Verkiezingen 2023 | Wat partijen zeggen over asiel en migratie

De aankomende verkiezingen worden gehouden omdat het kabinet op 7 juli viel. De voornaamste reden hiervoor was het verschil van visie op asiel en migratie. Het was de ChristenUnie die niet wilde toegeven op gezinshereniging, terwijl de VVD daar juist van af wilde. Niet meer dan logisch dat asiel en migratie één van de veel besproken thema’s is in deze verkiezingscampagne.

AFRO Magazine zet op een rijtje wat partijen vinden.

---

Voor de PVV is (het tegengaan) asiel en migratie altijd al één van de belangrijkste speerpunten geweest. Vooral migranten met een islamitische geloofsovertuiging wil de partij van Geert Wilders uit het land weren. De PVV wil een asielstop. Volgens de PVV zorgt de massale instroom van asielzoekers voor druk op het onderwijs. Ook wil de partij de urgentie bij sociale huurwoningen voor statushouders afschaffen en het aantal buitenlandse studenten fors beperken.

Ook BVNL wil een asielstop. Zij zien dit als één van de oplossingen voor het woningtekort. Voor echte vluchtelingen noemen zij opvang in de regio als prima mogelijkheid. BVNL wil illegaliteit strafbaar maken en “illegalen” actief uitzetten. Verder wil de partij dat procedures worden versneld en dat de mogelijkheid om in beroep te gaan wordt afgeschaft. Ook de Bed, Bad en Brood voorziening voor uitgeprocedeerde asielzoekers wil de partij afschaffen.

Forum voor Democratie wil een naturalisatiestop in van ten minste 10 jaar. Volgens deze partij moet de overheid steun bieden aan immigranten om terug te keren naar hun land van herkomst. Ze willen een GreenCard invoeren naar Amerikaans model, gericht op het versterken van de Nederlandse economie en samenleving. FvD wil asielbeleid met als uitgangspunt opvang in de regio en terugkeer naar het land van herkomst. Verder wil de partij de asielindustrie ontmantelen door te stoppen met gratis rechtshulp, kansloze asielprocedures en dwangsommen. In het verkiezingsprogramma pleiten zij verder voor het strafbaar stellen van illegaliteit dat gepaard moet gaat met actief opsporings- en uitzetbeleid.

JA21 wil ook een tijdelijke asielstop. Ze willen asielopvang beperken tot tijdelijke opvang van vluchtelingen uit de eigen regio en eventueel geselecteerde UNHCR-erkende vluchtelingen met meerwaarde voor Nederland, op basis van een strak richtgetal. Verder zegt de partij dat afwijzing ook echt terugkeer betekent en wil illegaliteit strafbaar stellen evenals het faciliteren hiervan. Dat betekent dus stoppen met ‘bed bad brood’-voorzieningen en andere vormen van “illegalenopvang”.

50PLUS wil voor vluchtelingen zoveel mogelijk opvang in de regio organiseren. Als mensen wel naar Nederland vluchten is dat voor een bepaalde termijn. Voor permanente vestiging wil 50PLUS hogere drempels. De partij wil dat afgewezen asielzoekers Nederland verlaten. Afgewezenen die overlast geven worden geïsoleerd tot zij weggaan. Ook stelt de partij voor om arbeidsmigratie te verminderen door het enthousiasmeren van reeds beschikbaar arbeidspotentieel.

BBB wil dat mensen die echt op de vlucht zijn voor oorlogen, of van wie hun leven en/of dat van hun gezin ernstig wordt bedreigd geholpen worden. Maar de partij vindt ook dat de asielcrisis onze samenleving aanzienlijk belast en wil hier via een quotum paal en perk aan stellen. Asielzoekers die geen enkel recht hebben op verblijf in Nederland moeten zo snel mogelijk terug naar het land van herkomst. BBB wil de asielinstroom drastisch beperken, geen voorrang meer voor statushouders bij sociale huurwoningen en een asielquotum van 15.000 asielzoekers.

