Als zij maar hadden geweten dat ze tot slaaf waren gemaakt

We hebben van Marcus Garvey kunnen leren dat terwijl anderen de fysieke ketenen voor ons kunnen breken, niemand anders dan wijzelf de mentale ketenen zullen moeten breken. Maar, we zouden allereerst moeten weten dat die mentale ketenen er zijn.

Ik kan desgevraagd beamen dat ik inderdaad de eerste theoloog ben die het adjectief (bijvoeglijk naamwoord) ‘Afro’ vóór het substantief (zelfstandig naamwoord) ‘theologie’ heeft geplaatst. En, zoals we ons nog van de grammatica lessen kunnen herinneren, zegt het bijvoeglijk naamwoord iets over het zelfstandig naamwoord. Met het bijvoeglijk naamwoord (Afro) maak ik duidelijk wat de eigenschap en het kenmerk is van de theologie waar ik voor sta.

Spiritualiteit Nijl Vallei, West/Centraal Afrika

Het wordt over het algemeen van de Nijl Vallei niet gezegd dat het achterlijke beschavingen waren of dat hun spiritualiteit als afgoderij werd afgewezen. Het is voor sommigen daarom chiquer (fancy) om zich te profileren als kenner van de spiritualiteit uit de Nijl Vallei dan als een specialist in de traditionele religies van de West- en Centraal Afrikaanse voorouders waar Winti uit is voortgekomen en door de Europeanen als afgoderij is bestempeld.

Omdat ik op de schouders van mijn Afrikaanse voorouders sta, zie ik wat zij niet konden zien, zeg ik wat zij niet konden zeggen, doe ik wat zij niet konden doen en draag ik wat ik van hen in mijn DNA heb meegekregen, met overtuiging en compromisloos uit. Dat doe ik zonder tierlantijnen, maar met controleerbaar onderbouwde argumenten. Liefde en zorg voor de religieuze nalatenschap van de Afrikaanse voorouders en delen van die kennis met de Afro-Surinaams/Nederlandse gemeenschap zijn mijn drijfveren.

Winti, een puur Afrikaanse religie

Onze voorouders ontwikkelden een religie die is gebouwd op godsconcepten uit de Fante Akan (Ghana), Ewe Fon (Dahomey), West-Bantu (Congo/Loango) en Mandingo (Sierra Leone) taal- en cultuurgebieden. De kracht van Winti is dat het een puur Afrikaanse religie is, niet vermengd met christelijke elementen zoals de Afro-Amerikaanse religies Santeria (Cuba), Vodou (Haïti) en Candomblé Xango (Brazilie). Winti is als Afro-Surinaamse religie daarom uniek in de Afrikaanse diaspora. Maar mede door de negatieve beeldvorming van Winti richten Afro- Surinamers zich in hun spirituele ontwikkeling het liefst op de religieuze denkbeelden uit Kemet. Voor meditatietechnieken verdiept men zich in mindfulness uit verschillende Boeddhistische stromingen. Degenen die mystiek willen beoefenen gaan te rade bij de (joodse) Kabbala. Maar waar Afro-Surinamers niet bij stilstaan is dat men dat allemaal in de religie van de West- en Centraal Afrikaanse voorouders terugvindt. Ja, u leest het goed; spiritualiteit, meditatie en mystiek vindt u allemaal in Winti.

Dialoog met de EBG?

Ik kreeg als reactie op mijn boek, Keduampon, onvolprezen God in Winti religie, de complimenten van een EBG dominee. Hij uitte zijn enthousiasme over mijn boek en wenste me zelfs Gods zegeningen over mijn werk. Ik kon in het telefonisch onderhoud van ruim een half uur aanvoelen dat zijn complimenten oprecht zijn. Hij had mijn boek gelezen en was verheugd eindelijk met een collega theoloog vanuit een Winti achtergrond op niveau te kunnen praten. Uit wat hij zei begreep ik dat hij zichzelf openstelt om meer over Winti te leren zodat hij de geïndoctrineerde Afro- Surinamers in de EBG kerken beter zou kunnen begeleiden in hun religiositeit. Er waren volgens hem echter wel collega dominees bij wie sommige stellingen uit mijn boek en columns pijn hebben gedaan. Zijn voorstel is om daarom eerst een keer met zijn tweeën in gesprek te gaan, elkaar een beetje te leren kennen, alvorens de andere, kennelijk overgevoelige dominees en voorgangers, aan mijn compromisloze West Afrikaanse temperament bloot te stellen. 

