Angélique Kidjo is associate artist van Holland Festival | "Doe je dansschoenen aan”

Door Marvin Hokstam

Een innemende wervelwind. Een andere beschrijving zou simpelweg niet toepasselijk zijn na de indruk die Angélique Kidjo woensdagmiddag maakte in Theater de Krakeling in Amsterdam, waar het programma van Holland Festival werd gepresenteerd. Kidjo is één van de twee associate artists van het Festival.

“Kunst is het laatste redmiddel dat we hebben. Het verbindt mensen; het is een universele taal. En ook al delen wij niet dezelfde opinie, ik zal altijd bereid zijn om naar je te luisteren. (Daarom) zei ik meteen ja tegen het aanbod om dit podium te delen met anderen; het doet er momenteel meer dan ooit toe,” zei ze tijdens het vraaggesprek met Jochem Valkenburg een van de Programmeurs van het Holland Festival.

Ze meanderde charmant door het vraaggesprek heen met soms persoonlijke anecdotes, overpeinsingen en geestigheden waarmee ze de harten van het aanwezige publiek al stal voordat het festival losbarst in juni. Ze grapte meermalen

Je moet maar naar de voorstellingen komen als je meer wil meemaken. En doe je dansschoenen aan."

Kidjo (61) uit Benin, is viervoudig Grammy-winnares. De West-Afrikaanse zangeres is een van de meest geliefde artiesten in de huidige internationale muziekscene, met dertien albums op haar naam, ontving in 2019 de Edison Oeuvreprijs Jazz/World.

Ze opent de 75e editie van het Holland Festival op vrijdag 3 juni in Koninklijk Theater Carré met het maatschappelijk betrokken Mother Nature concert, met gastartiesten als Jeangu Macrooy, Yemi Alade en Blue Lab Beats. Later in het festival presenteert ze ook de persoonlijke muziektheatervoorstelling Yemandja over het slavernijverleden in haar geboorteland Benin.

Kidjo’s aanwezigheid is rechtstreeks verbonden met de drang van het Holland Festival tot verbinding. “Internationale verbinding is sinds 1947 een belangrijke doelstelling van het Holland Festival. Het is zelfs de reden waarvoor het is opgericht,” schrijft het festival management in een persbericht. "Het professionele netwerk en brede interessegebieden van zowel Kidjo als mede-associate artist, de Duitse theaterregisseur Nicolas Stemann vinden hun weg in de programmering."

Kidjo tijdens het vraaggesprek met onder andere fellow associate artist, de Duitse theaterregisseur Nicolas Stemann 

---

Onderbelichte perspectieven

Van beiden is nieuw en recent werk te zien, zoals Yemandja van Kidjo en Der Besuch der alten Dame van Stemann, een voorstelling waarin slechts twee acteurs alle rollen van een Zwitserse klassieke tekst over schuld en boete op zich nemen en zo alle mogelijke perspectieven belichamen. Tevens is van Stemann Contre-enquêtes te zien, een voorstelling naar het boek Moussa of de dood van een Arabier van Kamel Daoud, waarin de naamloze Arabier die in Camus’ De vreemdeling wordt vermoord, een naam krijgt. Beide associate artists en veel makers stellen zich momenteel, in het debat over identiteitspolitiek, de vraag: wie zijn wij om dit verhaal te vertellen? Wie mag deze personages spelen? Vanuit welk perspectief worden verhalen het beste verteld? Dit is duidelijk terug te zien in In de opera The Murder of Halit Yozgat toont regisseur Ben Frost een waargebeurde moordzaak vanuit verschillende perspectieven. Maar ook oude klassiekers als Moby Dick en Der Ring des Nibelungen krijgen in de bewerking van respectievelijk regisseurs Wu Tsang en Christopher Rüping een heel nieuwe lading wanneer zij weggelaten stemmen en verhalen nu wel een grote rol laten spelen.

