Ik weet niet hoe ik me moet voelen

In 2005 toen dat witte Amerikaanse meisje verdween op Aruba? Men wilde me ernaartoe sturen om er verslag van te doen.

Voordat men uiteindelijk op Joran als verdachte uitkwam, haalde Amerika alles uit de kast om Nathalee te vinden. Massieve zoektochten werden georganiseerd op het eiland, met inzet van mariniers en FBI agents. En honden. En duikteams. Haar familie maakte ondertussen het eiland met de grond gelijk; haar moeder was iedere dag op ieder tv-station om Aruba af te schilderen als een moordparadijs dat haar dochter opgeslokt had. De toerisme industrie van het eiland kreeg er een enorme klap van.

Ik was in Miami voor een opdracht toen mijn telefoon rinkelde. Mijn redacteur van de Associated Press: “Marvin, are you available to travel to Aruba to cover the Nathalee Holloway disappearance?” Ticket, hotel, alles zou voor me betaald worden om op zijn Amerikaans subjectief verslag te gaan doen en Aruba ook slagen toe te gaan brengen. Ik zou er goed voor betaald worden.

Ik weigerde pertinent. Ik doe niet mee aan deze circus, zei ik.
Want net die ochtend was er een bericht op TV van drie neefjes Latinx jongetjes in New Jersey, die dood waren gevonden in de achterbak van een autowrak achterop het erf van hun ouderlijk huis. Het scheen dat ze in de achterbak hadden zitten spelen en dat het was dichtgeklapt. Ze waren gestikt.

Ze waren drie dagen voordat ze werden gevonden als vermist opgegeven en de politie had een beetje gezocht hier en daar. Agenten waren bij de auto geweest -en de jongens leefden toen kennelijk nog-, maar om de achterbak open te doen, was niet in hen opgekomen.

Ondertussen haalden ze alles uit de kast om een Caribisch eiland meedogenloos ondersteboven te halen omdat één wit meisje niet te vinden was. Ik ging niet meedoen aan die poppenkast. Erg voor haar, maar het contrast en het onrecht waren voor mij te groot.

Ik wist heel goed hoe ik me moest voelen toen. Misschien is dat een voordeel van jong zijn. Je hebt nog niet veel gezien en iedere nieuwe ervaring kan je nog verbazen. Om een onaangename kan je boos worden, van een mooie word je blij. Het verhaal van Nathalie Holloway en Joran van der Sloot werd een vaak vertelde legende, die me nog steeds verontwaardigt.

Dat nieuws van die drie kleine jongens daarentegen was snel vervlogen; het was pre socialmedia. Nieuws over onnodige zwarte dood vervloog snel omdat de ouderwetse nieuwsmedia als monopolist bepaalde hoe lang iets in het nieuws bleef.

Tegenwoordig is het anders. We zijn de afgelopen jaren doodgegooid met verhalen van zwarte mensen in Amerika die slachtoffer werden van racisme, moordlustige politieagenten, en bemoeizieke vreemden. Ik durf te wedden dat het vroeger even erg of erger was, maar tegenwoordig ontkomen deze gasten die het voor zwarte mensen onmogelijk maken om te leven, niet aan media aandacht.

Iedere week bijna zien we weer iets belachelijks dat met zwarte personen wordt uitgehaald, want iedereen heeft nu een telefoon met camera. Hoe vaak hebben we geen livestream politiemoordpartijen meegemaakt de afgelopen jaren? Het gebeurt zo vaak dat we er bijna gewend aan raken.

Maar toch … We zijn veel geavanceerder, hebben de media zelf in de hand, maar veel lijkt er niet veranderd ten opzichte van vroeger. Toen je een zwarte persoon kon kopen. Toen een zwart mens in een beetje geld uitgedrukt werd. Goedkoop.

Zwarte cultuur wil nu wel een ieder hebben, maar een zwart leven is nog steeds even goedkoop. Ik vraag me echt af hoeveel mensen deze week het laatste hiphop dansje op TikTok bekeken, en tegelijkertijd de video’s wegclickten van de zoveelste zwarte mannen die werden doodgeschoten in Amerika.

Twee van deze video’s in een week! Eén man eergisteren terwijl hij livestreamde -en je kon de agenten over zijn lijk heen horen lachen- en de andere een jogger die in februari werd neergeknald terwijl hij aan het joggen was. Een vader en zoon racisme-duo beëindigde zijn leven terwijl hij gewoon iets deed waarmee hij zijn leven wilde verlengen.