Wintilogie (Winti theologie) en christelijke leer

Is de kloof tussen wintilogie en de christelijke leer onoverbrugbaar? Een dialoog met de EBG lijkt mij om verschillende redenen nuttig. Het biedt in elk geval de gelegenheid om aan de christelijke geleerden op basis van theologische theorieën uit te leggen dat Winti een Afrikaanse religie is die is gebaseerd op de unieke wijze waarop Keduampon (Twiaduampon) zich aan de Afrikaanse voorouders heeft geopenbaard. De kloof tussen wintilogie en christelijke leer is dat een christelijke theoloog vanuit zijn christologie Jezus als belangrijkste spirituele machtsfactor beschouwt. In wintilogie, zoals ik die in mijn boek heb geformuleerd, is Keduampon, God almachtig, zonder gelijken. Jezus speelt daarin dus geen enkele rol van betekenis. Het zijn de winti en vooroudergeesten die fungeren als bovennatuurlijke intermediairs tussen Keduampon en mensen. Dit geloof in gran Gado Keduampon het Opper Wezen, de Ultieme Realiteit, de Universele Ziel, hadden onze Afrikaanse voorouders al duizenden jaren eerder ontwikkeld voordat de missionarissen, in het kielzog van de koloniale bezettingsmachten, voet op Afrikaanse bodem hadden gezet.

Excuses van de EBG?

Een dringende vraag die ik aan de EBG dominees en predikanten zal voorleggen is om mij op basis van welke theologische dogmatiek of theoretisch construct dan ook te bewijzen dat Winti afgoderij is. Zo niet, dan zal men de enige juiste handeling moeten plegen. Dat is, de Winti gelovigen in het openbaar en schriftelijk excuses aanbieden voor de leugens, indoctrinatie en brainwash over de verzonnen inferioriteit van de religies van de Afrikaanse voorouders. Door die christelijke leugens over Winti zijn heel veel gezinnen uit elkaar gerukt. Er zijn mij gevallen bekend van gezinnen waarin moeders, vaders, zonen en dochters mede door de onware christelijke doctrines over afgoderij, minderwaardigheid van Winti en alles wat de Afrikaanse cultuur en identiteit aangaat, in brouille en zelfs in hatelijke vijandschap tegenover elkaar staan.

Massa Hypnose

Een aantal christelijke Afro- Nederlanders lijden daardoor nog steeds onder de disharmonie met hun winti en vooroudergeesten en staan niet in hun kracht. Ze hebben als gevolg daarvan moeite op adeauate wijze om te gaan met de uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd in een door witte mannen gedomineerde maatschappij. De problemen rondom spiritualiteit en religiositeit verergeren alleen maar door de ontkenning van hun Afrikaanse religieuze  roots. Die broeders en zusters moeten worden wakker geschud uit de massa hypnose waarin zij zijn geraakt door de continue herhaling van de mooi rijmende, maar misleidende gebeden als ‘Wees Gegroet Maria’ en de christelijke geloofsbelijdenis.

Verwarring

Ik herhaal mijn stelling die ik in radio uitzendingen en tijdens lezingen en presentaties heb geuit: "Alle Afro- Surinamers die een witte Jezus met blauwe ogen en blond haar aanbidden als zoon van God en daarbij de religie van de Afrikaanse voorouders afwijzen als afgoderij, zijn spiritueel en religieus in de war". 

Let my people go!

De ex ambassadeur van de African Union bij de VS, Dr. Arikana Chihombori-Quao, zei onlangs in een interview dat Afrikanen ziek zijn en healing nodig hebben, niet lfysiek maar mentaal. Het is volgens haar urgent, de zieke Afrikaan dient daarom in de Intensive Care behandeld te worden omdat de mind van Afrikanen nog steeds is gekoloniseerd. Christelijke Afro- Nederlanders zitten op vergelijkbare wijze nog steeds gevangen in het koloniaal christelijk web, verlamd door angst om iets van hun Afrikaanse religieuze identiteit te laten blijken binnen de kerkgemeenschap die door manipulatie sociale controle en mentale druk op hen uitoefent. Ik zou het  tegenover de christelijke kerk willen uitschreeuwen: LET MY PEOPLE GO! Maar ik besef tegelijk dat healing vanuit de mensen zelf moet komen.

Terwijl anderen de fysieke ketenen voor ons kunnen breken, kunnen alleen wijzelf en niemand anders de mentale ketenen breken. Harriet Tubman, een Afro- Amerikaanse abolitionist die in slavernij was geboren en eraan ontsnapte, zei (terwijl ze wellicht een traan wegpinkte) dat ze nog meer Afrikanen uit de slavernij had kunnen bevrijden, als zij maar hadden geweten dat ze tot slaaf waren gemaakt.