ANDREA EN SADIKOEN, EEN MIXED COUPLE

Interview 2 uit de serie 'Mixed Couples', door Eddy del Prado

Had je géén voorwaarden om met hem te trouwen?, vroeg ik aan Andrea. Het was een zonnige herfstmiddag. Met haar man Sadikoen zaten we in hun tuin. Af en toe kwamen de kinderen van het speelveldje om een slok van hun limonade te nemen. Andrea en Sadikoen zijn een Mixed Couple die een bijzondere verbintenis zijn aangegaan: een gearrangeerd huwelijk.

Ja wel, antwoordde Andrea ernstig. Enkele weken vóór we elkaar voor het eerst leerden kennen had ik tot God gebeden: Het maakt niet uit hoe hij eruit ziet, uit welk land hij komt, maar… ik moet hem kunnen vertrouwen. Als ik dat gevoel niet heb bij de eerste ontmoeting dan zeg ik nee. Maar dat gevoel had ik wel bij onze eerste ontmoeting. Heel sterk zelfs. Toen heb ik ja gezegd.

Ik nam contact op met Sadikoen nadat hij gereageerd had op mijn eerdere interviews met Mixed Couples. Zijn stelling was: de wereld zal een mooiere, betere plek worden als mensen van verschillende etnische en religieuze achtergrond met elkaar trouwen. Natuurlijk, vanzelfsprekend, dacht ik. Dat klinkt mooi.

Sadikoen en Andrea hebben elkaar leren kennen via de Familie Federatie voor Wereldvrede. Het huwelijk, intercultureel en interreligieus, is volgens de Federatie één van de belangrijkste pijlers voor een betere maatschappij. De aanzet tot een huwelijk is bij hen een moderne versie van het gearrangeerde huwelijk. De ouders kunnen een huwelijk voorstellen. Of je kunt het overlaten aan een forum van Wijzen. Dat was het geval bij de Surinaams Javaanse moslim Sadikoen en de Duitse katholieke Andrea.

Ik leerde toen mensen kennen die anders zijn.

Andrea komt uit Regensburg, een havenplaats in Beieren waar de rivieren Naab en Regen in de Donau stromen. Hoewel haar moeder altijd zelfstandig is geweest, vindt ze dat ze uit een traditioneel gezin komt. Vader, moeder en jongere zus. Rond Andrea’s negende jaar trad haar moeder toe tot de ‘vereniging’ en vanaf dat moment is Andrea ook omringd geweest door mensen die niet oorspronkelijk uit Duitsland kwamen.

Andrea, Ik leerde mensen kennen uit Japan, uit Korea, Italië en Frankrijk. Het was voor mij normaal om met mensen te praten die niet dezelfde taal spraken, waardoor je met handen en voeten dingen moest uitleggen. Ik at op mijn tiende jaar sushi’s. Dat kende toen nog niemand in Duitsland. Ik heb geleerd hoe je met stokjes moet eten. Daardoor weet je ook dat andere mensen ander voedsel eten. Je leert dat er ook mensen zijn die op de grond slapen. Sommige mensen doen hun schoenen uit als ze de woonkamer binnen lopen. Al die mensen zijn wel anders maar dat betekent niet dat je niet met hen om moet gaan.

Ik: Heeft die jeugdervaring bijgedragen aan het succes van je huwelijk?

Andrea, Ik denk van wel. Ik heb er altijd rekening mee gehouden met iemand te trouwen die er anders uitziet, die uit een ander land komt, die een andere background heeft dan ik. Ik denk dat je daar beter op voorbereid bent als je als kind die ervaring hebt. Surinamers zitten met vijf culturen. Die zijn er meer aangewend.

Sadikoen komt uit Nickerie, het district in het Noordwesten van Suriname waar de rivier de Corantijn de grens vormt met het buurland Guyana. Hindoestanen zijn er de grootste bevolkingsgroep.

Wanneer God mij een vrouw geeft, zal ik die aannemen, maakt niet uit wie zij is.

De lange zoektocht naar de juiste vrouw werd voor Sadikoen bepaald door de meest pijnlijke ervaring die hij had: de scheiding van zijn ouders toen hij nog een peuter was. Als jongvolwassene besefte hij dat hij zelf nooit een scheiding wilde meemaken.

Sadikoen: Als ik ooit ga trouwen wil ik nooit scheiden, zo pijn deed de scheiding van mijn ouders. Maar ja, hoe moet je beginnen? Ik ben opgegroeid als een moslim in Suriname. Van de Javanen in Nickerie was meer dan 90% moslim. Dus dan ga je automatisch naar de moskee. Je wilt toch weten, wie is god.

Sadikoen vindt op dat moment geen rust in zijn geloof. Hij kreeg ook geen goed gevoel bij de relaties die hij begon en weer afbrak.