Voor Samen voor Nederland zou het uitgangspunt van het asielbeleid moeten zijn dat er geen asiel wordt verleend, tenzij er aan strikte eisen wordt voldaan, zoals aantoonbare politieke vervolging. De partij wil een aanzienlijk strenger asielbeleid, met enkel sobere opvang, verkorte procedures en snelle uitzetting. Nederland moet als bestemming worden ontmoedigd en opvang in de regio moet worden ondersteund.

Nederland met een Plan vindt dat Nederland eerst haar eigen burgers moet redden. Dan pas kan je anderen redden, stelt de partij. Hierbij wordt het woningtekort als voorbeeld genoemd. Verder geeft de partij aan snelle procedures voor asielzoekers te willen. De partij geeft aan dat het huidige beleid faalt, maar omschrijft geen concrete plannen om dit te verbeteren.

De SGP vindt een migratiequotum noodzakelijk. Voor asielmigratie wil de partij een streefcijfer met bovengrens. Voor studiemigratie en arbeidsmigratie van buiten de EU gaan heldere quota gelden als het aan de SGP ligt. Dat moet onder goede voorwaarden, zodat echte vluchtelingen hierdoor niet geraakt worden, aldus de partij. De SGP wil daarom investeren in ruimhartige ontwikkelingshulp en menswaardige asielaanvraag en -opvang in de buurt van het land van herkomst. Verder wil de partij dat de eis dat asielzoekers maximaal 24 weken per jaar mogen werken vervalt, zodat zij gedurende het hele jaar een bijdrage kunnen leveren aan de samenleving én aan de eigen opvangkosten.

De VVD vindt dat Nederland altijd bereid moet zijn om mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld, veiligheid te bieden. Maar dat kan niet door grenzeloos iedereen die zich aandient hier op te vangen. Dat zijn meer mensen dan voor wie we woonruimte hebben, en dan we zorg en onderwijs kunnen bieden, stelt de VVD. Daarom wil de partij altijd blijven aandringen op opvang in de regio, zoals wij dat ook voor de Oekraïners hebben gedaan. En Nederland moet minder aantrekkelijk worden als eindbestemming voor mensen van buiten onze regio. Zo wil de partij de asielvergunningen voor onbepaalde tijd afschaffen, en opvanglocaties inrichten met een meer gesloten en sober regime. Ook wil de VVD  grip nodig arbeidsmigratie, waarbij de partij wil kiezen voor degenen die we nodig hebben.

Het CDA vindt dat de Europese buitengrensprocedure nodig is, zodat asielzoekers met een ‘kansrijke’ asielaanvraag snel herplaatst kunnen worden en asielzoekers met een afgewezen aanvraag direct terugkeren. Verder wil de partij dat asielvergunningen tijdelijk zijn. Na vijf jaar kan een beroep gedaan worden op een permanent verblijfsrecht met de daarbij behorende eisen die gericht zijn op deelname aan de samenleving. Nareizen moet volgens het CDA alleen mogelijk zijn voor het kerngezin, minderjarige kinderen en meerderjarige kinderen wanneer medische redenen aanleiding toe geven. Het CDA vindt de misstanden rond laagbetaalde arbeidsmigranten uit Oost-Europa Nederland-onwaardig. Daarom wil de partij een verhuurdersvergunning invoeren, krijgen uitzendbureaus een meldplicht bij ongelukken en moeten werkgevers de arbeidsmigranten verplicht registreren.