Bij Emily Ansenk, sinds 1 september 2019 algemeen directeur/bestuurder van het Holland Festival, staat die verbinding ook hoog in het vaandel. Dat zei ze ook in een gesprek met AFRO Magazine:

Het is belangrijk de ruimte te delen, maar ook om ons publiek in aanraking te brengen met artiesten waar ze doorgaans niet mee in aanraking zouden komen,"

Kidjo met Zuwena Venhuis, Perscoördinator HOLLAND FESTIVAL

---

Klimaatverandering

Uit het werk van beide associate artists blijken verschillende gedeelde interesses, waaronder hun bezorgdheid over klimaatverandering. Mother Nature is hier een duidelijk voorbeeld van. De voorstelling Kein Licht. (2011/2012/2017), een ‘thinkspiel’ door Nicolas Stemann in samenwerking met componist Philippe Manoury, naar een tekst van Elfriede Jelinek, speelt direct na een kernramp. In de voorstelling Altamira 2042 van Gabriela Carneiro da Cunha komt de rivierbevolking rond de Braziliaanse rivier Xingu aan het woord over de dreiging die een gigantische dam er vormt voor mens en natuur. Eveneens scherp commentaar op de huidige samenleving komt van Julian Rosefeldt. Met zijn nieuwe, spectaculaire filminstallatie Euphoria maakt hij zowel de 'euforische' als de destructieve kant van het consumentisme voelbaar. Klimaatverandering is niet alleen een onderwerp voor veel kunstenaars, velen denken ook na over de klimaatimpact die het theater maken zelf heeft en wat de rol van de kunstenaar is. Met A Play for the Living in a Time of Extinction maakte regisseur Katie Mitchell een concept voor een energiezuinig stuk waar de gebruikte energie, zichtbaar voor het publiek, live wordt opgewekt. Als voorbereiding op de opera Antarctica, een wereldpremière, organiseerde componist Mary Finsterer een symposium met kunstenaars en wetenschappers op het gebied van Antarctisch onderzoek.

Wereldster Sami Yusuf overbrugt culturele afstanden in zijn samenwerking met het Amsterdams Andalusisch Orkest en Cappella Amsterdam voor When Paths Meet. Deze openheid, die genres en culturen overstijgt, past goed bij het Holland Festival. Dit jaar, waarin het Holland Festival 75 jaar bestaat, is daarom óók ruim aandacht voor kunstenaars die het festival langere tijd in hun carrière volgt. Componist en regisseur Heiner Goebbels presenteert zijn nieuwe compositie A House of Call. My Imaginary Notebook, Het Nationale Ballet eert choreograaf Hans van Manen met een Hans van Manen Festival en Arno Schuitemaker presenteert 30 appearances out of darkness. Kunstenaars uit een eerder festivalverleden van wie werk te horen is, zijn componist Benjamin Britten in Ifé en Luciano Berio, van wie Coro wordt gespeeld in combinatie met het nieuwe pianoconcert Circulus van Robin de Raaff.

Angélique Kidjo met Robin Austen en Marvin Hokstam voor AFRO Magazine

---

Programma en toegankelijkheid

Het festival is dit jaar aanwezig in Lofi (voor twee clubavonden) en de Melkweg (voor een avond met rappers uit onder meer Zuid-Afrika en Nigeria). In Park Frankendael worden twee opera's gratis gestreamd: de opera Der Freischütz, en voor de tweede opera kan het publiek stemmen voor een titel uit het aanbod uit 20 jaar Opera in het Park, dat Holland Festival sinds 2001 presenteert met De Nationale Opera.

"Het programma krijgt verdieping in een achtdaags contextprogramma, in samenwerking met ROEF en andere partners, over de klimaatverandering en hoe we als organisatie, kunstenaars en publiek in actie kunnen komen. Daarnaast zijn er workshops, meet the artists, en panelgesprekken met gasten uit binnen- en buitenland," zegt het persbericht.

De inleidingen op de voorstellingen verschijnen in de vorm van een podcastreeks in samenwerking met De Groene Amsterdammer en zijn vanaf 1 april te beluisteren. Voorafgaand aan het festival zijn online opmerkelijke films te zien die een thematische link hebben met de festivalprogrammering. Dit jaar wordt onder meer samengewerkt met vaste Nederlandse partners als De Nationale Opera, Het Nationale Ballet, Internationaal Theater Amsterdam en het Stedelijk Museum.

In totaal presenteert Holland Festival 35 producties met 109 voorstellingen, waaronder 10 wereldpremières, en 10 Nederlandse premières. Het festival duurt van 3 tot en met 26 juni 2022. Tickets zijn te koop via https://www.hollandfestival.nl .

Met Kemo Camara en Sandra Roberts van OMEK

---