Sadikoen, Ik werd verliefd op een vrouw en wilde met haar samenwonen. Het lukte niet. Je gaat naar een volgende ervaring, maar ondertussen verleg je je pijngrens. De liefde is niet meer zo puur als bij de eerste ervaring. Ik had geen ouders die als voorbeeld dienden. De teleurstellingen stapelden zich op.

Sadikoen is inmiddels naar Nederland verhuisd als hij in aanraking komt met de ‘vereniging’ die hem wel houvast biedt. De ‘vereniging’ van de Koreaanse dominee Sun Myung Moon predikt ‘wereldvrede’. Ze arrangeren huwelijken tussen alle etniciteiten en religies waardoor er interculturele barrières afgebroken worden. Ze stimuleren stabiele gezinnen voor een stabiele samenleving in het belang van wereldvrede.

Sadikoen, Ik dacht van wauw dat is een pure stelling. Ik ben als moslim opgegroeid, naar Nederland geëmigreerd waar ik met het christendom in aanraking ben gekomen. Ik heb intussen veel kennis vergaard. Ik moet gewoon vertrouwen in de God waarin ik geloof. Wanneer God mij een vrouw geeft, zal ik die aannemen, maakt niet uit wie zij is. Ik geloof gewoon dat het pure in de mensheid op zo’n moment naar boven zal komen. Ik zei tegen onze leiders, doe maar, give it to me.

Andrea glimlacht.

Gematcht worden, deze moderne versie van het gearrangeerde huwelijk is voor Sadikoen een openbaring.

Sadikoen, Gematcht worden kennen wij als Surinamers. Bij de Hindoestanen zoeken de ouders voor hun kinderen een huwelijkspartner. Dat vonden we toen heel vreemd. Je hebt geen eigen keus. Maar dát is het juist. We zijn niet ‘falling in love’. We zijn niet in de liefde gevallen. Bij onze vereniging is het net als bij de Hindoestanen en andere volken dat de ouders eigenlijk een objectiever beeld hebben van eisen waaraan de bruid en bruidegom moeten voldoen. Want mensen die zelf in de liefde vallen zijn blind. Dat is bekend. Liefde maakt blind.

Andrea lacht zachtjes.

Sadikoen kwam in de Europese database van de vereniging. Weken daarna kreeg hij in april een telefoontje, ‘Je bent gematcht. Ze belt je over een paar minuten’.

Sadikoen, Ze belde. Ze sprak toen geen Nederlands en ik sprak geen Duits. Ik vroeg hoe lang ze was. 1 Meter 72. Ze woont in Duitsland, ze heette Beer, dus zal ze wel wit zijn dacht ik.

Elkaar het hof maken gebeurde via een stroom smsjes. Desondanks wilden ze elkaar één keer ontmoeten vóór ze in juli naar Korea gingen voor de inzegening van hun huwelijk. In mei was hun eerste ontmoeting. Sadikoen kwam haar met bloemen van Schiphol ophalen. Hij stond niet vooraan de meute, hij wachtte rustig aan de zijkant, maar ze zag hem direct. Dat beviel Andrea. Het was voor haar het teken dat zij een betrouwbare partner gekregen had. Het werd een weekend om nog meer vragen aan elkaar te stellen. Maar eerst gingen ze naar Parkpop. Daarna was het tijd voor lange strandwandelingen. Sadikoen had een rugzak vol lekkere hapje meegenomen.

Andrea, In de duinen dacht ik: hij is een rustig man. Met rustig bedoel ik iemand die in zichzelf rust. Die goed geworteld is. Hij is stevig, zeg maar, iemand die weet wat hij van het leven wil.

Andrea: We besloten toen dat we met elkaar verder wilden. Voor ons was het huwelijk niet alleen iets tussen twee mensen maar was het ook belangrijk voor de samenleving. Als in verschillende landen, verschillende rassen, verschillende religieuze achtergronden met elkaar trouwen dan breek je eigenlijk bepaalde barrières af. Hun kinderen kunnen niet meer zeggen ik ben een Duitse of een Surinaamse of een Nederlandse. Ze zijn alles. Daardoor ontstaat er een wereld waarin al die scheidingen die we nu meemaken eigenlijk niet meer bestaan. Dat is het idee er achter.

Straks krijg je een vrouw met één been.

Andrea, Ik voelde tijdens die wandeling dat het echt was tussen ons. Ik voelde heel diep van binnen dit is mijn man voor nu en voor altijd.

Ik: Is dat nog steeds zo?

Andrea, Ja. ja. Ik kan me ook niets anders voorstellen. ik zou niet anders willen. Niets en niemand anders.

Ik: Is het bij jou ook uitgekomen?

Sadikoen, Ja 100%.

Andrea’s familie stond achter haar. Bij de moeder van Sadikoen was er in eerste instantie sprake van scepsis. ‘Straks krijg je een vrouw uit Afrika met één been’. Maar later draaide ze bij. Voordat Andrea en Sadikoen in juni van dat jaar op het punt stonden het vliegtuig naar Korea te nemen schreef ze een brief met bemoedigende woorden aan het aanstaande koppel.