NSC wil een migratiesaldo van maximaal 50.000 per jaar. Dit aantal omvat dus zowel arbeids-, studie-, asiel- als gezinsmigratie. Ze willen strikte eisen aan de arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, huisvesting (basisregistratie) van arbeidsmigranten en hier strikt op handhaven. Het asielbeleid moet worden aangescherpt. NSC wil een solidaire bijdrage aan het opvangen van mensen die worden vervolgd of die gevaar of oorlog ontvluchten leveren. Maar opvang in de regio vormt het uitgangspunt. De partij wil het tweestatusstelsel opnieuw invoeren, ofwel onderscheid maken tussen persoonlijk vervolgden en mensen die tijdelijk humanitaire bescherming zoeken vanwege grootschalig geweld. De eerste groep van vervolgden mag altijd een asielberoep doen. Voor de tweede en verreweg grootste groep, die meestal vanuit een veilig land hierheen komt, willen we een opvang op basis van een ‘eerlijk aandeel’. Deze opvang is tijdelijk; de nadruk ligt op terugkeer naar het land van oorsprong zodra dat weer mogelijk is.

D66 wil een migratiebeleid dat werkt. Daarbij heeft de partij vier uitgangspunten. 1. Het beschermen kwetsbare mensen op de vlucht. 2. Het zorgen voor een snelle en zorgvuldige asielprocedure, in het belang van kansrijke aanvragen. 3. We zijn strenger voor asielzoekers die geen kans hebben om hier te blijven. 4. We kiezen voor hoogwaardige arbeidsmigratie en pakken misstanden aan. In de asielprocedure wil D66 extra aandacht voor asielaanvragen door LHBTIQ+-personen.

LEF stelt dat er genoeg ruimte is voor iedereen. Voor asielzoekers wil deze partij menswaardige opvang en de mogelijkheden om snel mee te draaien in de samenleving. Bijvoorbeeld door vanaf dag 1 een BSN-nummer te krijgen, te kunnen werken en toegang tot de reguliere zorg, ook als die niet urgent is. Als het aan LEF ligt betaalt Nederland niet mee aan Europees grensgeweld, zoals pushbacks, grenspolitie, wapens of hekken, detentie of quasi-detentiefaciliteiten.

GroenLinks/PvdA wil dat asielzoekers sneller uitsluitsel krijgen over hun asielaanvraag. Ook moeten asielzoekers tijdens hun procedure niet alleen maar hoeven te wachten, maar sneller kunnen meedoen in de samenleving. Samen met werkgevers wil de partij banen voor asielzoekers en inburgeraars organiseren. De beperking van maximaal 24 weken per jaar werken moet daarbij komen te vervallen. Om draagvlak te behouden voor de opvang van vluchtelingen, is het volgens GroenLinks/PvdA van belang dat mensen die na de procedure geen recht hebben om hier te blijven snel terugkeren naar het land van herkomst. Mensen die niet kunnen terugkeren, moeten volgens de partij terecht kunnen bij de Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen (Bed, bad en brood). Verder wil de partij pushbacks tegengaan en gevaarlijke reizen voorkomen. Hiervoor wil de partij investeren in goede opvang in de regio.

DENK wil de grondoorzaken van migratie bestrijden en vindt dat Nederland zich op het wereldtoneel meer moet inzetten voor eerlijke verdeling van de welvaart en moet stoppen met imperialistische oorlogvoeringen. Verder wil de partij investeren in langdurige kleinschalige opvangvoorzieningen door het hele land. Gezinshereniging moet altijd mogelijk blijven en asielzoekers en statushouders moeten het recht hebben om te werken.

BIJ1 wil werken aan een wereld waarin mensen beschermd worden in plaats van grenzen. De partij wil dat migranten en asielzoekers ongeacht hun documenten of gebrek daaraan, dezelfde toegang en rechten krijgen als Nederlanders, tot bijvoorbeeld werk en studie. Verblijfsvergunningen moeten afgeschaft en in plaats daarvan moet verblijfsrecht komen. Nederland draagt niet langer bij aan Europees grensgeweld. Het betaalt niet mee aan grenspolitie, wapens of hekken, detentie of quasi-detentie faciliteiten: binnen de EU en wereldwijd. Ook wil BIJ1 dat alle detentiecentra voor uitgeprocedeerde asielzoekers en ongedocumenteerde mensen worden gesloten, en dat Nederland stopt met deportaties. Afgewezen asielzoekers die onuitzetbaar zijn omdat hun land van herkomst hen niet erkent, dienen alsnog de vluchtelingenstatus toegekend te krijgen, als het aan BIJ1 ligt.

