Verklaring aan Koning Willem‑Alexander Claus George Ferdinand

Willem, Odi odi

Je komt naar Suriname, het land waar je zelf bent verwekt,
niet als redder, niet als vriend, maar als nazaat van de wreedste barbaren die deze aarde gekend heeft, barbaren die eeuwen lang een hel op aarde hebben gecreëerd, onze voorouders hebben ontmenselijkt, hun lichamen en zielen gebroken, en een nalatenschap van verderf, pijn, verlies en uitbuiting hebben achtergelaten.

Zodra je je voet zet op Surinaamse grond, Willem, zet je die op een rode loper, niet van eer, maar van bloed. Het bloed van onze voorouders, dat de fundamenten heeft gelegd van de rijkdom waarop Nederland nog steeds rust.

Je komst vindt plaats in een tijd waarin het onderzoek naar de wandaden van jouw voorouders nog loopt. Die wandaden waren niet enkel slavernij, ze waren de puurste vorm van genocide, gepleegd op Afrikaanse volkeren en hun nageslacht. Een vernietiging van lichamen, namen, talen, geloof en trots.

Je hebt excuses aangeboden. Je hebt vergiffenis gevraagd. Maar vergiffenis zonder herstel is geen vergeving, het is wegmoffeling. Wij kunnen niet vergeven zolang wij niet zijn gerepareerd. Echte vergiffenis begint pas wanneer rechtvaardigheid haar werk heeft gedaan.

Je bent historicus, Willem. Je weet dit. Je kunt niet doen alsof je neus bloedt.
Jouw natie heeft eeuwenlang een gemene, manipulatieve houding aangenomen, door onze waarheid niet te delen, maar op te sluiten in jullie archieven. Onze geschiedenis werd geordend, gecensureerd en weggemoffeld, zodat jullie koninkrijk zijn eigen onschuld kon blijven geloven.

Maar wij hebben jullie door. Wij weten hoe macht de waarheid gebruikt als wapen,
hoe men ons probeert te sussen, verdoven, in slaap te houden. Wat je echter vergeten bent, Willem, is dat onze voorouders wakker zijn. Hun geesten spreken door ons, en zij eisen recht, niet stilte.

Terwijl je aankomt met een handelsdelegatie van 22 bedrijven, vragen wij je: kom je helen of kom je halen? Kom je luisteren, of kom je opnieuw innen, ditmaal via een diplomatieke glimlach en economische pakketten?
Want drie dagen in Suriname om vier eeuwen van wandaden goed te maken, is niet nederig, maar hoogmoedig. Je verblijft hier slechts drie dagen om excuses aan te bieden,
en vertrekt dan weer op pakjesavond. Is dat om in Nederland geschenken uit te delen die subtiel met pennestreken zijn gestolen uit de rijkdommen van Suriname?

Wat voor verzoening is dat, Willem? Wat betekent vergiffenis als de tijd die je eraan wijdt korter is dan de schaduw van één mensenleven dat in slavernij werd gebroken?

Onze gemeenschap voelt de pijn nog elke dag: de geestelijke ontwrichting, de armoede, het verlies van land en identiteit, de onderwaardering van onze kennis, onze cultuur en onze bijdrage aan de wereld. Dat is geen verleden, dat is doorwerking. Een ketting die nog steeds rammelt aan onze voeten, terwijl men ons vraagt om stil te blijven.

Wij eisen recht. Niet symbolisch, maar structureel en duurzaam.
Herstelbetalingen en een echte herverdeling van macht, niet slechts woorden van spijt.

Onze eis is breed gedragen uit alle lagen van de Afro-Surinaamse gemeenschap.
Van de grassroots tot de tribale en inheemse leiders en de spirituele hoeders van onze natie, en allen vragen, in één adem, dat er een officieel en ceremonieel excuus komt, uitgesproken in hun aanwezigheid, op de heilige grond van Suriname zelf.

Willem, zie Suriname niet als een tropisch decor, maar als een levend museum, waar de sporen van vernietiging nog duidelijk zichtbaar zijn. Elke stap die je zet, hoort de echo van de ketenen die jouw natie ooit heeft gesmeed.

Wij zitten niet te wachten op een podium toespraak, maar een ritueel van erkenning. Een ceremonie die onze voorouders eert en de zielen die nog rust zoeken eindelijk vrede brengt.

Want zonder dat moment van eerherstel, in de taal van onze voorouders, in het ritme van onze apinti, onder de bruine ogen van onze afro volkeren, is elk excuus leeg. Zonder ceremonie is er geen genezing. Zonder herstel is er geen rechtvaardige gedeelde toekomst.

Het morele oordeel is geveld, niet door haat, maar door waarheid. En die waarheid zegt:
de tijd van woorden is voorbij. Wie werkelijk vergiffenis wil, moet bereid zijn te herstellen wat hij heeft gebroken.

In het Oude Testament staat geschreven, in Joël 2:25

Ik zal u de jaren teruggeven die de sprinkhaan, de vraatrup, de rups en de palmerworm hebben opgegeten, mijn groot leger dat Ik onder u heb gezonden.”

Deze woorden spreken niet over een verleden dat voorbij is, zij kondigen herstel en gerechtigheid aan na eeuwen van verwoesting. Zij herinneren je eraan, Willem, dat wat ons ontnomen is, moet worden teruggegeven; dat er geen vrede kan bestaan zolang het onrecht niet is hersteld; en dat vergiffenis zonder daden slechts een nieuwe vorm van wegmoffeling van schuld is.

Willem, je hebt vergiffenis gevraagd, maar vergiffenis kan niet bestaan zolang het onrecht nog leeft, in onze structuren, in onze armoede, in onze geest, in onze geschiedenisboeken, en in de economische ongelijkheid die tot op de dag van vandaag voortduurt.

Wij spreken niet uit haat, maar uit een liefde die weigert om nog langer te zwijgen. Wij eisen geen wraak, maar herstel. Wij eisen geen straf, maar waarheid. Want alleen waar recht gedaan wordt, kan heling beginnen.

In Naam van allen die zijn weggevaagd in de hel die jouw voorouders hebben gecreëerd,
in Naam van allen die stierven op de bodem van de Atlantische oceaan,
in Naam van allen die onder zweepslagen en kettingen werden gebroken,
en in Naam van allen die vandaag nog de last dragen van de doorwerking van dat onrecht, de kinderen van de nazaten, die opnieuw hun waardigheid opeisen,
roepen wij:

Laat recht geschieden, zodat de zielen van onze Granwan eindelijk rust vinden. Laat herstel plaatsvinden, zodat de geschiedenis zich niet herhaalt. Willem, vertrek niet uit Suriname slechts met holle woorden, maar met daden, want alleen daden verlossen een natie van haar morele schuld…

Odiooo