Afbeelding

Overleef je het zonder kapper?

Ik ben die ene gast die iedere week naar de kapper moet. Mijn DNA is een maas van allerlei niet-Afrikaanse bemoeienis in de bloedlijn van mijn uit Afrika gestolen voorouders, maar aan mijn haar zal je het niet merken. Ik heb dat echte nappy hair.

Ik heb dat haar dat ze vroeger op school treiterend korenti noemden; krenten. Of oloisi veer; de minuscule veertjes die noodzakelijk waren om horloges aan de praat te houden. “Jij moet naar China; je kan met je haar miljoenen verdienen bij de horlogemakers.” En dan hoongelach. Want zwarte mensenhaar was grappig. 

Dat superingewikkelde kroeshaar dat menig plastic kam niet overleefde. Het groeit lang, maar in piepkleine veertjes die je kon uittrekken en die dan doingg, terugsprongen in hun minikrul.

Dus ja, de afgelopen 35 jaar klim ik iedere week gewillig in een stoel van een man, die dan een mes tegen mijn hals zet, mijn hoofd in allerlei bochten duwt en een tyuri maakt wanneer ik beweeg. Die zo dicht op je staat dat je zijn geslachtsdeel in je rug kan voelen; waarom doen ze dat trouwens? I don't wanna know you like that bruh!

Als ik hem nou ken of niet, de kapper en ik hebben een band. Ik voel zijn warme en soms minder frisse adem in mijn nek wanneer ik in zijn stoel zit; in de zomer weet ik meteen of hij weet dat hij deo moet gebruiken. Welke wasverzachter hij gebruikt ... of moet gebruiken.

Ik ben er in en uit in 15 minuten; hey, mijn kapper verdient een euro per minuut aan me. 

Een paar keer werd ik tot zeker hoogte bevriend met mijn kapper, maar meestal waren het verder mannen die ik alleen zag wanneer ik hun zaak binnenliep. Soms waren het ongure gasten.

Mijn eerste kapper verdween eens maandenlang van de aardbodem. Toen ik hem weer zag ontbraken er een paar tanden uit zijn gebit. Ik heb nooit gevraagd wat er gebeurd was, maar ik ben zeker dat hij gezeten had. De eerste vraag die hij me stelde toen ik weer in zijn stoel plaatsnam: “Welke beunhaas heeft deze rotzooi uitgehaald met je hoofd? Nu moet ik het gaan fixen. Je moet niet iedereen zomaar je haar laten knippen! ” Ik dacht "brada waar was jij dan?" Maar ik zei het niet; hij was te gangster.

Tegenwoordig heb ik geen vaste kapper. Ik ga bij wie vrij is in de zaak, want bij mij moet je het alleen afscheren; geen fancy lijnen of zijscheiding meer. Dat was vroeger.

Toen deed ik er soms ook nog relaxer in, om te proberen het als Keith Sweat te krijgen, maar als je het geduld niet had om het te onderhouden, ging het haar verkleuren en dood.

Een paar jaar geleden had ik het een paar weken laten staan en ik het belandde met die miljoenen kleine  veertjes bij een kapper met teveel fantasie en weinig betrouwbaarheid. Die zei “dat moet je relaxen!” Kwam ik thuis als een dogla. Een uur daarna had ik die achterhaalde bullshit er zelf af geschoren. Nah man. Moest ik naar hem terug om de patches die ik had gemist weg te scheren. Daarom doe ik het niet zelf. Daar heb je professionals voor.

Ja, ik ken mensen die vinden dat ik het altijd zelf moet doen, maar die snappen misschien niet dat wanneer je tegen de groeirichting in scheert, het haar gaat ingroeien. Mijn nichtje pullekte eens een ingegroeid haar onder mijn huid vandaan; 't was bijna 20 cm lang!