De SP wil mensen die vluchten voor oorlog, geweld en vervolging opvangen. Maar, stelt de partij: Sommige mensen maken misbruik van de rechten van asielzoekers. Zij verstoren de asielprocedure en/of veroorzaken overlast in de buurt van asielzoekerscentra. Die mensen dienen zo snel mogelijk te worden teruggestuurd naar het land van herkomst. Verder vindt de SP dat asielopvang snel onder controle moet worden gebracht. Mensen die recht hebben op asiel moeten hier snel duidelijkheid over hebben en daarna zo snel mogelijk Nederlands kunnen leren en worden opgenomen in onze samenleving. Daarbij is het belangrijk dat mensen ook aan het werk worden geholpen of op een andere wijze de mogelijkheid krijgen om een bijdrage te leveren aan onze samenleving. Mensen die geen recht hebben om hier te blijven moeten zo snel mogelijk terug, vindt de SP.

Volt vindt dat de opvang van vluchtelingen veel beter kan en moet: Op het moment dat een mens asiel heeft aangevraagd is Nederland verantwoordelijk voor diens veiligheid en welzijn. Volt wil een eerlijk, doelmatig en snel asielbeleid dat direct recht geeft op sociale, juridische en psychologische bijstand. Hiermee zorgen we direct voor succesvolle integratie en dragen we bij aan het oplossen van het arbeidskrachtentekort in Nederland. Asielzoekers moeten vanaf de eerste dag toegang hebben tot de arbeidsmarkt, de 24-weken-eis wordt afgeschaft, en aan alle asielzoekers moet taalonderwijs worden aangeboden. Verder wil Volt zo snel mogelijk twee extra aanmeldcentra, zodat de druk en de overlast in Ter Apel afneemt. Wat betreft arbeidsmigratie wil Volt EU-brede standaarden voor sociale zekerheid en arbeidsomstandigheden, die goede, menswaardige bescherming bieden aan alle werkenden in de EU.

De Partij voor de Dieren wil humane opvang met goede begeleiding en snel duidelijkheid over de status van een asielaanvraag. Zodra mensen een verblijfsvergunning krijgen, moeten ze snel en volledig mee kunnen doen in de maatschappij. De partij wil de rechten van iedereen die asiel zoekt beschermen, door in Europees verband in te zetten op toezicht en het sanctioneren van lidstaten die deze rechten schenden, bijvoorbeeld als ze mensen onnodig en/of onder onmenselijke omstandigheden vasthouden. Migratiebeleid moet zich volgens PvdD richten op het wegnemen van de grondoorzaken waarom mensen hun land moeten ontvluchten. De partij wil zich inzetten voor het faciliteren van meer veilige en legale vluchtwegen en het gebruik van humanitaire doorgangen. Nederland betaalt niet mee aan het grensgeweld aan de Europese grenzen of elders. Landen die grensbewaking misbruiken om migratie tegen te gaan worden aangesproken. Migratiedeals met derde landen zoals Turkije, Tunesië, Libië en Niger worden teruggedraaid. Nederland betaalt niet langer mee aan deze deals en zet zich in de EU actief in voor onmiddellijke opzegging van de deals. Er komen ook geen nieuwe migratiedeals, als het aan PvdD ligt.

