse televisie, initieerde ze workshops voor kinderen en was ze in 2009 mede-oprichter en creatief directeur van kindermuseum Villa Zapakara. Sinds 2018 ontwikkelt ze projecten samen met Stichting de Vrolijkheid met kinderen en jongeren in asielzoekerscentra.
Voor Kinderen van Mavungu heeft Mirjam nauw samengewerkt met Vinije Haabo, geboren in Pikin Slee en op zijn 14de naar de stad verhuisd om verder te leren, net als de kinderen in de serie. In 2000 maakte Marks in Pikin Slee een film over Vinije Haabo voor de serie Wie niet weg is is gebleven in het kader van 25 jaar onafhankelijkheid en sindsdien is zij nauw betrokken bij het dorp.
Mirjam Marks: 'Met mijn films wil ik werelden openen, de kijker kennis laten maken met nieuwe zichtbare en onzichtbare werelden. Ik wil met Kinderen van Mavungu een andere kant van Suriname laten zien die niet vaak belicht wordt, een stoere positieve kant.'