Schaken, niet dammen op het schaakbord

31 december 2019 - 10:44

Jaren geleden had ik een gesprek aangeknoopt met een klein meisje in de Cariben. “Uncle bald head” noemde ze me altijd. Cute, een jaar of negen, met kraaltjes in haar vlechtjes. Vroegrijp. Ze stond in de bijdehandte handen-in-haar-zij houding en ze keek me aan vol weerzin. We hadden het over haar toekomst. “My mommy told me I can be anything I want to be.”

Ik glimlachte want in al mijn volwassenheid wist ik wel beter. Ik had de tanden van de wereld in m’n mars gevoeld; had er nog de littekens van. "Leuk dat je mommy je dat zei, maar ik kan je ook erbij zeggen dat de wereld het voor mensen als jij ook moeilijk gaat maken. Mensen als ik met onze huidskleur. Ja je wil wel alles zijn dat je wil, maar bereid je ook voor op de tegenstand. It's like we're born on a blacklist."

Dat zeg ik nog steeds. En het gaat bovenaan onze lijst van dingen die Nederland mag achterlaten in 2019.

Ach nee! Weet je wat. Screw die hele lijst.

Enkele weken geleden las ik een artikel waarin met trots werd teruggekeken op kwesties die de media domineerden in het afgelopen decennium. Waar er tien jaar geleden geen haan kraaide naar zwarte Piet, de achterhaalde gouden koets waarin de koning zich laat rondrijden, het n-woord, het kromme van de 18^e eeuw de “Gouden Eeuw” noemen, institutioneel racisme, dierengeluiden en bananengewerp in voetbal, hebben zwarte mensen ervoor gezorgd dat dit belangrijke discussiepunten werden. Zodat liberaal Nederland kan zeggen dat ze het aanpakt.

Ode aan de activisten!

Alweer waren het zwarte mensen die als labratten gediend hebben om een land beter te maken. Zoals we altijd al gedaan hebben. Met inzet van onze lijven, onze gemoedsrust, onze veiligheid en dat van onze kinderen, onze banen, onze toekomst. Sla Martin Luther King, Malcolm X, Mandela en de Marrons in Suriname maar op na, en dan weet je hoe het kan aflopen met zwarte mensen die durven zich in te zetten voor een betere wereld.

Ik ben daar een beetje klaar mee.

Dus ja, screw de lijst met dingen die Nederland achterwege kan laten. Die weet iedereen zo langzamerhand wel. Dat er elementen zijn die zich willen blijven vastklampen aan de verkeerde kant van de geschiedenis, moet ons probleem niet meer zijn.

Het is nu tijd om ons te focussen op wat er moet gebeuren zodat wij eens de vruchten plukken van onze inzet. Van ons talent. Van onze inzichten. Anders zijn wij het straks weer die anderen gaan betalen om ons de les te geven die wij hen al eeuwenlang leren.

Het is tijd om ver vooruit te kijken. Schaken, en niet dammen waar je moet schaken.

Het is me het afgelopen jaar een paar keer te vaak door andere zwarte mensen gezegd dat zwarte mensen in Nederland moeten ophouden met klagen over Nederland. “Want je hebt er zelf voor gekozen om daar te gaan wonen.”

Ik heb ook te vaak gehoord van zwarte mensen die blij waren dat hun voorouders in Afrika op slavenschepen gingen, anders waren zij nu ook zielige Afrikanen.

Dat dus, is acceptatie van marginalisatie. Dat is acceptatie van discriminatie op basis van je huidskleur en afkomst. Acceptatie van je plek onderin een systeem dat gecreëerd is om jou te laten falen. Dat is acceptatie van falen. NIet alleen dammen, maar heel slecht dammen ... bewust heel slecht hinkelen op het schaakbord.

Het is tijd om de realiteit in te zien.

Een realiteit waarin we doorhebben dat je geen gelijkheid behoeft als je meer bent.

Een realiteit waarin tegengewerkt worden vanwege onze huidskleur en afkomst, niet iets is dat we onze jongeren leren accepteren.

Een realiteit waarin het niet geweldig is, maar gewoon normaal om een zwarte persoon in een hoge functie te zien. We doen niet meer aan mee aan die deficiëntie in gedachtegang.

Een realiteit waarin we zelf onze zwarte kinderen gaan leren hoe ze zwarte mensen moeten zijn en dat niet meer overlaten aan mensen die ons altijd gezegd hebben hoe wij zwarte mensen moeten zijn, terwijl zij zelf de wereld verzieken door leiders te kiezen die voor eigen gewin gaan.

Een realiteit waarin marginalisatie niet normaal is.

Een realiteit waarin we gaan voor wat we kunnen en niet halverwege ophouden omdat er tegenwerking is.

Een realiteit waarin we onze kinderen voorbereiden op de toekomst die zij nu zelf aan het inrichten zijn.

Een realiteit waarin we hun dromen niet zelf crushen en dat ook niet laten doen door anderen die hen willen opleiden om zielige werknemers te worden in een toekomst die niet voor hen is; een toekomst trouwens, waarvan onze kinderen weten dat die niet zal komen.

Een realiteit waarin zwarte mensen zelf de vruchten plukken van onze inherente afro talenten, inzet en inzicht; onze rijkdom waar anderen al eeuwen op teren.

Denk om. We hebben geen achterstand maar een aangeboren voorsprong.

They know.

En ze weten dat wij hen ver achter ons gaan laten als ze ons niet tegenwerken.

If only all of us knew it too.

We zijn trendsetters. De rest heeft ons altijd al gevolgd. Dat zal nu wel weer gebeuren. Het punt is hoe.