De ChristenUnie wil een rechtvaardig en gastvrij migratiebeleid. Natuurlijk kunnen we in Nederland en Europa niet alle problemen in de wereld op onze schouders nemen. Maar we kunnen en moeten wel ons aandeel leveren, vindt de partij. De CU wil zoeken naar een goede balans, met oog voor kwetsbare vluchtelingen en met respect voor fundamentele mensenrechten. Ze willen dat lidstaten aan kunnen geven in welke sectoren arbeidsmigranten welkom zijn, hoeveel studenten van buiten Europa ze willen toelaten en hoeveel extra ruimte er is om kwetsbare vluchtelingen uit te nodigen van UNHCR-lijsten. De partij vindt dat Europa meer van de meest kwetsbare vluchtelingen kan opvangen. De partij is tegen een asielquota, tegen pushbacks en wil noodhulp altijd toestaan. Gezinshereniging mag niet beperkt worden. Ook vraagt de partij in het bijzonder aandacht voor vrouwen en meisjes. Verder wil de CU dat er eer perspectief op arbeidsmigratie komt, waarbij er richtgetallen komen en wordt ingezet op het tegengaan van uitbuiting door een scheiding tussen bed en baan zodat er een einde komt aan de schrijnende situaties van de huisvesting van migranten.

Splinter wil zo snel mogelijk een einde aan de asielcrisis en de stap zetten naar een structureel houdbaar, rechtvaardig en menswaardig immigratie- en integratiebeleid waarin voldoende plaats is voor degenen die onze hulp hard nodig hebben. Mededogen is wat Splinter betreft hierbij het uitgangspunt. Ook moet het leiden tot een gezonde arbeidsmigratie. Dat wil niet zeggen dat we naïef zijn: mensen die misbruik maken van ons systeem zijn niet welkom. Volgens Splinter kan er beter ingezet worden in een goede, menswaardige en veilige opvang in de regio en aan de buitengrenzen van Europa, waarbij meteen gestart kan worden met de aanvraag voor asielopvang. Zo kan er ook meteen een filtering plaatsvinden in de vluchtelingenstroom. Nederland mag geen vluchtelingen terugsturen naar het land van herkomst als zij daar worden vervolgd, aldus Splinter. Ook wil de partij kindvriendelijke opvang. Evenals toegang tot onderwijs en zorg, in het bijzonder voor kinderen met een beperking of met een (chronische) ziekte.

De Piratenpartij wil de oorzaken waardoor mensen moeten vluchten aanpakken. Wanneer mensen toch moeten vluchten, nemen ze menselijke waardigheid als uitgangspunt. De Piratenpartij wil een gemeenschappelijk Europees asielbeleid gebaseerd op adviezen van mensenrechtenorganisaties met vrijheid van vestiging in Europa voor degenen van wie de aanvraag is goedgekeurd. Ook de mogelijkheid van gezinshereniging moet worden geborgd.

Basisinkomenpartij stelt dat migratie een actueel thema is, maar heeft hier verder geen standpunten over opgenomen.

Partij vd Sport wil een restrictief immigratiebeleid om nog meer overbevolking te voorkomen. Ze willen opvangen met een quotum, zodat vluchtelingen kwalitatief beter opgevangen kunnen worden om mensonterende omstandigheden te voorkomen.

Liberale Partij vindt dat iedereen die zijn eigen broek kan ophouden of iemand heeft die garant staat, mag in Nederland wonen en werken. De overheid hoeft dit niet te faciliteren en financieren. Niemand heeft wat de LP betreft ‘recht’ op asiel. Inburgering en hulp aan asielmigranten wordt aan vrijwillige burgerinitiatieven en organisaties overgelaten. Opvang raakt zo vanzelf afgestemd op draagvlak en capaciteit binnen de samenleving. Verder is de LP is voor: open grenzen voor iedereen die in eigen onderhoud kan voorzien of wordt voorzien; vrijheid om te werken, dus zonder vergunning; afschaffing van de speciale status voor asielzoekers; Nederlandse nationaliteit voor nieuwe inwoners (zonder ernstig strafblad) na vijf jaar; vrijwillige inburgering (culturele identiteit is geen overheidstaak).