Sadikoen ging voor de duitse pünktlichkeit en Andrea voor de javaanse Saoto

Mixed Couples nemen iets over van de cultuur van hun partner. Andrea geniet van de relaxedte sfeer in de uitgebreide Surinaamse familie van haar levensgezel. Er zijn veel ooms en tantes en veel neven en nichtjes, dus veel gezellige familiebijeenkomsten met Surinaams Javaanse hapjes. Saoto is haar lievelingsgerecht geworden. Sadikoen past zich aan aan de vermeende Duitse stiptheid en hij doet bovendien een stapje extra.

Sadikoen, O ja. Simpel aan tafel eten. (Andrea lacht.) Dat heb ik van Andrea geleerd. Mijn moeder ging ’s-middags werken. Wanneer mijn broers en ik uit school kwamen stond het eten klaar. Dan pakte je iets wanneer je trek had en ging zitten waar je wilde. Ik vroeg Andrea eens, wat wil je als verjaardagscadeau? Zij antwoordde, twaalf keer per jaar met mij aan tafel ontbijten op een zaterdagochtend. En zo langzamerhand leerde ik dat we aan tafel heel veel kunnen bespreken. Het is gezellig ook met kinderen erbij aan tafel te zitten en van elkaar te genieten.

Ik: Jullie begonnen aan het ‘gezinstraject’. Wat had je verwacht van een gekleurd kind.

Andrea, Ik dacht dat hij er veel meer als een Javaan zou uitzien. Ik heb een blanke baby. Maar ik heb hem wel meegenomen uit het ziekenhuis. (veel gelach)

Andrea, Ik let wel op meer dingen. Bijvoorbeeld Joshua had geen donkere plek (red. Archipelvlek) op zijn rug maar de twee meisjes hadden dat wel.

Ik, Dacht je ooit, ik heb nu gekleurde kinderen wat gaat er nu gebeuren?

Andrea, Ik heb daar echt niet aan gedacht. Dat is het fijne aan Nederland. In Duitsland was het misschien een punt geweest maar hier, nee. Ik ben er ook niet bang voor. We hebben nog nooit wat naars meegemaakt behalve een huisarts die vroeg of de kinderen geadopteerd waren.

Andrea, Josua was een keer hier op een sportdag. Een jongen vroeg hem, waar kom jij vandaan? Toen zei Joshua: ik kom uit Duitsland. Ik dacht: nou dat klopt niet. Ik snapte niet hoe hij zich als Duitser ziet terwijl hij hier is geboren, is opgegroeid en zijn vader uit Suriname komt.

De kinderen zijn niet half dit of half dat. Ze zijn: en en.

Sadikoen, In Duitsland zijn ze compleet Duits. Wanneer ze met oma of opa praten merkt je aan niets dat ze Nederlands zijn. Of Surinaams of Javaans. Wanneer ze weer hier zijn zijn ze Nederlands. Ongelooflijk hoe ze die switch maken.

Sadikoen, Dat is de investering van Andrea. Hier thuis spreekt ze consequent Duits met ze waardoor ze taal en cultuur makkelijk overnemen. Als ze in Duitsland zijn met oma dan zie je hoe makkelijk ze praten en communiceren. Geweldig. Wij zijn in Suriname gewend met drie talen rekening te houden. Dus we kijken daar niet zo vreemd van op.

Ik, Al was het maar dat ze daardoor de culturele verschillen snel overbruggen.

Andrea, Ik denk dat ze die verschillen niet eens waarnemen. Ze zijn gewoon wie ze zijn. Ik heb ook nooit bewust waargenomen dat ik een man heb die donkerder is dan ik.

Ik, Wat geven jullie je mixed kinderen mee? Best of both worlds?

Sadikoen, Cultuur zullen ze van beide kanten erven. Denk maar wat Josua zei, ik ben een Duitser. Mijn dochter zei laatst, Pappa, jij komt uit Suriname. Het idee van Suriname zit er bij hen in, ondanks dat ze nog nooit in Suriname zijn geweest. Straks leren ze ook over de geschiedenis en de cultuur van Duitsland en Suriname. Dat vormt ze tot de persoon die ze gaan worden.

Andrea, Ik zeg echt altijd, ze zijn niet half dit of half dat. Ze zijn gewoon wie ze zijn. Ze zijn: en en. En niet: half half. Dat vind ik belangrijk want anders voelen ze zich misschien gesplitst. Dat wil ik niet.

Eddie Del Prado interviewt Mixed Couples. De artikelen die hieruit voortvloeien zal hij in boekvorm uitgeven. Feelings, not only facts! Deze column gaat over de gevoelens die bij Mixed Couples leven en niet alleen over feitjes en weetjes, bijvoorbeeld, er zijn zoveel Mixed Couples die zus of zo doen. Daar zijn andere bronnen voor. Ik heb de woorden en zinnen willen vangen die verduidelijken waarom een Mixed Couple van elkaar houdt en hoe ze met hun culturele en etnische verschillen omgaan.