En het duurde toen twee maanden voordat zijn moord wereldnieuws werd; en dat alleen omdat iemand er toevallig een video van had en die deelde. Anders liepen de moordenaars nog vrij rond, sliepen ze in hun bed, gingen ze door met hun leven.

En dan nog zijn er mensen die zich meer storen aan wat de rauwe beelden van deze gruwelijke moord met hen doet, dan aan de moord zelf. Snap je dat?

Dat is waarom ik deze week schreef dat ze ons dood willen hebben, want iedere keer dat we aangeven dat we gewoon willen leven, moeten we die drang uitleggen en relativeren. “Schiet niet” roepen we en men reageert met “ja maar …” en een uitleg voor waarom men wel moet schieten. Bij die 12-jarige jongen met een speelgoedpistool vreesde die agent voor z’n leven. Bij die ongewapende tiener met een hoody op vreesde die gewapende buurtwachter voor zijn leven. Bij die CD verkoper die zijn brood wilde verdienen en daarvoor doodgewurgd werd door de politie, vreesden de agenten voor hun leven. Mitch Henriquez greep z’n ballen en grapte “ik heb ook een wapen (zoals zwarte mannen wel s doen) en die agenten wurgden hem dood ; want ze vreesden voor hun leven.

---

Toen ik vorige week schreef dat ik me druk maakte over de gevolgen die het Coronavirus vanwege institutioneel racisme kan hebben op zwarte mensen, kreeg ik als reactie:

Ja really!

Ze willen ons liever dood hebben dan dat ze proberen onze zorgen over onszelf te snappen. Als je als zwarte man niet eens mag zitten, staan, weglopen, verkopen, hardlopen, roken, barbecueën, muziekluisteren, zingen, praten, schrijven of zelfs slapen!, mag je dan wel leven?

---

Wanneer een zwart leven zo goedkoop lijkt dat de mensen die het beëindigden, na lang talmen en overwegen, alleen opgepakt worden wanneer het bewijs onweerlegbaar is. Wanneer we zelfs dan nog betwijfelen of de moordenaars echt gestraft zullen worden … Dan is de enige conclusie toch dat ze ons dood willen hebben?

Er is nu weer alom verontwaardiging.
Maar ik weet niet hoe ik me moet voelen.
Natuurlijk voel ik rouw. Dat het me raakt staat buiten kijf.
Maar de reactie … welke moet t zijn?
Boos worden werkte niet
Protesteren werkte niet
Bidden werkte niet
Marcheren werkte niet
Erover schrijven werkte niet
Erover zwijgen? Ja hoe?
Hoe moet ik me erbij voelen? Hoe reageer je nu weer? Want niks werkt.

Maar wat ik vrees is dat we met z’n allen weer een week of twee verontwaardigd zullen zijn, zijn naam overal zullen delen, maar dan zijn we het weer vergeten. Want het is niet anders. En niemand die echt wat kan doen, doet er echt wat tegen. En dan zijn we weer verontwaardigd wanneer het weer gebeurt.

Trust me, I know.

Ik maak dit al mee sinds ik zag hoe onbelangrijk de levens waren van de zesjarige Daniel, de elfjarige Anibal en de vijfjarige Jesstin, die de politie niet kon vinden in hun achtertuin in New Jersey, terwijl Amerika wel miljoenen stopte in de zoektocht in een ander land, naar één wit meisje, en daarbij een heel eiland bijna vernietigde.

Men wilde geld stoppen in mij naar Aruba sturen, maar hoeveel tijd en geld stopte men in het verhaal van die drie jongetjes in New Jersey die niet belangrijk genoeg waren voor een grondige zoektocht?

En we accepteerden de contradictie, want zo werkt het toch als het gaat om een rijk wit meisje met invloedrijke ouders versus drie kleine jongens uit een minderheidsgroepering? Kan je toch niks aan doen?

De familie van die jongetjes sleepte de staat voor de rechter en won 2.5 miljoen dollar vanwege de nalatigheid van de politie. Mooi!
Maar geld is een schrale troost; als je het tegenover een mensenleven plaatst, maak je dat mensenleven nog steeds goedkoop, vind ik.

Alsof je een persoon kan kopen. Zoals het vroeger gebeurde. Toen een zwart mens in een beetje geld uitgedrukt werd. Goedkoop.

Ik ben er echt moe van.
Jaaa, zo voel ik me.
Moe.
Niet verslagen.
Maar moe.