Ik moet echt iedere week; anders gaat het verschrikkelijk jeuken. Mijn hoofdhuid is volgens mij inmiddels geen haren meer gewend. "Je bent allergisch voor je eigen haar!" gierde mijn zoon het eens uit. Ik vond het niet net zo grappig als hij.

Eens, toen ik nog in het Caribisch gebied woonde, was ik op bezoek in Nederland, in een stad waar niet veel zwarte mensen woonden; de eerste week werd de tweede en de jeuk werd irritatie. Ik was blij toen ik uit het niets een zwarte man tegenkwam op straat, wiens haar  geknipt was. Mooie ronde afro, hairline on fleek, met scheiding en al. Een epitome van cool met zijn lange licht khaki zomer colbert, wit T-shirt, jeans en strakke patta. “Bro. Waar knip jij je haar!?” vroeg ik hem onwennig. Hij keek me eerst vreemd aan, misschien omdat ik er als een wilde bosman uitzag met mijn oneven baard en achterhaalde niet-Nederlandse snit. Toen vertelde hij me dat hij ook op bezoek was in die stad waar niet veel zwarte mensen woonden.

En zo belandde ik in een Turkse kapperszaak en die gast schoor met een scheermes mijn hoofd kaal en dan ook nog de verkeerde richting op. Ik leek twee dagen daarna op Quasimodo die aan lepra leed. Overal bulten. Liep ik de rest van mijn tijd hier rond met een petje ... en daar kan ik ook niet goed tegen. Mijn hoofd is echt geen pettenhanger. Dat doen we dus ook niet meer, leerde ik toen.

En ik weet dat ik niet de enige ben. Met mij zijn er vele anderen met dat tranga haar dat net zo weerbarstig en ontembaar is als onze voorouders die uiteindelijk voor bullshit moesten zwichten zodat wij vandaag konden leven.

Ik zie ze allemaal iedere week in de kapperszaak. Ze zijn er ook altijd, net als ik. Mijn mati deelde een paar dagen geleden een lock down foto van zichzelf op Facebook; men herkende hem bijna niet. 

Dus overleef je het zonder kapper heren?

I see you gast die iedere week gaat lijnen.

I see you kil met die mono wenkbrauw die over de hele breedte van je gezicht doorloopt en die echt wekelijks geëpileerd moet worden, anders vind je dat je lijkt op The Beast.

I see you dude met die weelderige baardgroei waar ik met mijn glashuid stiekem jaloers op ben.

I see you bro met je golf.

I see you too my brother, die iedere week die knikker laat kaalscheren, omdat we anders gaan zien dat je eigenlijk een vliegveld hebt op je hoofd … of omdat je net als ik gewoon weet dat een kaal hoofd prachtig staat. Wat was ik blij toen Michael Jordan het sexy maakte.

Ik heb nu zelf een tondeuse gekocht, maar ik doe het liever niet zelf want het is een enorme taak  om zo te staan voor de ene spiegel terwijl ik mijn achterhoofd scheer met een andere spiegel in mijn ene hand en de Wahl in de andere. Mijn ogen gaan pijn doen van het scheelkijken en mijn armen worden moe! Maar ik ga straks weer moeten want het begint ook al weer te jeuken, die grijze haren eisen hun plek op en die baard die groeit, ja oneven.  En conference calls he. 

Dus ja, I also see you my Ghanaian, Nigerian, Surinamese, Curacaolanean, Jamaican, St. Lucian, Cameroonian barber brother die nu misschien zonder inkomsten zit, omdat je niet mag werken. 

Jij bent de pro waar ik al 35 jaar op vertrouw. My rock and my hard place waar veel van wat ik ben op heeft gerust. Ik heb je nodig. Ik mis je. 

Maar ik moet even hierdoorheen. En jij moet even hierdoorheen.

Maar goed. This too shall pass.

Marvin

Marvin Hokstam

Hoofdredacteur

Marvin (HOX) Hokstam journalist, schrijver, educator, habituele dingen-op-hun-kop gooier en uitgever van AFRO Magazine.